Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh tham dự Phiên họp toàn thể lần thứ 12 của Hội đồng Dân tộc

Tham dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn; Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Dân tộc Hoàng Duy Chinh.

Cùng tham dự có Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr; các Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc: Cao Thị Xuân, Đinh Thị Phương Lan, Trần Thị Hoa Ry, Nguyễn Lâm Thành; các thành viên Hội đồng Dân tộc cùng đại diện lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Quốc phòng.

Phát biểu chỉ đạo, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, từ Nghị quyết 24 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX, đến Kết luận 65 của Bộ Chính trị (2019) và việc ban hành 3 Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, trong đó có Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Đảng và Nhà nước luôn nhất quán coi đây là nhiệm vụ trọng yếu.

Các chính sách đã được cụ thể hóa bằng nguồn lực lớn, cơ chế phân cấp, phân quyền rõ ràng, tạo điều kiện để địa phương chủ động triển khai. Đặc biệt, Luật Đất đai năm 2024 đã dành sự quan tâm thiết thực đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thông qua các chính sách ưu tiên về đất ở, đất sản xuất, bảo đảm sinh kế bền vững.

Quốc hội cũng đã giám sát tối cao việc thực hiện các chương trình, kịp thời ban hành Nghị quyết 111/2024/QH15 để tháo gỡ vướng mắc, minh chứng cho sự điều hành quyết liệt, sâu sát, vì hiệu quả thực chất.

Theo báo cáo của Ban Dân tộc và Tôn giáo, sau gần 5 năm triển khai, Chương trình đã đạt kết quả tích cực với 6/9 nhóm mục tiêu hoàn thành hoặc vượt kế hoạch. Tuy nhiên, còn 3 nhóm mục tiêu chưa đạt, gồm: phát triển hạ tầng kỹ thuật - xã hội; tỷ lệ xã/thôn ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn; công tác định canh, định cư, ổn định sản xuất.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị phân tích rõ nguyên nhân, nhất là tiến độ giải ngân vốn sự nghiệp còn chậm, cơ chế phân bổ nguồn lực chưa linh hoạt, phối hợp liên ngành chưa thực sự hiệu quả, đội ngũ cán bộ còn hạn chế. Việc chỉ rõ nguyên nhân sẽ giúp đề xuất giải pháp khả thi, bảo đảm triển khai hiệu quả giai đoạn 2026 – 2030.

Về Chương trình giai đoạn 2026 – 2030, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, mục tiêu là khai thác tiềm năng vùng, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, giữ gìn bản sắc văn hóa và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Các chỉ tiêu cụ thể được nêu trong báo cáo gồm: tỷ lệ hộ nghèo dưới 10%, thu nhập bình quân đạt 1/2 mức chung cả nước, 70% xã đạt chuẩn nông thôn mới, trên 85% xã có hạ tầng thiết yếu. Chương trình sẽ được phân cấp mạnh mẽ hơn cho địa phương, tăng đầu tư công 10 - 15% so với giai đoạn I, đồng thời huy động đa dạng nguồn lực.

Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý tập trung vào các trụ cột: hoàn thiện thể chế, phát triển nguồn nhân lực, hạ tầng, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp, giáo dục nghề nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo, phát triển du lịch cộng đồng.

"Trong thời gian tới, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và các cơ quan liên quan sẽ tiếp tục giám sát, đồng hành, kịp thời tháo gỡ khó khăn, tạo mọi điều kiện thuận lợi để Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn tới đạt được các mục tiêu đề ra, hiện thực hóa mục tiêu: "không để ai bị bỏ lại phía sau" trong tiến trình phát triển đất nước", Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là quá trình lâu dài, đòi hỏi quyết tâm chính trị cao, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và phát huy nội lực của người dân. "Chỉ bằng hành động quyết liệt, sự đồng thuận của toàn xã hội, chúng ta mới có thể mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho đồng bào, hiện thực hóa mục tiêu phát triển bao trùm và bền vững".

Trên cơ sở các gợi ý, chỉ đạo của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, các đại biểu đã tập trung đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025; đề xuất đầu tư giai đoạn 2026 – 2030; tình hình kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2025 cũng như công tác phân bổ nguồn lực, nhất là định mức, thời điểm phân bổ nguồn vốn cho các dự án, tiểu dự án; kết quả đạt được, những khó khăn vướng mắc tồn tại, chỉ ra nguyên nhân.

Trong đó, tập trung thảo luận, góp ý đối với 3 nhóm mục tiêu, chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch, gồm: (1) cải thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ở các xã đặc biệt khó khăn và thôn đặc biệt khó khăn; (2) số xã, thôn ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn; (3) công tác định canh, định cư, giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho đồng bào. Từ đó, chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình để kiến nghị, đề xuất những giải pháp cụ thể cho Chương trình giai đoạn 2026 – 2030.

Phiên họp cũng được nghe báo cáo, cung cấp thông tin về tình hình an ninh, trật tự xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng biên giới từ đại diện Bộ Công an, Bộ Quốc phòng.

Phát biểu bế mạc Phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Dân tộc Hoàng Duy Chinh khẳng định sau 1,5 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội đồng Dân tộc đã hoàn thành toàn bộ nội dung đề ra; nhấn mạnh, những ý kiến chỉ đạo, gợi mở của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh là định hướng quan trọng để Hội đồng Dân tộc tiếp tục giám sát, theo dõi, kiến nghị chính sách sát với thực tiễn; đồng thời mong muốn nhận được sự đồng hành, phối hợp từ các đại biểu, các chuyên gia bộ, ngành để Hội đồng Dân tộc hoàn thành tốt nhiệm vụ trong thời gian tới.

Tin, ảnh: Tấn Tài