Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải thăm chính thức Thổ Nhĩ Kỳ

Phó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Cevdet Yilmaz bày tỏ vui mừng trước những kết quả tích cực và thực chất trong quan hệ hợp tác với Việt Nam thời gian qua, với nhiều nét nổi bật. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Thổ Nhĩ Kỳ trong ASEAN. Thổ Nhĩ Kỳ đã chính thức triển khai cấp e-visa cho công dân Việt Nam, giúp đơn giản hóa thủ tục du lịch và công tác giữa hai nước. Doanh nghiệp của Thổ Nhĩ Kỳ đã tham gia thi công dự án sân bay quốc tế Long Thành - một dự án trọng điểm quốc gia của Việt Nam. Hợp tác quốc phòng giữa hai nước cũng được đẩy mạnh, với những dấu ấn quan trọng như chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ và Thỏa thuận quốc phòng giữa Bộ Quốc phòng hai nước.

Phó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Cevdet Yilmaz đề nghị Việt Nam ủng hộ đề xuất của Thổ Nhĩ Kỳ thiết lập quan hệ Đối tác Đối thoại Đầy đủ với ASEAN và Sáng kiến Châu Á mới của nước này - chính sách đối ngoại nhằm tăng cường quan hệ hợp tác với các quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam; đánh giá cao vai trò tích cực của Việt Nam trong việc ủng hộ sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ vào các cơ chế quốc phòng khu vực quan trọng như ADMM+ (Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng) và việc mời Thổ Nhĩ Kỳ tham dự EAMF lần thứ 13 (Diễn đàn Bộ trưởng Ngoại giao Đông Á mở rộng). Phó Tổng thống mong muốn Việt Nam tiếp tục là cầu nối và ủng hộ mạnh mẽ cho Thổ Nhĩ Kỳ trong hợp tác sâu rộng hơn nữa với khu vực.

Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định Việt Nam coi trọng củng cố quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện với Thổ Nhĩ Kỳ; bày tỏ vui mừng trước sự phát triển quan hệ giữa hai nước, thông qua việc hai nước thường xuyên chia sẻ, tương trợ lẫn nhau trong lúc khó khăn, hoạn nạn. Thổ Nhĩ Kỳ đã trao tặng vật tư y tế, hỗ trợ Việt Nam chống dịch Covid-19 (tháng 1/2022), hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả của cơn bão Yagi (tháng 12/2024). Trong thảm họa động đất diễn ra tại miền Đông Nam của Thổ Nhĩ Kỳ (2/2023), Chính phủ và Nhân dân Việt Nam đã hỗ trợ 900.000 USD và lần đầu tiên cử 2 đội cứu hộ, cứu nạn tham gia hoạt động cứu hộ quốc tế giúp Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hai nhà lãnh đạo đều nhất trí còn nhiều dư địa và tiềm năng to lớn cho hợp tác giữa hai nước.
Để tạo đột phá trong quan hệ song phương thời gian tới, hai nhà lãnh đạo cam kết thúc đẩy tin cậy chính trị, hướng tới sớm nâng cấp quan hệ Việt Nam-Thổ Nhĩ Kỳ lên khuôn khổ Đối tác mới.
Hai bên cần thúc đẩy tổng thể quan hệ thông qua việc tăng cường trao đổi đoàn các cấp và mở rộng các kênh quan hệ từ Chính phủ, kênh Đảng, Quốc hội đến kênh Nhân dân, đồng thời tiếp tục triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác hiện có như Ủy ban Hỗn hợp Kinh tế-thương mại Việt Nam - Thổ Nhĩ Kỳ và Tham vấn chính trị.

Về kinh tế, hai bên nhất trí cùng phát huy vai trò cửa ngõ chiến lược của nhau: Việt Nam sẵn sàng là cửa ngõ để Thổ Nhĩ Kỳ tiếp cận thị trường ASEAN, và Thổ Nhĩ Kỳ có thể là cửa ngõ để hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường các nước Trung Đông và Nam Âu.

Phó Tổng thống Cevdet Yilmaz đề nghị thúc đẩy cân bằng thương mại giữa hai nước thông qua việc tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực khác như du lịch, dịch vụ…

Về hợp tác quốc phòng, hai nhà lãnh đạo đề nghị tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác quốc phòng trên cơ sở triển khai hiệu quả các thỏa thuận đã ký kết về quốc phòng và công nghiệp quốc phòng, phù hợp với nhu cầu và khả năng của mỗi nước.

Hai bên nhất trí tăng cường giao lưu nhân dân, thúc đẩy du lịch, và đẩy mạnh hợp tác, kết nghĩa địa phương, nhất là trong các lĩnh vực du lịch, văn hóa, bảo tồn di sản văn hóa.

