Hoàn thiện khung pháp lý về kinh tế số, thúc đẩy hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình
Cục Thuế, Bộ Tài chính vừa có thư ngỏ kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người nộp thuế tham gia góp ý dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi). Sau hơn 5 năm thực hiện, Luật hiện hành đã bộc lộ những hạn chế, đặt ra yêu cầu phải sửa đổi toàn diện để đáp ứng yêu cầu phát triển; nhất là, trước tốc độ phát triển chóng mặt của kinh tế số và các mô hình kinh doanh mới.
Cải cách toàn diện công tác quản lý thuế
Theo Cục Thuế, sau hơn 5 năm thi hành, Luật Quản lý thuế 2019 đã có những đóng góp quan trọng vào công cuộc hiện đại hóa quản lý thuế, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường kỷ luật trong thu ngân sách nhà nước; đồng thời, tạo môi trường thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế - xã hội phát triển nhanh, sự bùng nổ của thương mại điện tử, kinh tế số, các mô hình kinh doanh mới cùng quá trình chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, nhiều chủ trương đột phá của Đảng và Nhà nước đã được ban hành nhằm tháo gỡ điểm nghẽn và thúc đẩy kinh tế. Thực tiễn này đòi hỏi phải sửa đổi toàn diện Luật Quản lý thuế để đáp ứng yêu cầu mới của đất nước.
Trong Thư ngỏ gửi Cộng đồng doanh nghiệp; hộ, cá nhân kinh doanh và người nộp thuế đang hoạt động trên địa bàn cả nước, Cục Thuế cho hay, ngày 15/8/2025, Bộ Tài chính đã có Công văn số 12624/BTC-CT gửi xin ý kiến rộng rãi về nội dung dự thảo luật. Việc lấy ý kiến được thực hiện với tinh thần cầu thị, trách nhiệm, nhằm huy động sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người nộp thuế trên cả nước.
Đại diện Cục Thuế cho biết, các ý kiến đóng góp quý báu của cộng đồng doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người nộp thuế chính là yếu tố quan trọng, góp phần xây dựng một hệ thống quản lý thuế hiện đại, hiệu lực, hiệu quả và công bằng – vì lợi ích chung của quốc gia, cộng đồng doanh nghiệp và của mỗi người dân.
Với việc Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đã được bổ sung vào chương trình xây dựng pháp luật năm 2025 theo Nghị quyết số 92/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tài chính và Cục Thuế đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo. Mục tiêu chính là cải cách toàn diện công tác quản lý thuế, thể chế hóa các đường lối, chủ trương tại các nghị quyết quan trọng của Trung ương về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế; đổi mới công tác xây dựng pháp luật và phát triển kinh tế tư nhân.
Hướng đến hệ thống quản lý thuế hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, công bằng
Theo đại diện Cục Thuế, dự thảo tập trung vào một số nội dung trọng tâm nhằm hiện thực hóa các định hướng trên. Trong đó, đẩy mạnh hiện đại hóa, chuyển đổi số toàn diện trong công tác quản lý thu thuế. Việc ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, có tính liên kết và tích hợp sẽ tạo ra ba trụ cột chính: tạo thuận lợi cho người nộp thuế; nâng cao hiệu lực, trình độ quản lý; thúc đẩy số hóa quy trình quản lý thuế. Dự thảo cũng đặt mục tiêu thúc đẩy sự tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế. Đây là cách tiếp cận mới, nhằm khuyến khích sự tự giác của người dân, doanh nghiệp thông qua việc phân loại mức độ tuân thủ pháp luật và mức độ rủi ro; đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý.
Cùng với đó, dự thảo hướng tới cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp. Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân có liên quan với cơ quan thuế trong việc chia sẻ dữ liệu và kết nối liên thông. Dự thảo cũng nhấn mạnh, việc phân cấp, phân quyền, thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến toàn trình theo hướng tạo lập một "cửa sổ" tập trung, duy nhất, không phụ thuộc vào địa giới hành chính. Điều này nhằm tạo sự minh bạch, công khai và thuận tiện hơn cho người nộp thuế.
Một trong những bất cập lớn của Luật Quản lý thuế hiện hành là chưa theo kịp tốc độ phát triển của các mô hình kinh tế mới. Dự thảo lần này sẽ khắc phục vấn đề đó bằng cách hoàn thiện khung pháp lý để quản lý hiệu quả các hoạt động kinh doanh dựa trên công nghệ và nền tảng số. Việc này bao gồm cả việc xác định nghĩa vụ thuế của các nền tảng thương mại điện tử, các dịch vụ trực tuyến xuyên biên giới, đảm bảo công bằng cho tất cả các chủ thể tham gia thị trường.
Đặc biệt, dự thảo cũng hướng tới hoàn thiện công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sau khi xóa bỏ hình thức khoán thuế. Đây là một thay đổi mang tính đột phá, đòi hỏi một cơ sở pháp lý vững chắc để quản lý hiệu quả nhóm đối tượng này. Cùng với đó, dự thảo còn tạo động lực khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Mục tiêu là giúp các chủ thể kinh doanh này hoạt động một cách chính quy, minh bạch hơn, tiếp cận được các cơ hội và nguồn lực lớn hơn để phát triển bền vững.
Cục Thuế mong muốn những đóng góp ý kiến sẽ giúp dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) thực sự đi vào cuộc sống, đáp ứng kỳ vọng đổi mới của toàn xã hội, tạo lập một nền tảng pháp lý vững chắc cho sự phát triển kinh tế của đất nước trong kỷ nguyên mới.