Israel lần đầu tiên xin lỗi Qatar, ủng hộ kế hoạch hòa bình của Mỹ về Gaza

Lời xin lỗi với vai trò trung gian của Mỹ

Ngày 29/9, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng. Tại đây, ông Trump đã sắp xếp một cuộc gọi ba bên giữa ông, Thủ tướng Israel và Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani. Tổng thống Mỹ “bày tỏ mong muốn đưa quan hệ Israel - Qatar đi vào quỹ đạo tích cực sau nhiều năm hai bên bất đồng và hiểu lầm lẫn nhau”.

Trong cuộc gọi mà Nhà Trắng mô tả là bước đầu hướng tới quan hệ, ông Netanyahu “bày tỏ sự hối tiếc sâu sắc rằng cuộc không kích bằng tên lửa của Israel nhằm vào các mục tiêu Hamas ở Qatar đã vô tình giết chết một quân nhân Qatar”.

Tài khoản X chính thức của Thủ tướng Netanyahu dẫn lời ông nói với người đồng cấp Qatar rằng: “Tôi muốn bảo đảm với ngài rằng Israel chỉ nhắm vào Hamas, không phải người Qatar. Tôi cũng muốn khẳng định rằng Israel không có kế hoạch vi phạm chủ quyền của ngài thêm lần nào nữa trong tương lai, và tôi đã đưa ra cam kết đó với Tổng thống Mỹ”.

Đáp lại, Thủ tướng Al Thani “hoan nghênh những cam kết đó” và khẳng định Qatar sẵn sàng tiếp tục góp phần duy trì ổn định ở Trung Đông, thông cáo cho biết thêm.

Một tuyên bố của phía Qatar được công bố ngay sau đó xác nhận cuộc gọi và cho biết ông Al Thani bày tỏ lập trường của Qatar không chấp nhận các hành vi vi phạm chủ quyền, đồng thời khẳng định Doha sẵn sàng tiếp tục tham gia các nỗ lực chấm dứt chiến tranh ở Dải Gaza trong khuôn khổ sáng kiến của Tổng thống Mỹ.

Ít nhất 5 thành viên Hamas cấp thấp và một sĩ quan an ninh Qatar đã thiệt mạng trong vụ tấn công ngày 9/9 của Israel vào trụ sở của Hamas ở Doha. Mục đích của Israel khi thực hiện vụ không kích là loại bỏ ban lãnh đạo Hamas, tuy nhiên các lãnh đạo cấp cao Hamas đã sống sót sau vụ việc.

Đây là cuộc tập kích đầu tiên của Israel trên lãnh thổ Qatar, quốc gia giữ vai trò trung gian quan trọng trong các nỗ lực ngừng bắn và đồng thời là nơi đặt căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ ở Trung Đông.

Bộ Ngoại giao Qatar xác nhận cuộc điện thoại tại Nhà Trắng “là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm giải quyết những hệ lụy từ hành động của Israel nhằm vào một khu vực ở Thủ đô Doha, nơi có phái đoàn đàm phán hòa bình của Hamas”.

Ủng hộ kế hoạch hòa bình cho Gaza

Thủ tướng Netanyahu cũng tuyên bố ủng hộ bản đề xuất hòa bình Gaza gồm 20 điểm mà Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố cùng ngày.

Theo đó, Israel cam kết sẽ không chiếm đóng hay sáp nhập Dải Gaza, cũng như không buộc cư dân tại đây phải di dời. Lãnh thổ này sẽ được biến thành một “khu vực phi cực đoan, không có khủng bố”, không còn đe dọa đến các nước láng giềng.

Một khu kinh tế đặc biệt cũng sẽ được thành lập tại Gaza nhằm thu hút đầu tư và khôi phục cơ sở hạ tầng.

Việc quản lý vùng đất này sẽ tạm thời được chuyển giao cho một cơ quan hành chính dưới sự giám sát quốc tế, trong đó có sự tham gia của các đối tác Ảrập.

Mỹ đề xuất bảo đảm an ninh cho Gaza bằng một lực lượng ổn định, trong đó có đại diện của các tổ chức quốc tế và các quốc gia Ảrập.

Điều kiện then chốt vẫn là tất cả con tin Israel phải được thả trong vòng 72 giờ sau khi Israel chính thức phê chuẩn kế hoạch. Đổi lại, Tel Aviv sẽ trả tự do cho 250 người Palestine bị kết án tù chung thân và 1.700 người bị bắt giữ ở Gaza sau các sự kiện ngày 7/10/2023. Những thành viên Hamas đồng ý hạ vũ khí và từ bỏ bạo lực sẽ được ân xá và cho phép rời khỏi Gaza an toàn.

Nhà Trắng nhấn mạnh, nếu Israel và Hamas chấp nhận đề xuất, cuộc chiến “sẽ kết thúc ngay lập tức”. Ông Trump gọi đây là một “ngày lịch sử cho hòa bình”, trong khi ông Netanyahu cho rằng kế hoạch này “đạt được tất cả các mục tiêu của Israel trong cuộc chiến”.

Quỳnh Vũ