Quảng Trị: Đề nghị làm rõ việc hơn 200 hecta đất rừng được quản lý, sử dụng trái quy định pháp luật

Kịch bản "hợp thức hóa" đất công

Câu chuyện bắt đầu từ năm 2004, khi lãnh đạo xã Hải Sơn (cũ) đối mặt với khoản nợ lớn. Thay vì tìm giải pháp tài chính minh bạch, họ đã chọn con đường "sáng tạo", giao hơn 200 ha đất rừng cho một "nhóm hộ" gồm 10 thành viên, trong đó có cả cán bộ xã và người thân của lãnh đạo. Nhóm này sau đó ký hợp đồng liên doanh, thực chất là cho ông Nguyễn Đức Thêm (tỉnh Thừa Thiên Huế, nay là thành phố Huế) thuê lại đất trong vòng 20 năm (đến tháng 7/2024).

Vụ việc này đã bị Thanh tra huyện Hải Lăng phát hiện vào năm 2006 và bị xác định là trái quy định pháp luật. Tuy nhiên, thay vì xử lý nghiêm minh, năm 2007, UBND huyện Hải Lăng đã ban hành Quyết định số 439/QĐ-UBND, hủy bỏ việc giao đất và thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đã cấp cho nhóm hộ ông Lê Lỵ. Diện tích đất này được giao lại cho UBND xã Hải Sơn quản lý.

"Bất lực" trước sai phạm?

Điều trớ trêu là, dù quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực gần 20 năm, ông Nguyễn Đức Thêm vẫn ung dung sử dụng diện tích đất này. Theo lời ông Trần Hữu Bắc, Chủ tịch UBND xã Nam Hải Lăng, nguyên nhân là do ông Thêm đã đầu tư số tiền lớn hơn nhiều so với khoản hỗ trợ ban đầu cho xã, và xã thì "không có nguồn kinh phí để bồi hoàn". Lời giải thích này khiến nhiều người đặt câu hỏi: Liệu đây là sự bất lực của chính quyền hay là sự "bất chấp" các quy định pháp luật?

"Việc để ông Thêm tiếp tục sử dụng đất khi chưa được giao, chưa được thuê là trái với quy định pháp luật về đất đai," ông Bắc cho biết thêm. Mặc dù Phòng Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Thông báo số 10/TB-PTNMT ngày 09/6/2009, xác nhận GCNQSDĐ không còn giá trị pháp lý, nhưng việc xử lý tiếp theo lại "thiếu kiểm tra, giám sát". UBND xã Hải Sơn lúc đó không phản ánh kịp thời, còn các phòng ban chuyên môn thì chưa tham mưu biện pháp cụ thể.

Đến ngày 09/12/2024, Ban Thường vụ Huyện ủy Hải Lăng đã ban hành Thông báo số 713-TB/HU, chỉ rõ trách nhiệm của UBND xã Hải Sơn trong việc chậm khắc phục và chưa đưa đất vào sử dụng đúng quy định. Tuy nhiên, đến nay, tình trạng này vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Cam kết xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật

Trước những câu hỏi của phóng viên về nguyên nhân sự việc kéo dài, ông Bắc khẳng định: Sai phạm này là "hết sức nghiêm trọng" và cần được xử lý triệt để. Những ngày này, xã đã chỉ đạo rà soát hồ sơ, quy trách nhiệm cán bộ và đề nghị làm rõ có hay không "nhóm lợi ích" trục lợi từ việc cho thuê đất trái thẩm quyền.

Tuy nhiên, một khó khăn khác là ông Nguyễn Đức Thêm hiện đang ở nước ngoài. Mặc dù đã có hứa hẹn hợp tác qua điện thoại, ông Thêm vẫn chưa về nước. Phần lớn diện tích đất hiện đang trồng cây keo, chưa đến kỳ khai thác, càng làm cho việc bàn giao mặt bằng thêm phức tạp.

"Chúng tôi đang tích cực làm việc với các bên liên quan, vừa để đảm bảo quyền lợi, vừa thực hiện đúng quy định pháp luật về đất đai," ông Bắc nói. Ông cũng cho biết thêm, nếu thời gian tới ông Thêm không hợp tác, xã sẽ xin chỉ đạo cấp trên để tiến hành cưỡng chế và quản lý 209 ha đất theo quy định.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị thông tin, UBND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị chức năng vào cuộc làm rõ và yêu cầu xã Nam Hải Lăng khẩn trương thu hồi đất. Xã phải báo cáo cụ thể lên UBND tỉnh trước ngày 30/9/2025.

Những sai phạm về quản lý đất đai nói trên kéo dài gần hai thập kỷ này là lời cảnh tỉnh về sự quản lý yếu kém, thiếu minh bạch trong lĩnh vực đất đai.

Báo Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Võ Linh