Trung Quốc ban hành “Kế hoạch hành động AI Plus”: Tăng tốc tích hợp AI vào 6 lĩnh vực then chốt

AI + khoa học, công nghệ

AI được kỳ vọng sẽ mở khóa tốc độ khám phá khoa học chưa từng có. Từ những thí nghiệm phức tạp trong phòng thí nghiệm đến các công trình nghiên cứu quy mô lớn, AI có thể rút ngắn hành trình từ “0 đến 1”, tức là từ ý tưởng đến đột phá đầu tiên.

Điểm nhấn của Kế hoạch Hành động AI Plus là xây dựng những mô hình khoa học quy mô lớn và tích hợp năng lực AI vào các cơ sở nghiên cứu trọng điểm. Song song, việc phát triển các bộ dữ liệu khoa học mở, chất lượng cao sẽ giúp các nhà khoa học xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ, đa dạng định dạng và lĩnh vực.

AI cũng đóng vai trò chất xúc tác liên ngành: kết nối công nghệ sinh học, lượng tử, 6G và nhiều lĩnh vực tiên phong khác, từ đó đẩy nhanh quá trình thương mại hóa và ứng dụng thực tiễn.

Đặc biệt đáng chú ý, Kế hoạch còn mở rộng AI sang triết học và khoa học xã hội. Đây sẽ là cơ hội để thử nghiệm mô hình nghiên cứu hợp tác giữa con người và máy móc, qua đó mở ra cách tiếp cận mới đối với những câu hỏi lớn: AI thay đổi nhận thức, phán đoán và chuẩn mực đạo đức của con người thế nào? Nghiên cứu về cơ chế nền tảng ấy sẽ giúp xây dựng một khung lý thuyết để bảo đảm AI phục vụ lợi ích chung của nhân loại.

AI + công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ

Nếu ví công nghiệp như một cơ thể sống thì AI không chỉ là công cụ, mà trở thành “hệ thần kinh” giúp doanh nghiệp tái cấu trúc toàn diện. Các tập đoàn được khuyến khích tích hợp AI ngay từ khâu hoạch định chiến lược, đến tổ chức sản xuất và dịch vụ. Nhờ đó, những ngành công nghiệp truyền thống sẽ được hiện đại hóa, trong khi các lĩnh vực mới như công nghệ gốc AI có cơ hội cất cánh.

Kế hoạch nhấn mạnh việc hình thành các doanh nghiệp “AI bản địa”, tức là các công ty được xây dựng dựa trên logic AI ngay từ đầu. Những doanh nghiệp này sẽ dẫn dắt các mô hình kinh doanh hoàn toàn mới, thậm chí khai sinh các định dạng trí tuệ chưa từng có.

Ở cấp độ sản xuất, AI sẽ len lỏi từ thiết kế, thử nghiệm, sản xuất đến vận hành, dịch vụ. Chuỗi cung ứng công nghiệp sẽ được kết nối thông minh, cho phép điều phối cung - cầu linh hoạt và tối ưu hóa quy trình. Cùng với đó, các nút thắt phần mềm công nghiệp được tháo gỡ, còn thiết bị sản xuất thông minh sẽ được mở rộng mạnh mẽ.

Trong nông nghiệp, AI mở ra kỷ nguyên “nông nghiệp chính xác”: hệ thống nhân giống thông minh, robot nông trại, máy bay không người lái… giúp tăng năng suất và giảm rủi ro. Quản lý trang trại, chế biến và phân phối đều có thể dựa trên các nền tảng AI, mang lại hiệu quả vượt trội.

Ngành dịch vụ cũng không đứng ngoài cuộc. Ngành này sẽ chuyển từ các dịch vụ web truyền thống sang mô hình thông minh, với sự kết hợp giữa dịch vụ tự động và dịch vụ do con người đảm nhận. Từ tài chính, pháp lý đến logistics, AI hứa hẹn tạo nên một diện mạo mới.

AI + tiêu dùng

Trong đời sống hằng ngày, AI sẽ hiện diện trong từng trải nghiệm của người tiêu dùng. Các dịch vụ thông minh sẽ không chỉ tiện lợi mà còn mang tính cá nhân hóa cao, đáp ứng cả nhu cầu hiệu quả lẫn nhu cầu cảm xúc, đồng hành. Trợ lý ảo sẽ đồng hành con người trong một loạt dịch vụ: từ mua sắm, giải trí, quản lý nhà cửa đến chăm sóc sức khỏe.

Hạ tầng tiêu dùng thông minh cũng sẽ được nâng cấp, mở rộng từ thương mại điện tử, bất động sản, di động cho đến dịch vụ chăm sóc người già, trẻ em. Người dùng sẽ tiếp cận nhiều bối cảnh tiêu dùng mới - mang tính trải nghiệm, cá nhân hóa và giàu cảm xúc.

Ở mảng sản phẩm, Kế hoạch nhấn mạnh “kết nối thông minh vạn vật”. Từ xe tự lái, điện thoại và máy tính tích hợp AI, đến robot, nhà thông minh và thiết bị đeo, tất cả tạo thành hệ sinh thái sản phẩm liền mạch. Đặc biệt, AI còn kết hợp với các lĩnh vực mới như metaverse, sản xuất bồi đắp, hàng không tầm thấp và giao diện não - máy tính, hứa hẹn mang đến những hình thức tiêu dùng chưa từng có.

