Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn công bố Khung năng lực AI đầu tiên cho sinh viên

Theo lãnh đạo nhà trường, sự phát triển nhanh chóng của AI đang định hình lại cách chúng ta làm việc, học tập và đổi mới sáng tạo. AI không còn là mối quan tâm của tương lai mà đã trở thành một yêu cầu cấp thiết ở hiện tại. Trí tuệ nhân tạo ngày càng trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc sống, đòi hỏi các hệ thống giáo dục phải chủ động trang bị cho người học năng lực sử dụng và đồng sáng tạo AI một cách có trách nhiệm, hiệu quả và đạo đức.

Việc tích hợp các mục tiêu học tập về AI vào chương trình giáo dục chính thức là điều thiết yếu, nhằm giúp sinh viên và giảng viên tiếp cận AI một cách an toàn, có ý nghĩa và sẵn sàng thích ứng với một xã hội đang chuyển đổi số mạnh mẽ. Những cơ sở giáo dục không đáp ứng yêu cầu này sẽ khó duy trì được tính phù hợp và khả năng cạnh tranh trong bối cảnh mới.

Khung năng lực trí tuệ nhân tạo dành cho sinh viên đại học do Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn phối hợp với Tập đoàn Meta xây dựng chính là phản hồi kịp thời trước yêu cầu cấp bách này.

Khung năng lực được hình thành trên cơ sở tham vấn các chuyên gia, nhà nghiên cứu, giảng viên và sinh viên, đồng thời tham chiếu các khung năng lực số và AI quốc tế đang được sử dụng rộng rãi, kết hợp với việc tổ chức tọa đàm lấy ý kiến từ nhiều bên liên quan, trong đó có đơn vị quản lý và nhà tuyển dụng.

GS.TS. Hoàng Anh Tuấn - Hiệu trưởng Nhà trường cho biết khung năng lực AI được xây dựng với mục tiêu làm nền tảng cho việc phát triển các chương trình đào tạo, trang bị cho sinh viên đại học khả năng sử dụng, đánh giá, sáng tạo và ứng xử có trách nhiệm với công nghệ AI trong học tập, nghiên cứu, phát triển sự nghiệp và khởi nghiệp.

Không chỉ hướng đến việc chuẩn bị cho sinh viên và giảng viên ứng dụng AI trong giáo dục đại học, khung năng lực này còn được xem là năng lực nền tảng, phục vụ cho năng suất lao động, sự thịnh vượng và thích ứng bền vững trong tương lai.

Khung năng lực trí tuệ nhân tạo cho sinh viên bao gồm hai phần: các năng lực thích ứng lâu dài (Durable Competencies) và các năng lực AI cụ thể (AI Competencies). Các năng lực thích ứng lâu dài bao gồm: Khả năng linh hoạt (Flexibility), Tư duy phát triển (Growth Mindset), Làm chủ bản thân (Personal Agency), Giải quyết vấn đề sáng tạo (Creative Problem Solving), Giao tiếp và Hợp tác (Communication and Collaboration), Quản lý dự án (Project Management).

Sáu miền năng lực AI cụ thể gồm: Hiểu biết về AI và dữ liệu (AI hoạt động như thế nào?), Tư duy phản biện và đánh giá AI (Làm thế nào tôi đánh giá được đầu ra của AI?), Đạo đức và trách nhiệm trong sử dụng AI (Làm thế nào tôi đảm bảo AI được sử dụng một cách có đạo đức và có trách nhiệm?), Tư duy lấy con người làm trung tâm, trí tuệ cảm xúc và sáng tạo (Làm thế nào để con người vẫn giữ vai trò trung tâm?), Ứng dụng AI cho nghề nghiệp (Tôi áp dụng AI như thế nào trong một bối cảnh cụ thể?), và Thiết kế và phát triển hệ thống AI (Tôi có thể tạo ra hệ thống AI như thế nào?).

Mỗi miền năng lực được triển khai theo bốn cấp độ phát triển: thành thạo, thông thạo, chuyên sâu và làm chủ, phù hợp với năng lực tiến triển của sinh viên trong suốt quá trình học tập và làm việc sau khi ra trường.

Dựa trên tầm nhìn coi sinh viên là những công dân có trách nhiệm và đồng sáng tạo cùng AI, khung năng lực nhấn mạnh vai trò của việc đánh giá phản biện các giải pháp công nghệ, nhận thức rõ trách nhiệm xã hội trong thời đại AI, thúc đẩy học tập suốt đời và phát triển các giải pháp AI mang tính bao trùm, bền vững.

Cùng với việc ban hành cuốn sách về khung năng lực AI, vào cuối tháng 10/2025, dự án sẽ tiếp tục giới thiệu thêm hai cuốn sách hỗ trợ giảng viên và sinh viên ứng dụng AI, gồm: “Đột phá trong giảng dạy và nghiên cứu cùng trí tuệ nhân tạo” (dành cho giảng viên và nhà nghiên cứu) và “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong học tập và nghề nghiệp” (dành cho sinh viên).

Như vậy, bộ ba tài liệu này sẽ hợp thành một cẩm nang toàn diện, góp phần thúc đẩy ứng dụng AI mạnh mẽ, có định hướng và có trách nhiệm trong giáo dục đại học.

Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn khẳng định AI có tiềm năng tăng cường năng lực con người, song điều đó chỉ có thể thành hiện thực khi sinh viên được trang bị nền tảng vững chắc về năng lực AI, bao gồm hiểu biết sâu sắc, khả năng ứng dụng hiệu quả, tư duy phản biện và đạo đức nghề nghiệp.

Nhà trường đồng thời kêu gọi sự đồng hành của các tổ chức giáo dục, cộng đồng và cơ quan quản lý nhà nước để cùng xây dựng một thế hệ sinh viên làm chủ công nghệ và sử dụng AI vì lợi ích chung của xã hội và phát triển bền vững.

Mạnh Hưng