Quản lý chặt chẽ kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng

Thúc đẩy sự phát triển bền vững, lành mạnh của thị trường bảo hiểm Việt Nam

Tán thành việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, nhiều ĐBQH cho rằng, điều này góp phần cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh đối với hoạt động kinh doanh bảo hiểm; đơn giản hóa thủ tục hành chính; tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc cấp thiết. Đặc biệt, đáp ứng yêu cầu thể chế hóa chủ trương lớn tại Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, ổn định, khả thi và giảm tối đa chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Các đại biểu nhấn mạnh, đây là một dự án Luật có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với ngành bảo hiểm mà còn tác động sâu rộng đến sự ổn định kinh tế - xã hội và an sinh của người dân. Dự án Luật sẽ góp phần tạo khung pháp lý minh bạch, đồng bộ và hiệu lực cao hơn, qua đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi của bên mua bảo hiểm, nâng cao năng lực quản trị và cạnh tranh của các doanh nghiệp bảo hiểm, thúc đẩy sự phát triển bền vững, lành mạnh của thị trường bảo hiểm Việt Nam.

Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị chỉ sửa đổi, bổ sung những nội dung thực sự cấp bách, có tác động trực tiếp đến thị trường, việc mở rộng phạm vi hoặc sửa những nội dung chưa chín sẽ gây xáo trộn không cần thiết. Đồng thời, cần quán triệt yêu cầu đổi mới tư duy lập pháp, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm nhưng phải đồng bộ về cơ chế thực thi.

Về vấn đề hợp đồng bảo hiểm (Chương II), Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 đã quy định khá chi tiết và cụ thể.

Tuy nhiên, ĐBQH Lê Xuân Thân (Khánh Hòa) cho rằng, Điều 17 của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 chỉ đưa những nội dung căn bản của hợp đồng bảo hiểm cần phải có và quy định giao cho Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành về 2/5 loại bảo hiểm.

Trong khi thực tế người mua bảo hiểm tiếp cận ở nhiều lĩnh vực bảo hiểm khác nhau và cơ quan bán bảo hiểm luôn luôn đưa ra một hợp đồng vô cùng dài và vô cùng khó hiểu. Vì để mua bảo hiểm cho nên người mua cứ thế ký và cuối cùng xảy ra tranh chấp hoặc thiệt hại.

Từ những phân tích trên, đại biểu Lê Xuân Thân đề nghị, cần sửa Điều 17 về nội dung của 5 loại hợp đồng bảo hiểm; đồng thời, giao cho Chính phủ ban hành hướng dẫn cụ thể từng loại một và phải có mẫu hợp đồng, ngắn gọn, dễ hiểu, góp phần bảo vệ quyền lợi của người mua bảo hiểm.

Cấm tuyệt đối hành vi ép buộc mua bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng

Về giám sát hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng, theo quy định tại Thông tư 34/2024/TT-NHNN ngày 30/6/2024 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản hướng dẫn.

ĐBQH Hà Sỹ Huân (Thái Nguyên) cho rằng, kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng là một kênh phân phối tất yếu, phù hợp với xu hướng quốc tế, góp phần mở rộng độ bao phủ bảo hiểm, tận dụng mạng lưới và dữ liệu khách hàng của hệ thống ngân hàng.

Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy nhiều bất cập trong cách thức triển khai, đặc biệt là tình trạng “ép mua bảo hiểm” gắn với vay vốn và che giấu thông tin sản phẩm. Vấn đề này đã được bàn luận nhiều, các cơ quan liên quan cũng đã có nhiều giải pháp nhưng vẫn chưa giải quyết hiệu quả các bất cập đã được chỉ ra.

Do đó, đại biểu Hà Sỹ Huân đề nghị phải đặt hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát thực chất và có chế tài nghiêm minh, bảo đảm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia bảo hiểm; bảo đảm sự minh bạch, lành mạnh và bền vững của thị trường và giữ gìn niềm tin của người dân đối với cả hệ thống ngân hàng và bảo hiểm.

Đồng thời, bổ sung vào dự thảo Luật quy định về nguyên tắc và giám sát kinh doanh bảo hiểm, trong đó quy định rõ ràng về việc minh bạch giữa hoạt động tư vấn bảo hiểm và cho vay/huy động vốn của ngân hàng; cấm tuyệt đối hành vi ép buộc mua bảo hiểm khi vay vốn, đồng thời tăng cường chế tài đối với cả ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm khi vi phạm quy tắc tư vấn.

N. Thành