Phát huy nguồn lực trí tuệ của văn nghệ sĩ Hà Nội trong bối cảnh mới
Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội, văn nghệ sĩ càng phải nâng cao nhận thức chính trị, ý thức trách nhiệm công dân, trách nhiệm xã hội và bản lĩnh nghề nghiệp, trở thành lực lượng tiên phong xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Đây là khẳng định của Tổng Biên tập Tạp chí Người Hà Nội Vương Minh Huệ tại hội nghị “Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm và khai thác, phát huy tài nguyên chất xám, nguồn lực trí tuệ của văn nghệ sĩ Thủ đô trong triển khai thực hiện hiệu quả nhiệm vụ trọng tâm của Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà Nội Khóa XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030” sáng 22/10.
Thiếu tác phẩm mang chiều sâu
Theo nhà báo Vương Minh Huệ, trong hành trình phát triển của Thủ đô, đội ngũ văn nghệ sĩ là những người tiên phong trên mặt trận tư tưởng và sáng tạo, góp phần không nhỏ gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa, định hướng thẩm mỹ, bồi đắp tâm hồn con người.
“Trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô, văn nghệ sĩ càng phải nâng cao nhận thức chính trị, ý thức trách nhiệm công dân, trách nhiệm xã hội và bản lĩnh nghề nghiệp, trở thành lực lượng tiên phong trong việc xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản ánh chân thực, sinh động hơi thở của cuộc sống Hà Nội”, nhà báo Vương Minh Huệ cho hay.
Nhìn lại văn học nghệ thuật Thủ đô thời gian qua, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội Bùi Việt Mỹ cho biết, vẫn thiếu những sáng tác văn học, kịch bản sân khấu, điện ảnh hay những hình tượng nghệ thuật thực sự mang tính đột phá, tương xứng với bề nổi và chiều sâu của đời sống đô thị hiện đại. Con người Hà Nội đang sống giữa truyền thống và hiện đại, giữa cái cũ và cái mới, trong sự va chạm, mâu thuẫn nhưng cũng là động lực phát triển từng ngày. Chính những chuyển động ấy phản ánh quá trình hoàn thiện không ngừng của con người Hà Nội hôm nay.
Bên cạnh đó, theo nhiều đại biểu dự hội nghị, vẫn tồn tại một số biểu hiện và khuynh hướng sáng tác thiếu ý thức, thiếu trách nhiệm, đặc biệt trong khoảng 15 năm trở lại đây, khi các phương tiện truyền thông điện tử và mạng xã hội trở nên phổ biến.
Hoạt động sáng tác văn học, nghệ thuật vì thế cũng nảy sinh nhiều diễn biến phức tạp, một phần do tác động của cơ chế thị trường, dẫn đến sáng tác tùy tiện, chạy theo thị hiếu, câu khách…
Đầu tư trí tuệ vào sáng tác giá trị
Trước thực trạng đó, nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội, nhà thơ Bằng Việt cho rằng, văn nghệ sĩ phải có chương trình hành động mới mẻ, táo bạo, quyết liệt để thu được kết quả có quy mô và chất lượng.
Từ MV Bắc Bling của Hòa Minzy đạt triệu view; ca khúc Phù Đổng Thiên Vương của nhạc sĩ Hồ Hoài Anh, phổ một đoạn bài thơ Tre Việt Nam của Nguyễn Duy, được ca sĩ Đức Phúc dàn dựng công phu và biểu diễn thành công tại cuộc thi âm nhạc Intervision ở Moscow năm nay; đến sự bùng nổ 2 bộ phim về chiến tranh Địa đạo - Mặt trời trong bóng tối và Mưa đỏ, đem lại doanh thu cao kỷ lục so với trước đây, chúng ta rút ra rằng: “phải rèn luyện khả năng sáng tạo cao, vượt lên nhiều lần hơn, so với yêu cầu trước đây, làm sao để năng lực sáng tạo của văn nghệ sĩ phải được công nhận chính thức ở tầm châu lục và quốc tế”, nhà thơ Bằng Việt góp ý.
Cũng theo nhà thơ Bằng Việt, người làm nghệ thuật phải nâng cao kỹ năng chuyên môn và khả năng phát hiện ra những vấn đề chia sẻ được với thế giới, từ thực tiễn cuộc sống của Việt Nam hôm nay; chịu khó đọc rộng, quan sát nhiều, nâng cao khả năng ngoại ngữ, dành thời giờ tìm tòi và phán đoán được những xu hướng chủ đạo trong văn học nghệ thuật thế giới, để quyết tâm đi sâu và đầu tư trí tuệ vào đó.
Nhà văn Bùi Việt Mỹ thì đề xuất đẩy mạnh sáng tác về văn hóa truyền thống, đồng thời tiếp nối và làm mới bằng tư duy sáng tạo đương đại, góp phần gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa và con người Hà Nội ngày càng tỏa sáng hơn; tăng cường các tác phẩm có tính phản biện xã hội, phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân, qua đó thúc đẩy tiến trình xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, nơi con người văn minh, thanh lịch là trung tâm của mọi phát triển.
Hiến kế đưa tác phẩm đến công chúng một cách rộng rãi, nhà báo Nguyễn Quang Hưng, Phó Trưởng Ban Chuyên đề, Báo Nhân Dân, đưa giải pháp cần hỗ trợ tài năng, thúc đẩy chính sách đầu tư sáng tạo, phát triển các không gian và thiết chế văn hóa phục vụ việc thụ hưởng của công chúng nhằm góp phần lan tỏa tác phẩm văn học nghệ thuật...