Giải quyết căn bản những vướng mắc, bất cập về pháp luật trong giám định tư pháp

Quy định rõ các trường hợp miễn nhiệm giám định viên tư pháp

Trình bày Tờ trình dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nêu rõ, Đảng và Nhà nước đang đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp; đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động tư pháp, hoạt động bổ trợ tư pháp, trong đó có lĩnh vực giám định tư pháp.

Thời gian qua, một số văn bản quy phạm pháp luật được ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung có tác động trực tiếp đến hoạt động giám định tư pháp.

Do đó, để nâng cao chất lượng tổ chức, hoạt động giám định tư pháp, bảo đảm phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật thì việc sửa đổi, bổ sung Luật Giám định tư pháp là cần thiết.

Dự thảo Luật gồm 7 chương, 45 điều. Trong đó, dự thảo Luật giữ nguyên 4 điều; sửa đổi, bổ sung 32 điều; bổ sung 9 điều; lược bỏ 11 điều và 1 khoản (khoản 4 Điều 22) của Luật Giám định tư pháp năm 2012 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020).

Dự thảo Luật kế thừa phạm vi điều chỉnh của Luật Giám định tư pháp hiện hành, chỉnh lý về mặt kỹ thuật để bảo đảm rõ ràng, cụ thể. Theo đó, dự thảo Luật quy định về người giám định tư pháp; tổ chức giám định tư pháp; trình tự, thủ tục giám định tư pháp; chi phí giám định tư pháp; chế độ, chính sách trong hoạt động giám định tư pháp; quản lý nhà nước về giám định tư pháp; trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng trong hoạt động giám định tư pháp.

Sửa đổi, bổ sung quy định về tiêu chuẩn phải qua khoá bồi dưỡng kiến thức pháp lý và nghiệp vụ giám định tư pháp đối với giám định viên tư pháp; quy định rõ các trường hợp miễn nhiệm giám định viên tư pháp, điều kiện, thủ tục công nhận người giám định tư pháp theo vụ việc, tổ chức giám định tư pháp theo vụ việc đảm bảo đội ngũ người giám định tư pháp, tổ chức giám định tư pháp có năng lực, kinh nghiệm chuyên môn trong việc thực hiện giám định tư pháp…

Đáp ứng yêu cầu điều tra, truy tố, xét xử các vụ án về kinh tế, tham nhũng

Báo cáo thẩm tra dự án Luật do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày. Theo đó, Ủy ban tán thành việc sửa đổi Luật Giám định tư pháp; đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo tiếp tục rà soát để bảo đảm thực hiện yêu cầu về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; bảo đảm việc sửa đổi lần này phải đạt mục tiêu giải quyết căn bản những vướng mắc, bất cập trong hoạt động giám định tư pháp, phục vụ hiệu quả hoạt động tố tụng, đáp ứng yêu cầu của công tác điều tra, truy tố, xét xử đối với các vụ án về kinh tế, tham nhũng.

Đa số ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, dự thảo Luật có nhiều nội dung đổi mới, thể chế hóa được các chủ trương, đường lối mới của Đảng nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn hiện nay, gắn với việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, đề cao trách nhiệm của tổ chức và cá nhân trong lĩnh vực có liên quan đến giám định tư pháp gắn với đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu thực tế, thời gian qua Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã có nhiều chỉ đạo yêu cầu đối với lĩnh vực giám định tư pháp, liên quan đến việc giải quyết khó khăn, nhất là ở một số vụ án, vụ việc chậm do việc thực hiện giám định tư pháp khó khăn và chậm được khắc phục. Do vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu, bảo đảm việc thực hiện sửa đổi luật lần này đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đúng quy định, đồng thời, cơ bản tán thành phạm vi sửa đổi của dự thảo Luật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát để bảo đảm yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, bảo đảm việc sửa đổi lần này phải đạt mục tiêu giải quyết căn bản những vướng mắc, bất cập về mặt pháp luật trong hoạt động giám định tư pháp, để phục vụ có hiệu quả hoạt động tố tụng, đáp ứng yêu cầu của công tác điều tra, truy tố, xét xử đối với các vụ án về kinh tế, tham nhũng.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Chính phủ hoàn thiện hồ sơ dự án Luật gửi đại biểu Quốc hội; giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp hoàn chỉnh báo cáo thẩm tra chính thức để trình Quốc hội xem xét, quyết định.

N. Thành