Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn: “Sức khoẻ người dân là nguồn vốn xã hội, là động lực phát triển đất nước”
Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn nhận định Nghị quyết số 72-NQ/TW, của Bộ Chính trị “Về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân”, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng, coi sức khỏe là một nguồn vốn xã hội, là động lực của phát triển.
Hoàn thiện “tam giác trụ cột” của con người Việt Nam
Chia sẻ cùng phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, Đại biểu Quốc Hội Bùi Hoài Sơn cho biết, Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời trong một bối cảnh đặc biệt, khi đất nước ta đang triển khai đồng bộ “Bộ tứ nghị quyết trụ cột” gồm Nghị quyết 57 về khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo, Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế, Nghị quyết 66 về xây dựng Nhà nước pháp quyền, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.
Đồng thời, mới đây Bộ Chính trị cũng đã ban hành Nghị quyết 71 về giáo dục, xác định đây là lĩnh vực đột phá, tạo nền tảng cho việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Khi đặt trong chỉnh thể này, có thể thấy Nghị quyết 72 về y tế không chỉ giải quyết những yêu cầu cấp bách của ngành, mà còn bổ sung, tương tác chặt chẽ với giáo dục và các lĩnh vực khác để hoàn thiện “tam giác trụ cột” của con người Việt Nam: học tập tốt – sức khỏe tốt – thể chế tốt.
“Khi song hành với Nghị quyết 71 về giáo dục, cả hai nghị quyết này đều hướng tới mục tiêu chung đặt con người vào trung tâm của phát triển, không chỉ ở thể chất và trí tuệ, mà còn ở nhân cách, lối sống và năng lực thích ứng với thời đại”, Đại biểu Bùi Hoài Sơn nhận định.
Đây là sự hội tụ hiếm có, khẳng định tầm nhìn toàn diện của Đảng về phát triển kinh tế, nâng cao thể chế, chú trọng sức khỏe và giáo dục, tất cả đều xoay quanh một trục trung tâm – con người Việt Nam.
Tập trung đảm bảo cơ chế phúc lợi xã hội tiến bộ
Đánh giá cao nhiệm vụ từng bước miễn viện phí cơ bản cho toàn dân theo lộ trình, đồng thời mở rộng phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế và nâng cao chế độ đãi ngộ cho y tế cơ sở, Đại biểu Bùi Hoài Sơn cho rằng đây là một điểm nhấn vừa mang tính cấp thiết trước mắt, vừa thể hiện tầm nhìn chiến lược lâu dài.
Nhiệm vụ này không chỉ gỡ bỏ gánh nặng chi phí y tế đang đè nặng lên vai hàng triệu hộ gia đình, mà còn mở ra một cơ chế phúc lợi xã hội tiến bộ, khẳng định sự ưu việt của hệ thống chính trị Việt Nam khi luôn đặt con người vào vị trí trung tâm.
Đặt nhiệm vụ này trong mối liên hệ với Nghị quyết 71 về giáo dục cho thấy một sự đồng điệu rất rõ ràng. Một bên chăm lo để người dân khỏe mạnh, không bị bệnh tật làm kiệt quệ về kinh tế và tinh thần; một bên nuôi dưỡng tri thức, bồi dưỡng nhân tài và nâng cao dân trí.
“Một cơ thể khỏe mạnh mới có thể tiếp nhận tri thức, sáng tạo trong lao động và hội nhập quốc tế; ngược lại, một nền giáo dục tiến bộ sẽ giúp người dân có ý thức chăm sóc sức khỏe, phòng chống bệnh tật, biết giữ lối sống lành mạnh, từ đó giảm áp lực cho hệ thống y tế.”
Theo thành viên Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội, trong bối cảnh thực tiễn hiện nay, giải pháp miễn viện phí cơ bản có ý nghĩa vô cùng lớn.
Thực tế nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng một trong những nguyên nhân khiến người dân tái nghèo chính là chi phí khám chữa bệnh quá lớn. Khi được bảo đảm bằng một chính sách y tế công bằng và bền vững, người dân sẽ không còn nỗi lo “ốm đau là khánh kiệt”, từ đó yên tâm học tập, lao động và cống hiến.
Điều này tạo ra hiệu ứng cộng hưởng tích cực, một xã hội khỏe mạnh về thể chất và tinh thần sẽ càng khát khao tri thức, càng sẵn sàng tham gia vào các hoạt động đổi mới sáng tạo và hội nhập.
