Địa phương

Để đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên nhờ nghề mới

Mỹ Hạnh 19/11/2025 18:27

Tham gia các lớp đào tạo nghề ngắn hạn tại địa phương, nhiều người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Thái Nguyên đã có thêm những nghề mới, đem lại thu nhập ổn định, giúp cải thiện đời sống.

Nhận thức sâu sắc quan điểm của Đảng về Chỉ thị số 19-CT/TW “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dạy nghề cho lao động nông thôn”, trong những năm qua, tỉnh Thái Nguyên đã tích cực, chủ động triển khai các chính sách về dạy nghề cho lao động vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, từ đó cải thiện đời sống, giảm nghèo bền vững.

Đặc biệt, triển khai Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, từ năm 2021 - 2025, trên địa bàn tỉnh đã thực hiện hiệu quả Tiểu dự án 3 “Dự án phát triển giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho người lao động vùng dân tộc thiểu số và miền núi” thuộc dự án 5 “Phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực”. Nhờ đó, nhiều người dân đã có thêm nghề mới để vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Ông Chu Văn Ngoan, dân tộc Nùng, ở xóm La Đùm, xã Văn Hán sau khi tham gia lớp học nghề chế biến chè (năm 2023) do Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Đồng Hỷ (cũ) tổ chức đã xây dựng lại quy trình thâm canh, chế biến khép kín để nâng giá trị sản phẩm trà khô từ 120.000 đồng lên trên 200.000 đồng/kg. Nhờ được tập huấn về khoa học - kỹ thuật về thâm canh, chế biến chè kết hợp chăm sóc rừng trồng, gia đình ông đã vận dụng vào thực tế sản xuất hiệu quả. Với 2ha rừng và trên 1ha chè, năm 2024 gia đình ông có thu nhập gần 160 triệu đồng. Từ kết quả này đã truyền cảm hứng thoát nghèo, làm giàu cho hàng chục hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở địa phương.

chan-nuoi-ga-phu-binh_20241125103052.jpg
Chị Triệu Thị Điệp, dân tộc Nùng, ở xóm Vực Giảng, xã Tân Thành sau khi học nghề 3 tháng đã biết cách chọn con giống, nhận biết dịch bệnh và phòng trị bệnh cho gà, quy trình nuôi gà an toàn sinh học. Ảnh: Tuấn Minh

Tương tự như ông Ngoan, chị Triệu Thị Điệp, dân tộc Nùng, ở xóm Vực Giảng, xã Tân Thành được tham gia lớp học nghề chăn nuôi gà gần 3 tháng do Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phú Bình (cũ) tổ chức. Với những kiến thức được trang bị, chị đã mạnh dạn phát triển chăn nuôi gà đồi để nâng cao thu nhập. Chị Điệp chia sẻ: “Lứa gà đầu tiên của tôi có quy mô 1.000 con. Nhờ áp dụng những kỹ thuật học được vào thực tế, đàn gà của tôi sinh trưởng, phát triển tốt. Sau 4 tháng chăm sóc, trung bình mỗi con gà đạt trọng lượng 2,2kg. Với giá bán 73 nghìn đồng/kg, tôi thu lợi nhuận hơn 15 triệu đồng”.

Còn ông Trần Văn Hồ, một trong những người uy tín tiêu biểu tại vùng đồng bào DTTS xóm Lân Quan, xã Quang Sơn đã vận động người dân tham gia lớp học nghề nuôi và trị bệnh cho gà (tổ chức đầu năm 2024). Đến nay, hơn 30 học viên sau khi tốt nghiệp trình độ trung cấp đã có thể tự kiểm soát dịch bệnh, phân biệt thuốc phòng ngừa bệnh, liều lượng tiêm cho gà hiệu quả.

Sau gần 1 năm vận dụng kiến thức đã học, mỗi hộ học viên đã có trên 100 con gà thương phẩm bán theo đơn đặt hàng trong dịp Tết Ất Tỵ vừa qua. Từ kết quả này, ông Hồ và một số gia đình trong xóm đã mở rộng quy mô chăn nuôi theo hướng gia trại để có thu nhập lớn hơn.

Không chỉ ông Chu Văn Ngoan, chị Triệu Thị Điệp, ông Trần Văn Hồ, hàng nghìn người dân vùng dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã được tham dự các lớp đào tạo nghề ngắn hạn nhưng mang lại hiệu quả lâu dài. Các nghề được đào tạo chủ yếu là chế biến chè xanh, chè đen, nuôi và phòng trị bệnh cho động vật, kỹ thuật chế biến món ăn…

trong_che_20250124093358.jpg
Học viên xã Văn Hán thực hành kỹ thuật thâm canh và sản xuất chè. Ảnh: Thái Minh

Để phù hợp với người học và phát huy hiệu quả trong thực tiễn, các Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên đã khảo sát, nắm bắt nhu cầu thực tế của người dân, bảo đảm công tác đào tạo nghề thu hút được đủ và đúng đối tượng. Lớp dạy nghề được tổ chức tại nhà văn hóa các khu dân cư, xây dựng ô mẫu ngay tại gia đình học viên, dựa trên nguyên tắc lấy điển hình nhân rộng mô hình.

Với nghề nông nghiệp, đa số học viên có sẵn đất sản xuất, vật nuôi nên khi học xong có thể áp dụng ngay tại gia đình. Đối với nghề phi nông nghiệp, các trung tâm đã đưa giáo viên và thiết bị dạy học, thực hành về các trung tâm xã, tạo điều kiện cho học viên theo học đầy đủ và không phải mất thêm chi phí đi lại, tạm trú xa nhà… Trong phân phối chương trình dạy nghề, các trung tâm sẽ thiết kế dành trên 40% thời gian thực hành và học đến đâu thực hành ngay đến đó theo hình thức “cầm tay truyền nghề” để làm sao học viên có thể thành thạo nghề nhanh nhất.

Những kết quả trên cho thấy, công tác đào tạo nghề ngắn hạn tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi Thái Nguyên đang đi đúng hướng, tạo chuyển biến thực chất trong đời sống người dân. Khi mỗi học viên có thêm một nghề mới, họ không chỉ nâng cao thu nhập, thoát nghèo bền vững mà còn trở thành những hạt nhân lan tỏa tinh thần tự lực, tự cường trong cộng đồng. Đây cũng là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của các chính sách đào tạo nghề gắn với Chương trình mục tiêu quốc gia, góp phần xây dựng vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phát triển toàn diện, ổn định và bền vững trong giai đoạn mới.

Theo số liệu của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên, trong tổng số 452.302 người lao động là người DTTS có 262.603 người được đào tạo nghề phù hợp, chiếm tỷ lệ 58,06% tổng số lao động là người DTTS. Từ năm 2021, số lao động là người DTTS có việc làm là 375.773 người, năm 2025 số lao động là người DTTS có việc làm là 406.497 người. Giai đoạn 2021 -2025 cơ cấu lao động đang chuyển dịch theo hướng tích cực, giảm dần phụ thuộc vào nông nghiệp, tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ, du lịch. Lao động nữ chiếm tỷ lệ đáng kể trong tất cả các ngành, lĩnh vực

    Mỹ Hạnh