Công nghiệp game Việt Nam và khát vọng vươn tầm quốc tế

Game Việt trong nền kinh tế số

Trong vòng một thập kỷ qua, Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ từ thị trường tiêu dùng sang trung tâm sản xuất nội dung số. Theo báo cáo của TikTok và SensorTower, doanh thu ngành game Việt Nam năm 2025 dự kiến đạt 1,66 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng trung bình 9,77%/năm, hướng tới mốc 2,42 tỷ USD vào năm 2029. Đây là con số ấn tượng, đưa Việt Nam vào top 5 quốc gia sản xuất game di động hàng đầu thế giới, với 4,2 tỷ lượt tải toàn cầu, gấp 2,5 lần mức trung bình thế giới.

Chia sẻ tại TikTok Apps Summit Đông Nam Á 2025, ông David Law, Giám đốc Kinh doanh Khu vực tại SensorTower khẳng định: Đông Nam Á là một trong những thị trường trò chơi hàng đầu thế giới, đứng thứ hai toàn cầu về tỷ lệ tải game. Việt Nam đang vươn lên là một trong những quốc gia sản xuất game đáng chú ý. Trong số 15 nhà sản xuất game hàng đầu thế giới, có 4 studio đến từ Việt Nam. Điều này khẳng định vị thế ngày càng lớn mạnh của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Game di động là phân khúc phát triển nhanh nhất, chiếm phần lớn doanh thu và lượng người chơi. Việt Nam đang sở hữu một cộng đồng người dùng trẻ, am hiểu công nghệ và có thói quen tiêu dùng nội dung số cao. Bên cạnh đó, các studio nội địa như Amanotes, VNG, Hiker Games, hay Wolffun đã chứng minh năng lực sản xuất game chất lượng cao, có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Lợi thế về chi phí phát triển thấp, kết hợp với lực lượng lập trình viên trẻ, sáng tạo và khả năng tích hợp công nghệ mới như AI, đã giúp các nhà phát triển Việt Nam nhanh chóng thích ứng và đổi mới. Đây là nền tảng vững chắc để mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Ông Cao Minh Thắng, Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin và Truyền thông cho rằng, ngành game Việt Nam đang phát triển theo 3 xu hướng chính, trong đó phân phối game nước ngoài đã có từ 20 năm trước, từng tạo nên cơn sốt lớn. Sản xuất game xuất khẩu đang thịnh hành, đặc biệt là game trên nền tảng di động, giúp Việt Nam đứng đầu về nền tảng này và tăng trưởng nhanh. Sản xuất game thuần Việt - truyền tải giá trị lịch sử và văn hóa Việt Nam, dù từng gặp rào cản lớn và thất bại 15 năm trước, song xu hướng này đang có cơ hội tăng mạnh mẽ.

Theo ông Cao Minh Thắng, sự phát triển của làn sóng game thuần Việt được thúc đẩy bởi hai yếu tố then chốt: công nghệ đã đủ mạnh và tư duy người Việt đã cởi mở hơn. Việc người dùng sẵn sàng chi trả cho bản quyền cùng với sự ra đời của các mô hình kinh doanh linh hoạt (thu phí quảng cáo, bán vật phẩm trong game) đã mở ra nguồn thu bền vững. Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ tạo động lực lớn để các nhà làm game thuần Việt tự tin cho ra đời những sản phẩm chất lượng thời gian tới.

Vượt rào cản để bứt phá

Dù tiềm năng lớn, ngành game Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều rào cản: chưa có khung pháp lý riêng cho game như một ngành công nghiệp nội dung số, khiến việc quản lý, hỗ trợ và phát triển còn rời rạc; nhận thức xã hội về lĩnh vực này vẫn tồn tại nhiều định kiến, khiến tiềm năng kinh tế - văn hóa của ngành chưa được khai thác đúng mức.

Dù có lực lượng lập trình viên đông đảo, ngành game Việt Nam vẫn thiếu nhân sự ở các vị trí chiến lược như thiết kế gameplay, biên kịch, đạo diễn nghệ thuật - những yếu tố quyết định chiều sâu và bản sắc của sản phẩm; phần lớn game Việt vẫn đi theo mô hình từ các sản phẩm nước ngoài, chưa tạo được dấu ấn riêng biệt.

Nhiều ý kiến cho rằng, cần xây dựng một chiến lược quốc gia về phát triển công nghiệp game, với các chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn, đào tạo nhân lực, đơn giản hóa thủ tục hành chính… Mặt khác, ngành game thế giới đang bước vào kỷ nguyên mới với sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) và blockchain. Nếu không bắt kịp xu hướng, các studio Việt sẽ bị tụt lại. Sự cạnh tranh khốc liệt từ các thị trường như Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ cũng đòi hỏi game Việt phải có chiến lược xuất khẩu rõ ràng, từ bản địa hóa nội dung đến xây dựng thương hiệu.

Đặc biệt, việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là điều kiện tiên quyết để các nhà phát triển duy trì lợi thế cạnh tranh. Chỉ khi quyền lợi hợp pháp của người sáng tạo được bảo đảm, game Việt mới có thể vươn lên mạnh mẽ và cạnh tranh sòng phẳng trên thị trường toàn cầu.

Ông Cao Minh Thắng nhận định, thế hệ trẻ Việt Nam đang từng bước định hình diện mạo mới cho ngành công nghiệp game với tư duy sáng tạo và tinh thần không ngại thử thách. Họ không chỉ mơ ước, mà còn chủ động tìm mọi cách để vượt qua rào cản kỹ thuật, thị trường và văn hóa - bằng sự kiên trì, học hỏi và khát vọng vươn ra thế giới.

Đây là thời điểm then chốt để ngành công nghiệp game Việt Nam chuyển hóa tiềm năng thành thành tựu, vượt qua thách thức để vươn ra thế giới. Với chiến lược đúng đắn, chính sách khuyến khích và sự đồng hành của cộng đồng sáng tạo, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm sản xuất game hàng đầu châu Á, góp phần quan trọng vào nền kinh tế số quốc gia.

Thảo Nguyên