Đưa thể chế thành lợi thế cạnh tranh - tầm nhìn và trọng trách của Quốc hội

Diễn ra trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều vận hội và thách thức đan xen, Đại hội không chỉ đánh dấu cột mốc quan trọng của Đảng bộ Quốc hội mà còn thể hiện khát vọng lớn lao và khẳng định vai trò của Quốc hội "cùng với toàn Đảng định hình hoạt động mang tính chiến lược, thời đại, dẫn dắt sự phát triển của đất nước, đưa thể chế pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh, là khâu đột phá của đột phá” như phát biểu của Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Từ đây có thể thấy, Đại hội còn mở ra một tầm nhìn mới về vai trò, trách nhiệm của Đảng bộ Quốc hội trong việc nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân trong kỷ nguyên mới.

Trong hệ thống chính trị nước ta, Quốc hội có vai trò “tiên phong” trong việc thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng thành chính sách, pháp luật để thực thi. Nhiệm kỳ mới của Đảng bộ Quốc hội vì thế được kỳ vọng sẽ tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong này, nhất là khi Đảng ta đã đặt ra yêu cầu chiến lược “đưa thể chế thành lợi thế cạnh tranh”.

Việc coi thể chế là một lợi thế cạnh tranh phản ánh bước chuyển quan trọng trong tư duy phát triển của Đảng ta: thể chế từ chỗ chủ yếu được coi là công cụ quản lý trở thành động lực, kiến tạo phát triển, tạo nền tảng để đất nước bứt phá trong hội nhập và cạnh tranh toàn cầu. Trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay, cùng với làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, trí tuệ nhân tạo…, một thể chế minh bạch, hiện đại chính là “tấm hộ chiếu” để Việt Nam thu hút đầu tư chất lượng cao, khuyến khích đổi mới sáng tạo, nâng cao vị thế quốc gia, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho mọi người dân. Và Quốc hội chính là trung tâm kiến tạo lợi thế ấy.

Để hiện thực hóa tầm nhìn chiến lược ấy, Quốc hội phải khẩn trương thể chế hóa kịp thời, đồng bộ, chính xác và sáng tạo các chủ trương, đường lối của Đảng, nhất là những nội dung then chốt về phát triển kinh tế, xây dựng Nhà nước pháp quyền, bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Đây là áp lực vô cùng lớn nhưng cũng là thước đo năng lực, bản lĩnh và trách nhiệm của Đảng bộ Quốc hội trong việc lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội hoàn thành xuất sắc trọng trách này.

Cùng với đó, Quốc hội cần tiếp tục đổi mới quy trình lập pháp theo hướng khoa học, hiện đại, lấy bằng chứng và thực tiễn làm cơ sở. Mỗi đạo luật không chỉ đáp ứng yêu cầu trước mắt mà còn phải có tầm nhìn dài hạn, dự báo được xu thế phát triển. Hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội càng phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, đi vào thực chất hơn nữa nhằm bảo đảm các chính sách, pháp luật được triển khai đúng đắn, hiệu quả. Qua đó cũng sẽ giúp “bịt” được các “lỗ hổng”, khắc phục được những điểm nghẽn trong hệ thống quản trị quốc gia. Trong quyết định các vấn đề trọng đại như kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, chính sách an sinh… của Quốc hội cũng cần tiếp tục đổi mới toàn diện bởi những quyết sách này cũng sẽ góp phần định hình một thể chế năng động, minh bạch và bền vững.

Đặc biệt, để thực hiện được "sứ mệnh" đưa thể chế thành lợi thế cạnh tranh thì một vấn đề then chốt là phải có đội ngũ cán bộ tại các cơ quan của Quốc hội, đặc biệt là các đại biểu Quốc hội có “đủ tâm, đủ tầm, đủ đức, đủ tài, đủ sức và phải nhiệt huyết với công việc, với cách mạng”. Đây cũng là vấn đề được Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các đại biểu đặc biệt quan tâm trong phiên trù bị và thảo luận tại tổ hôm qua.

Việc ứng dụng công nghệ số trong mọi hoạt động của Quốc hội, nhất là quy trình lập pháp và giám sát cũng phải được tập trung đẩy mạnh trong thời gian tới, bởi “Quốc hội số” thông minh sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả làm việc mà còn tăng cường tính minh bạch, giúp người dân, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận thông tin, tham gia góp ý chính sách.

Xem xét, thảo luận kỹ lưỡng và tìm giải pháp thiết thực cho những vấn đề trên đây là yêu cầu đặt ra đối với Đại hội đại biểu Đảng bộ Quốc hội. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá”, chắc chắn Đại hội đại biểu Đảng bộ Quốc hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 sẽ thành công tốt đẹp, toàn Đảng bộ vững bước vào nhiệm kỳ mới, lãnh đạo Quốc hội đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa, đặc biệt là hoàn thành trọng trách đưa thể chế thành lợi thế cạnh tranh, “bệ phóng” cho sự phát triển phồn vinh, bền vững của đất nước, góp phần nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Nguyễn Bình