Chọn cán bộ kiểm toán đủ đức, đủ tài, nhiệt huyết với công việc

Kiến nghị xử lý 20.098 tỷ đồng, tăng thu ngân sách 951 tỷ đồng

Báo cáo công tác năm 2025 của Kiểm toán Nhà nước (KTNN), Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn cho biết, trong 8 tháng đầu năm, KTNN đã hoàn thành về cơ bản kế hoạch công tác với nhiều kết quả nổi bật. Theo đó, Tổng KTNN đã gửi báo cáo Quốc hội báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách năm 2023, Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2024 tại Kỳ họp thứ Chín…

Hoạt động kiểm toán tiếp tục được đổi mới nhằm nâng cao chất lượng qua việc triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp từ công tác xây dựng Kế hoạch kiểm toán, tổ chức thực hiện kiểm toán đến kiểm tra tình hình thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán. Qua đó đã đạt được nhiều kết quả nổi bật góp phần quan trọng vào việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tiêu cực.

Tổng hợp sơ bộ kết quả kiểm toán, đến 30/8/2025, KTNN kiến nghị xử lý 20.098 tỷ đồng và 16.676.890,83 USD, trong đó tăng thu ngân sách nhà nước 951 tỷ đồng, giảm chi ngân sách nhà nước 8.774 tỷ đồng và 143.391,99 USD, kiến nghị khác 10.373 tỷ đồng và 16.533.498,84 USD.

Đồng thời, KTNN đã kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung và ban hành mới một số nội dung không phù hợp 62 văn bản quy phạm pháp luật và văn bản quản lý; chuyển thông tin 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật sang cơ quan cảnh sát điều tra để điều tra, làm rõ; cung cấp 29 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và tài liệu liên quan cho Cơ quan Cảnh sát Điều tra để phục vụ công tác điều tra; kịp thời cung cấp thông tin phục vụ các phiên họp của Chính phủ, Quốc hội và các cơ quan chức năng có liên quan…

Trong các tháng cuối năm 2025, KTNN xác định, sẽ bám sát các văn bản chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Quốc hội và chương trình, kế hoạch công tác của KTNN để chủ động triển khai nhiệm vụ các tháng cuối năm bảo đảm khoa học, chất lượng và hiệu quả; nâng cao chất lượng Báo cáo kiểm toán. Bám sát các quy định của pháp luật để kiến nghị kiểm toán cho trúng, đúng, chặt chẽ. Thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm soát; tập trung quản lý chặt chẽ Tổ kiểm toán, Kiểm toán viên nhằm kịp thời ngăn ngừa sai phạm, gắn trách nhiệm của Tổ trưởng, Trưởng đoàn kiểm toán và Kiểm toán trưởng với việc giáo dục, quản lý đạo đức nghề nghiệp của Kiểm toán viên.

Đồng thời, chú trọng, tập trung sửa đổi các quy định, hướng dẫn của Ngành để phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền 3 cấp và các quy định mới của pháp luật liên quan đến hoạt động của KTNN bảo đảm hoàn thành trong năm 2025 để kịp thời tổ chức thực hiện trong 2026.

Tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và chuẩn mực kiểm toán

Ghi nhận trong năm 2025, KTNN đã thực hiện rất nhiều công việc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, nổi bật là tăng cường kiểm toán quyết toán ngân sách và nợ công. Theo đó, đã hoàn thành kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước, nợ công năm 2024; kiểm toán ngân sách tại 27 bộ, cơ quan và 35 tỉnh, thành phố.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh kiểm toán hoạt động và chuyên đề; thực hiện 6 cuộc kiểm toán hoạt động tập trung vào các vấn đề nóng như: xử lý chất thải y tế, môi trường tại các khu công nghiệp; ưu đãi đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin tại các địa phương.

Đồng thời, hoàn thiện khung pháp lý và chuẩn mực kiểm toán; rà soát các quy định pháp luật và các văn bản KTNN đã ban hành để góp ý các ngành, địa phương trong tăng cường kiểm toán về lĩnh vực kinh tế - xã hội, đẩy mạnh thực hiện các kết luận, thu hồi thất thoát. Trong 6 tháng đầu năm, đã thu hồi khoảng 17.500 tỷ đồng. Đây là con số chưa phải lớn nhưng quan trọng là đã chỉ ra được những vấn đề sai phạm ở các cơ quan, đơn vị, địa phương. KTNN cũng đã tăng cường, nâng cao chất lượng, quan tâm bồi dưỡng đào tạo nhân lực chuyển đổi số; tăng cường hợp tác quốc tế.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ rõ, các kiến nghị kiểm toán còn khiêm tốn; thực hiện xử lý tài chính đạt 58% (trong khi đó, cùng kỳ năm trước đạt 66,3%); có 21/93 báo cáo kiến nghị về kiểm điểm trách nhiệm tập thể cá nhân (đạt 22,5%, trong khi cùng kỳ năm trước đạt 41,1%). Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cần quan tâm nâng cao các tỷ lệ này hơn nữa trong thời gian tới.

Nhấn mạnh, 2026 là năm đầu của giai đoạn trung hạn 2026 - 2028 gắn với thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và thực hiện các luật mới được thông qua tại Kỳ họp thứ Chín, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, KTNN cần tập trung xây dựng Kế hoạch kiểm toán trung hạn 2026 - 2028, hoàn thành Kế hoạch kiểm toán năm 2026 với trọng tâm là kiểm toán thường xuyên quyết toán ngân sách tại các tỉnh, thành phố; tăng tỷ lệ kiểm toán hoạt động chuyên đề, rà soát điều chỉnh gắn với các luật mới.

Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và chuẩn mực kiểm toán. Rà soát Luật Kiểm toán nhà nước để bổ sung quy định về trách nhiệm trong công tác phòng, chống tham nhũng.

Đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ; áp dụng dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo trong phân tích rủi ro kiểm toán số liệu để dần thay thế phương pháp truyền thống; hợp tác với các hãng công nghệ xây dựng dữ liệu thông tin bảo mật; số hóa toàn bộ hồ sơ kiểm toán.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị tập trung bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đào tạo bồi dưỡng gắn với thực tiễn, xây dựng các chương trình, bài tập, tình huống; tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng đội ngũ kiểm toán viên; có giải pháp phát triển tổ chức nghề nghiệp kiểm toán, kế toán, khuyến khích hợp tác quốc tế để nâng cao năng lực hội nhập.

“Phải chọn cán bộ có đủ đức, đủ tài, đủ tâm, đủ tầm, đủ sức, nhiệt huyết với công việc. Đồng thời, phải chú ý về đạo đức trong ngành kiểm toán”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Đồng thời, tăng cường giám sát về phòng, chống lãng phí, đẩy mạnh đôn đốc thực hiện kiểm toán; kiểm toán tổng hợp đánh giá cơ chế, chính sách tài chính thất thoát. Tăng cường tuyên truyền, phối hợp với thanh tra; tăng cường học hỏi kinh nghiệm quốc tế, kiểm toán môi trường. Đặc biệt chú ý phát hiện sai phạm nghiêm trọng trong xử lý tài sản công.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, phải bảo đảm minh bạch, công khai, đôn đốc thực hiện các kiến nghị của kiểm toán; có giải pháp, chế tài buộc phải thực hiện mạnh mẽ, khắc phục ở các đơn vị, địa phương.

Minh Trang