Giải pháp này còn có giá trị sâu xa ở chỗ nó tạo dựng niềm tin xã hội. Niềm tin của người dân vào chính sách của Đảng và Nhà nước sẽ trở thành một loại “sức mạnh mềm” để gắn kết cộng đồng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.
Đặc biệt, việc quan tâm đến đội ngũ y tế cơ sở thông qua tăng phụ cấp ưu đãi, cải thiện điều kiện làm việc sẽ giúp củng cố tuyến đầu chăm sóc sức khỏe nhân dân, nơi gắn bó mật thiết nhất với đời sống hàng ngày của người dân.
Khi song hành với Nghị quyết 71 về giáo dục, nhiệm vụ miễn viện phí cơ bản và nâng cao quyền lợi bảo hiểm y tế sẽ góp phần định hình một mô hình phát triển con người toàn diện khỏe mạnh về thể chất, lành mạnh về tinh thần, giàu tri thức và đủ bản lĩnh hội nhập.
“Đây chính là “đòn bẩy mềm” nhưng vô cùng mạnh mẽ để hiện thực hóa khát vọng đưa đất nước ta trở thành quốc gia phát triển, hùng cường và hạnh phúc vào giữa thế kỷ XXI”, đại biểu Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.
Đảm bảo nguồn ngân sách đủ mạnh và bền vững để thực hiện hoá Nghị quyết 72-NQ/TW
Chia sẻ về những nhiệm vụ cấp bách để hiện thực hóa những cam kết mạnh mẽ trong Nghị quyết 72, đặc biệt là mục tiêu từng bước miễn viện phí cơ bản cho toàn dân và nâng cao chế độ đãi ngộ cho y tế cơ sở, theo Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn vấn đề then chốt là phải có cơ chế bảo đảm nguồn lực tài chính đủ mạnh, bền vững và lâu dài.
Đây là nội dung mà Quốc hội và Chính phủ đã, đang và sẽ tiếp tục thảo luận rất kỹ lưỡng trong thời gian tới.
Trước hết, Quốc hội sẽ dành một không gian ngân sách phù hợp trong kế hoạch tài chính trung hạn, coi y tế và giáo dục, hai trụ cột của phát triển con người là những ưu tiên hàng đầu, tương xứng với vị trí chiến lược của chúng trong tiến trình phát triển đất nước.
Điều này đồng nghĩa với việc chi ngân sách cho y tế không chỉ dừng lại ở mức duy trì, mà phải được nâng lên theo lộ trình, đảm bảo tỷ lệ chi cho y tế công bằng, tiệm cận các quốc gia có nền an sinh tiên tiến.
Song song với đó, Chính phủ đang nghiên cứu cơ chế huy động thêm nguồn lực từ xã hội, từ hợp tác công – tư, từ quỹ bảo hiểm y tế, và cả từ các quỹ dự phòng, quỹ phúc lợi đặc thù.
“Điểm mấu chốt là thiết kế một cơ chế tài chính bền vững, tránh tình trạng “năm được, năm mất”, gây khó khăn cho việc duy trì các chính sách dài hạn. Khi đã cam kết miễn viện phí cơ bản, ngân sách phải đủ mạnh để bảo đảm không gián đoạn, qua đó củng cố niềm tin của người dân”, Đại biểu Sơn nhấn mạnh.
Bên cạnh vấn đề viện phí, Quốc hội cũng đặc biệt quan tâm tới việc tăng phụ cấp ưu đãi cho đội ngũ y tế cơ sở. Đây là lực lượng gắn bó trực tiếp với nhân dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, nơi khó khăn về điều kiện sống và thu nhập.
Chính sách đãi ngộ thỏa đáng sẽ giúp giữ chân và thu hút nhân lực, giảm tình trạng “chảy máu chất xám” từ y tế công sang tư, đồng thời tạo động lực cho cán bộ y tế cơ sở yên tâm công tác, cống hiến.
Việc này cũng sẽ được lồng ghép trong các quyết sách ngân sách hàng năm, gắn với cải cách tiền lương chung theo tinh thần Nghị quyết Trung ương.
Đại biểu Bùi Hoài Sơn cho rằng đây là thời điểm rất thuận lợi để chúng ta tái cấu trúc ngân sách, ưu tiên nhiều hơn cho y tế và giáo dục, bởi những lĩnh vực này không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho người dân, mà còn tạo ra nền tảng để kinh tế – xã hội phát triển bền vững.
