Bác sĩ cảnh báo nguy cơ tử vong do chẩn đoán muộn sốt mò
Từ một vết cắn nhỏ của ấu trùng mò, người bệnh có thể nhanh chóng rơi vào tình trạng nguy kịch nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách.
Thời gian gần đây, Khoa Bệnh lây đường máu (A4-A), Viện Lâm sàng các bệnh truyền nhiễm - Bệnh viện TWQĐ 108 đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốt cao, chẩn đoán ban đầu là nhiễm khuẩn huyết.
Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện vết loét đặc trưng và xác định nguyên nhân thực sự là bệnh sốt mò, một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dễ gây biến chứng nặng nếu chẩn đoán và điều trị muộn.
Người bệnh thường đến viện hoặc được chuyển tuyến trong tình trạng sốt cao, đau đầu, thậm chí tổn thương đa cơ quan. Trên lâm sàng, sốt mò dễ nhầm lẫn với các bệnh lý nhiễm khuẩn khác.
Tuy nhiên, nếu được thăm khám kỹ lưỡng, tìm dấu hiệu đặc trưng như vết loét, hạch, ban… bệnh có thể được chẩn đoán sớm và điều trị đặc hiệu, giúp người bệnh phục hồi hoàn toàn.
Một trường hợp điển hình là bệnh nhân N.T.C, 70 tuổi, thường xuyên làm vườn tại khu vực nhiều cây cối rậm rạp. Bệnh nhân sốt cao liên tục 6 ngày, kèm mệt, buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy, phù mặt và tay chân.
Tại tuyến dưới, bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết nhưng điều trị không cải thiện. Khi chuyển tới Bệnh viện TWQĐ 108, bệnh nhân trong tình trạng sốt cao, khó thở, phải thở oxy.
Qua thăm khám, bác sĩ phát hiện vết loét đặc trưng ở hõm nách, xét nghiệm PCR khẳng định dương tính với vi khuẩn Orientia tsutsugamushi. Người bệnh được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu Doxycycline kết hợp Quinolon, cùng chăm sóc nâng đỡ thể trạng.
Chỉ sau 2 ngày điều trị, bệnh nhân đã hết sốt, tỉnh táo, các triệu chứng phù và khó thở cải thiện rõ rệt. Một tuần tiếp tục điều trị tích cực, người bệnh ổn định và được xuất viện.
Sốt mò (Scrub typhus) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Orientia tsutsugamushi gây ra, lây sang người qua vết đốt của ấu trùng mò (bọ mò đỏ). Ấu trùng thường sống trong bụi rậm, cỏ dại, ruộng nương, bìa rừng - những nơi có nhiều loài gặm nhấm sinh sống.
Bệnh phổ biến ở vùng nhiệt đới, đặc biệt là châu Á - Thái Bình Dương. Tại Việt Nam, bệnh thường xuất hiện vào mùa mưa nóng, tập trung từ tháng 5 đến tháng 10 ở miền Bắc và quanh năm tại miền Nam.
Đối tượng nguy cơ cao là nông dân, công nhân lâm nghiệp, bộ đội và những người lao động ngoài trời. Biểu hiện của sốt mò dễ nhầm với sốt xuất huyết, thương hàn, sốt rét…, khiến việc chẩn đoán tại tuyến cơ sở gặp khó khăn.
Theo TS, BS Trịnh Văn Sơn - Chủ nhiệm khoa Bệnh lây đường máu, sốt mò có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm. Thông thường, bệnh nhân sẽ hết sốt sau 1 đến 3 ngày dùng thuốc. Nếu chậm trễ, bệnh có thể gây biến chứng nặng như viêm phổi, viêm cơ tim, suy đa tạng, sốc nhiễm khuẩn, thậm chí tử vong.
Đặc biệt, phụ nữ mang thai mắc bệnh có nguy cơ sảy thai hoặc thai chết lưu.
Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người, thường khởi phát âm thầm từ một vết cắn nhỏ khó nhận biết. Hiện chưa có vaccine phòng ngừa.
Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là phát quang bụi rậm, vệ sinh môi trường, không phơi quần áo ở nơi ẩm thấp, mặc quần áo bảo hộ khi lao động ngoài trời.
Ngoài ra, bác sĩ khuyến cáo người dân cần nâng cao nhận thức, chủ động phát hiện sớm triệu chứng bất thường để đến cơ sở y tế kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.