Vì sao Bộ GD-ĐT lại đưa ra phương án giới hạn số nguyện vọng đăng ký xét tuyển đại học?
Theo Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn, việc đăng ký nguyện vọng không giới hạn số lượng “chưa chắc đã đem lại nhiều cơ hội” mà đôi khi làm cho thí sinh “tẩu hỏa nhập ma”, cảm thấy hoang mang, không biết phải làm gì.
Chia sẻ tại Hội nghị Giáo dục đại học, do Bộ GD-ĐT tổ chức ngày 18/9, PGS.TS Trần Thị Mỹ Diệu, Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang đề nghị cần hạn chế số lượng nguyện vọng của thí sinh khi đăng ký xét tuyển đại học, để giảm công sức trong việc lọc ảo.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, việc đăng ký nguyện vọng không giới hạn số lượng “chưa chắc đã đem lại nhiều cơ hội” cho thí sinh.
“Việc này đôi khi lại làm cho thí sinh “tẩu hỏa nhập ma”, rối tinh lên, cảm thấy hoang mang, không biết phải làm gì. Như vậy từ chỗ tưởng như đem lại cơ hội lại làm khó cho thí sinh. Sẽ quy định hạn chế như thế nào để đảm bảo được quyền, sự lựa chọn cao nhất của thí sinh mà đỡ chuyện quá phức tạp trong việc xử lý”, Bộ trưởng nói.
Được biết tại Hội nghị Giáo dục đại học năm 2025, Bộ GD-ĐT cũng tổ chức lấy ý kiến hai vấn đề: bỏ xét tuyển bằng học bạ và giảm số lượng nguyện vọng đăng ký xét tuyển.
Tại phiếu khảo sát, Bộ GD-ĐT lấy ý kiến về số nguyện vọng đăng ký xét tuyển, với các phương án lựa chọn: nên để tối đa 5 nguyện vọng, 10 nguyện vọng hoặc không giới hạn nguyện vọng.
Thông tin thêm về vấn đề trên, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD-ĐT cho biết, qua thống kê kết quả tuyển sinh năm 2025, có khoảng hơn 20% thí sinh đăng ký trên 10 nguyện vọng. Đây cũng là một tỷ lệ lớn, tuy nhiên rất ít thí sinh trúng tuyển dựa vào những nguyện vọng ở cuối. Đa phần các em chỉ đăng ký để “cho an toàn, cho vui”.
Trong khi đó khi đăng ký quá nhiều nguyện vọng, tính mục tiêu của các em sẽ kém, trách nhiệm của thí sinh, động lực để phấn đấu vào một trường, một ngành cũng kém vì “mình không đỗ nguyện vọng này thì đỗ nguyện vọng kia”.
Thống kê cũng cho thấy nhóm thí sinh nói trên thường ít nhập học, có thể các em đã có dự định đi du học nước ngoài, hoặc có thể chỉ đăng ký để khẳng định “mình có đỗ đại học”.
“Đây không phải mục tiêu của xét tuyển, mà là chỉ mục tiêu hình thức và sẽ dẫn tới lãng phí nguồn lực xã hội về lệ phí, về hệ thống và lãng phí nguồn lực cho các trường. Vấn đề này cần phải xem lại”, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo nói.
Ông nhấn mạnh, thí sinh khi đăng ký xét tuyển đại học nên xác định rõ mục tiêu của mình, có như vậy mới yêu trường, yêu ngành, yêu nghề nghiệp sau này; thay vì xác định một cách vô vọng hay thiếu chủ đích.
Về công tác tuyển sinh đại học năm 2026, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn thông tin: Cơ bản vẫn giữ ổn định. Tuy nhiên, từ năm 2027, kỳ thi tốt nghiệp THPT dự kiến sẽ có một phần thực hiện thi trên máy tính.
“Vì vậy, ngay từ năm 2026, chúng ta phải có những bước đi chuẩn bị cho quá trình này. Bộ GD-ĐT sẽ mời các đơn vị tổ chức bài thi đánh giá năng lực trên máy tính để có sự thống nhất nguyên tắc, tiêu chí, để làm sao vẫn là bài thi các trường tuyển sinh cho mình nhưng không quá chênh lệch nhau về cách thức, về chuẩn”, Bộ trưởng nhấn mạnh.