Khi người dân khỏe mạnh, được học hành đầy đủ, thì mọi nguồn đầu tư khác, dù là hạ tầng hay công nghệ, mới có thể phát huy hiệu quả tối đa.
“Đó chính là cách tiếp cận toàn diện mà Quốc hội và Chính phủ đang theo đuổi, để bảo đảm các chính sách an sinh mang tầm chiến lược được triển khai hiệu quả trong thực tiễn.”
“Nâng cao sức khỏe nhân dân” ngay từ trong nhà trường
Nhận định về một điểm mới quan trọng trong Nghị quyết 72 là nhấn mạnh đến giáo dục sức khỏe và lối sống lành mạnh, coi đây là nền tảng lâu dài để nâng cao sức khỏe nhân dân, Đại biểu Bùi Hoài Sơn cho rằng, muốn triển khai hiệu quả nội dung này thì không thể chỉ dừng lại ở khẩu hiệu.
“Nội dung này phải được lồng ghép, cụ thể hóa trong hệ thống giáo dục, nơi hình thành thói quen, nhân cách và lối sống của thế hệ trẻ”, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội nhấn mạnh.
Trước hết, việc tăng cường giáo dục thể chất trong nhà trường cần được đặt đúng tầm, không chỉ coi đó là một môn học phụ, mà là một phần thiết yếu để xây dựng một thế hệ công dân khỏe mạnh.
Bên cạnh các hoạt động thể thao truyền thống, cần bổ sung nhiều hình thức rèn luyện thể chất phong phú, phù hợp với tâm lý lứa tuổi và bối cảnh số hóa hiện nay, từ đó tạo hứng thú cho học sinh, sinh viên.
Thứ hai, vấn đề dinh dưỡng học đường phải được chú trọng. Không thể có một thế hệ khỏe mạnh nếu trẻ em vẫn còn đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng, thiếu vi chất hoặc thừa cân, béo phì.
Chính phủ và ngành giáo dục – y tế cần phối hợp xây dựng các chuẩn mực dinh dưỡng học đường, đồng thời tăng cường kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm trong bếp ăn bán trú.
“Đây không chỉ là trách nhiệm của nhà trường, mà còn đòi hỏi sự đồng hành của phụ huynh và cộng đồng”, Đại biểu Bùi Hoài Sơn chia sẻ.
Thứ ba và cũng là nội dung ngày càng bức thiết, chính là sức khỏe tâm thần cho học sinh, sinh viên. Trong bối cảnh áp lực học tập, mạng xã hội và biến động xã hội ngày càng lớn, nhiều em gặp các vấn đề về căng thẳng, lo âu, trầm cảm.
Nghị quyết 72 mở ra cơ hội để đưa chăm sóc sức khỏe tinh thần vào hệ thống giáo dục, từ việc đào tạo giáo viên tư vấn học đường, xây dựng không gian học tập thân thiện, cho tới kết nối với các dịch vụ hỗ trợ chuyên nghiệp. Một thế hệ trẻ khỏe mạnh không chỉ cần thân thể dẻo dai, mà còn cần tâm hồn vững vàng.
Nhấn mạnh mối tương quan giữa Nghị quyết 71 về giáo dục và Nghị quyết 72 về nâng cao sức khoẻ, Đại biểu Bùi Hoài Sơn khẳng định hai Nghị quyết bổ trợ và tạo nên tính toàn diện của chủ trương vì nhân dân.
Nghị quyết 71 hướng đến một nền giáo dục khai phóng, toàn diện, nuôi dưỡng tri thức và kỹ năng; Nghị quyết 72 bổ sung chiều cạnh sức khỏe thể chất và tinh thần. Kết hợp lại, đây là sự chuẩn bị căn bản nhất để hình thành lớp công dân mới, vừa khỏe, vừa giỏi, vừa có nhân cách và bản lĩnh hội nhập.
Bày tỏ niềm tin với Nghị quyết mới, Đại biểu Bùi Hoài Sơn cho rằng nếu thực hiện tốt những định hướng này, nhà trường sẽ trở thành nơi gieo mầm cho một lối sống lành mạnh, một thế hệ công dân tràn đầy năng lượng và niềm tin.
“Đó cũng là cách thiết thực nhất để hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết 72, nâng cao sức khỏe nhân dân, vì một Việt Nam phát triển bền vững, hùng cường và hạnh phúc”, đại biểu Bùi Hoài Sơn khẳng định.