Giáo dục

2 giáo sư Việt Nam được công nhận Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới

Nguyễn Liên 04/10/2025 15:41

GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó giám đốc Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh và Thiếu tướng, GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa được công nhận là Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (TWAS).

Lễ trao bằng công nhận do GS.TS Quarraisha Abdool Karim, Chủ tịch TWAS, thực hiện trước sự chứng kiến của hơn 300 nhà khoa học quốc tế và sự hiện diện của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, tại hội nghị lần thứ 17 của TWAS, diễn ra từ 29/9 đến 2/10 ở Rio de Janeiro (Brazil).

Hội nghị TWAS năm nay diễn ra với chủ đề “Xây dựng tương lai bền vững: Vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đối với phát triển toàn cầu”, bao gồm các phiên khoa học, hội thảo chuyên đề, thảo luận cấp cao, lễ trao giải khoa học và nghi thức chào đón các viện sĩ TWAS mới.

TWAS là tổ chức quốc tế thuộc UNESCO, thành lập năm 1983, quy tụ hơn 1.400 nhà khoa học xuất sắc từ hơn 100 quốc gia. Tổ chức này được Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Javier Pérez de Cuéllar chính thức công nhận từ năm 1985 và hiện là thành viên liên kết của Hội đồng Khoa học Quốc tế (ISC).

Năm nay, TWAS bầu chọn 74 viện sĩ mới. Đây là số viện sĩ được bầu chọn nhiều nhất trong lịch sử, nâng tổng số viện sĩ TWAS lên 1.444 người.

Brazil và Trung Quốc là hai quốc gia có nhiều viện sĩ mới nhất (10 người), tiếp đó là Ấn Độ (9 người), Malaysia (7 người), Nam Phi (4 người), Bangladesh, Maroc, Pakistan mỗi nước có 3 người; Việt Nam, Cuba, Ai Cập, Hoa Kỳ mỗi nước có 2 đại diện. Quyết định công nhận có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.

z7077729189111-e4c0bdcf4a6d2a055ef8b074557b0f25-171325-031025-79.jpg
GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai và Thiếu tướng, GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng được trao bằng công nhận là Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (TWAS). Ảnh: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

Thiếu tướng, GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng sinh năm 1965, quê Hà Tĩnh, là chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực Chấn thương Chỉnh hình và Vi phẫu. Ông được phong hàm phó giáo sư của Việt Nam vào năm 2006; nhận học vị tiến sĩ khoa học năm 2008 và phó giáo sư của Đại học Tổng hợp Munich (Đức) năm 2009. Năm 2018, ông nhận học hàm giáo sư.

GS Nguyễn Thế Hoàng là tác giả chính của hơn 100 công trình nghiên cứu đã được đăng trong các tạp chí trong nước và quốc tế uy tín, chủ trì và tham gia nhiều đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước và cấp Bộ. Ông cũng là chủ biên, tác giả chính của nhiều giáo trình sau đại học, sách chuyên khảo; tham gia nhiều hội đồng tuyển chọn và nghiệm thu đề tài cấp Nhà nước, cấp Bộ Quốc phòng và Bộ Y tế; Chủ tịch nhiều hội đồng chấm thi Nghiên cứu sinh và bác sĩ chuyên khoa.

Năm 2020, ông cùng các bác sĩ khoa Chi trên và Vi phẫu thuật, Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 thực hiện ca ghép tay từ người hiến tặng còn sống bằng cách sử dụng phần còn lại của bàn tay từ một ca cắt cụt tay không thể cứu chữa. Đây là ca ghép chi thể đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á, đồng thời cũng là trường hợp đầu tiên trên thế giới lấy từ người cho sống.

Thiếu tướng, GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng đã được nhận nhiều giải thưởng khoa học quốc tế và trong nước cao quý, trong đó tiêu biểu nhất là giải thưởng nghiên cứu khoa học Friedrich Wilhelm Bessel của Quỹ Hàn lâm Khoa học CHLB Đức Alexander von Humboldt (2012).

Thiếu tướng, GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng chia sẻ sự xúc động và tự hào khi tại diễn đàn uy tín của Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới, được vinh danh là một trong hai nhà khoa học Việt Nam trở thành Viện sĩ mới của TWAS.

“Đây không chỉ là vinh dự của cá nhân tôi mà còn là sự ghi nhận đối với những nỗ lực bền bỉ của cộng đồng khoa học Việt Nam trong suốt nhiều năm qua. Tôi tin rằng, danh hiệu này không dừng lại ở niềm tự hào, mà còn là trách nhiệm lớn lao để tôi tiếp tục cống hiến cho nghiên cứu, giảng dạy và đặc biệt là đào tạo thế hệ trẻ - những người sẽ kế tục con đường khoa học trong tương lai.

Tôi cũng hy vọng rằng, thành công nhỏ bé của mình sẽ truyền cảm hứng để nhiều nhà khoa học Việt Nam tự tin hơn, vươn ra thế giới, góp phần khẳng định trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam trên bản đồ khoa học toàn cầu”, Thiếu tướng, GS.TSKH Nguyễn Thế Hoàng bày tỏ.

GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai sinh năm 1974, quê Quảng Ngãi, là nữ Phó Giám đốc đầu tiên sau gần 30 năm hình thành và phát triển ĐHQG TP. Hồ Chí Minh. Bà tốt nghiệp ngành Hóa học của Trường Đại học Tổng hợp (nay là Trường Đại học Khoa học Tự nhiên). Sau đó, tốt nghiệp tiến sĩ ngành Dược tại Trường Đại học Y Dược Toyama, Nhật Bản. Bà được bổ nhiệm chức danh phó giáo sư năm 2014, bổ nhiệm chức danh giáo sư vào năm 2021. Năm 2023, bà được phong là Nhà giáo ưu tú.

Trong sự nghiệp nghiên cứu khoa học của mình, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai tập trung vào lĩnh vực phát hiện thuốc từ dược liệu Việt Nam, góp phần to lớn vào sự phát triển của ngành y dược nước nhà. Đặc biệt, bà đã hoàn thành thành công hai sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư đường tiêu hóa và viêm khớp từ dược liệu trong nước và có hơn 80 bài báo được đăng trên các tạp chí khoa học quốc tế uy tín.

Nhóm nghiên cứu của bà cũng đã nhận Giải thưởng Sáng tạo TP. Hồ Chí Minh năm 2019 với nghiên cứu về các sản phẩm từ loài ong nuôi tại Việt Nam. Năm 2021, bà được trao Giải thưởng Kovalevskaia - giải thưởng danh giá mang tên nhà nữ toán học Nga lỗi lạc thế kỷ XIX, Sophia Kovalevskaia, nhằm tôn vinh các nhà khoa học nữ trong lĩnh vực khoa học tự nhiên.

Nguyễn Liên