AI + phúc lợi xã hội

AI không chỉ thay đổi cách con người làm việc mà còn mở ra những hình thức lao động mới. Nó có thể tạo ra ngành nghề chưa từng tồn tại, đồng thời giảm bớt gánh nặng ở các vị trí khan hiếm nhân lực hoặc rủi ro cao. Đi cùng đó là nhu cầu đào tạo kỹ năng AI cho người lao động, nhằm khuyến khích khởi nghiệp, tái tuyển dụng và thích ứng với thời cuộc.

Trong giáo dục, AI sẽ góp phần đưa mô hình học tập cá nhân hóa lên quy mô lớn. Từ gia sư AI đến giáo viên ảo, công nghệ này sẽ chuyển trọng tâm từ truyền đạt kiến thức sang phát triển năng lực. Những lớp học thông minh, bối cảnh học tập giàu tương tác sẽ giúp học sinh chủ động tiếp thu, trong khi toàn dân được khuyến khích học kỹ năng AI.

Y tế cũng là lĩnh vực hứa hẹn sự hỗ trợ đắc lực của AI. Các trợ lý y tế thông minh dễ tiếp cận sẽ hỗ trợ bác sĩ trong chẩn đoán, quản lý sức khỏe, chăm sóc từ xa và dịch vụ bảo hiểm y tế. Tuyến cơ sở vốn hạn chế nguồn lực sẽ được tăng cường đáng kể nhờ AI.

Trong lĩnh vực văn hóa, AI có thể sáng tạo nội dung văn hóa, hỗ trợ giao lưu và gắn kết cộng đồng, thúc đẩy quảng bá văn hóa tinh thần Trung Hoa. Nó còn góp phần chăm sóc người cao tuổi, trẻ em, người khuyết tật, đồng thời thúc đẩy phong trào thể dục thể thao, xây dựng xã hội ấm áp và nhân văn.

AI + năng lực quản trị

Ở cấp độ quản trị đô thị, AI sẽ nâng cấp cơ sở hạ tầng thành “đô thị thông minh”, với quy hoạch, xây dựng và vận hành dựa trên các thiết bị thông minh thế hệ mới. Dịch vụ công được “cá nhân hóa”, chính quyền có thể chủ động nắm bắt nhu cầu, đưa ra giải pháp nhanh chóng và thông minh.

Trong quản trị rủi ro, AI sẽ tạo nên hệ thống tích hợp con người, “con người số” và robot. Nhờ đó, năng lực giám sát sản xuất, phòng ngừa thiên tai, cảnh báo an toàn công cộng, quản lý an sinh xã hội được nâng tầm. AI cũng trở thành công cụ quan trọng trong bảo vệ không gian mạng và an ninh quốc gia.

Về môi trường, kế hoạch hướng đến một bức tranh “Trung Quốc xanh”: hệ thống AI theo dõi đồng bộ không khí, nước, biển, đất, đa dạng sinh học và thị trường carbon. Nhờ khả năng mô phỏng, dự báo và giải quyết vấn đề, AI sẽ hỗ trợ xây dựng một mô hình quản trị chính xác và phối hợp hiệu quả hơn.

AI + hợp tác quốc tế

Trong thế giới toàn cầu hóa, không quốc gia nào có thể phát triển AI một mình. Kế hoạch nhấn mạnh AI được coi là “hàng hóa công toàn cầu”. Điều này đồng nghĩa mọi quốc gia đều có quyền tiếp cận và hưởng lợi từ AI. Kế hoạch kêu gọi xây dựng một hệ sinh thái mở, bình đẳng, đáng tin cậy, khuyến khích chia sẻ dữ liệu, năng lực tính toán và nhân tài. Đặc biệt, các nước đang phát triển sẽ được hỗ trợ thu hẹp khoảng cách số, tránh bị bỏ lại phía sau.

Song song, việc xây dựng hệ thống quản trị AI toàn cầu là ưu tiên lớn. Liên Hợp Quốc được đề xuất giữ vai trò trung tâm trong điều phối, còn các quốc gia cần thống nhất khung quản trị, tiêu chuẩn kỹ thuật và cơ chế đánh giá rủi ro. Chỉ khi có một nền tảng hợp tác rộng rãi, AI mới phát triển an toàn, đáng tin cậy và bền vững.

Như vậy, Kế hoạch Hành động AI Plus của Trung Quốc đã đặt ra nhiệm vụ ngay từ bây giờ, AI sẽ được tích hợp vào mọi ngóc ngách từ khoa học, công nghiệp, tiêu dùng đến xã hội, quản trị và hợp tác quốc tế, AI đang mở ra một kỷ nguyên biến đổi sâu sắc. Sáu trụ cột trong Kế hoạch hành động không chỉ vạch đường cho sự phát triển công nghệ, mà còn là lời nhắc nhở rằng, tương lai trí tuệ nhân tạo sẽ chỉ có ý nghĩa khi nó phục vụ con người và mang lại lợi ích chung cho toàn cầu.

Quốc Đạt