+ Trước đó, Đoàn đã có cuộc làm việc với Ủy ban Kinh tế Đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ (DEIK).

Tại cuộc gặp, Đoàn đã nghe Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam Reha Denemec giới thiệu về cơ cấu tổ chức, mục tiêu, tầm nhìn của DEIK và gặp gỡ, trao đổi với đại diện cộng đồng doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ đang quan tâm và mong muốn hợp tác, đầu tư tại Việt Nam.

Hai bên nhất trí rằng Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ nhiều điểm chung: Cả hai nước đều có lịch sử văn hóa lâu đời và mối quan hệ truyền thống được xây dựng trên những giá trị, ước vọng chung của nhân dân, đồng thời cùng nổi lên là những nền kinh tế phát triển nhanh và năng động trong khu vực.

Ông Reha Denemec nhấn mạnh mối quan hệ song phương Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ, nhất là sau chuyến thăm chính thức Thổ Nhĩ Kỳ của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cuối năm 2023. Kim ngạch thương mại hai nước đã đạt hơn 2,3 tỷ USD năm 2024. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Thổ Nhĩ Kỳ tại ASEAN.

Thổ Nhĩ Kỳ là nhà đầu tư trực tiếp lớn nhất từ khu vực Trung Đông tại Việt Nam với hơn 40 dự án đầu tư còn hiệu lực. Việt Nam là một trong những thị trường thu hút nhất ở khu vực ASEAN. Tương tự, với vị trí chiến lược là cửa ngõ của châu Âu, châu Á và Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ là điểm đến lý tưởng cho các doanh nghiệp, tập đoàn của Việt Nam muốn mở rộng tiếp cận các thị trường châu Âu và Trung Đông.

Ông Denemec khẳng định, quan hệ hai nước còn nhiều dư địa để phát triển và đề xuất một số biện pháp nhằm thúc đẩy và đa dạng hóa quan hệ thương mại song phương.

Theo đó, ông đề nghị hai bên cần tăng cường trao đổi các đoàn các cấp, nhất là cấp cao, thường xuyên tổ chức các cuộc hội thảo trực tuyến, diễn đàn doanh nghiệp, đồng thời tập trung hợp tác trong các lĩnh vực có nhiều tiềm năng như du lịch, công nghệ, dịch vụ, xây dựng nông nghiệp và giáo dục…

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu của DEIK dành cho Đoàn, đồng thời đánh giá cao tầm quan trọng của DEIK và các tổ chức thành viên, đặc biệt là Hội đồng Kinh doanh Việt Nam - Thổ Nhĩ Kỳ trong việc thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao việc Tập đoàn Công nghiệp và Thương mại Xây dựng ICTAS của Thổ Nhĩ Kỳ đã tham gia thi công vượt tiến độ dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành- công trình trọng điểm quốc gia của Việt Nam; đồng thời khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục tạo mọi điều kiện thuận lợi, bao gồm hoàn thiện hành lang pháp lý để các nhà đầu tư Thổ Nhĩ Kỳ hoạt động tại Việt Nam.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng đề xuất hai bên cần thúc đẩy hợp tác và phát triển trong các lĩnh vực công nghệ cao như công nghệ bán dẫn và trí tuệ nhân tạo; tiếp tục hợp tác về quốc phòng, an ninh và các ngành công nghiệp liên quan đến quốc phòng; tăng cường hợp tác về du lịch, văn hoá, bảo tồn di sản, cùng phát triển các vốn văn hoá vật thể và phi vật thể.

Tại cuộc làm việc, đại diện cộng đồng doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ trong nhiều lĩnh vực trọng điểm như năng lượng, hạ tầng, y tế, công nghiệp quốc phòng, dịch vụ hành chính và quản lý nhà nước… đã giới thiệu với Đoàn công tác về năng lực hợp tác, lĩnh vực chuyên môn; đồng thời, đề xuất các định hướng hợp tác và đưa ra một số kiến nghị cụ thể nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động kinh doanh và đầu tư của họ tại Việt Nam.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đã ghi nhận những đề xuất quan trọng này và cam kết sẽ chuyển đến các cơ quan liên quan của Việt Nam để xem xét.

Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ hy vọng rằng trong tương lai, sẽ có ngày càng nhiều doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ đến tìm hiểu và đầu tư tại thị trường Việt Nam, qua đó góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế song phương.

+ Cùng ngày, Phó Chủ tịch Quốc hội đã có các cuộc gặp gỡ với Phó Thống đốc Istanbul Elif Canan Tuncer, Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Istanbul Ali Tezolmez, thăm cảng Ambarli - một trong 4 cảng có công suất lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ.

Trần Phương