Chú trọng đào tạo lại, nâng cao kỹ năng nghề cho lao động
Tỷ lệ thất nghiệp đang có xu hướng gia tăng, không chỉ ở những khu vực kinh tế khó khăn mà ngay cả tại các đô thị lớn. Thực trạng này cho thấy, nhu cầu đào tạo lại, nâng cao kỹ năng nghề và mở rộng chính sách hỗ trợ việc làm cho người lao động đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Thất nghiệp gia tăng do nhiều nguyên nhân
Ghi nhận tại Trung tâm Dịch vụ Việc làm TP. Hà Nội, dù đã 11 giờ 30, hết giờ làm việc buổi sáng song vẫn còn nhiều người lao động chờ làm thủ tục.
Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp tháng 6 tăng mạnh 14,8% so với tháng 5, từ 7.062 hồ sơ lên 8.111 hồ sơ.
Bà Vũ Thị Thanh Liễu, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (thuộc Sở Nội vụ Hà Nội) thông tin, tính chung quý II, toàn thành phố có 23.550 người nộp hồ sơ hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp, tăng gấp đôi so với quý I (11.682 hồ sơ).
Người lao động từ 35 tuổi trở lên thất nghiệp chiếm tỷ lệ cao, phản ánh quá trình tái cấu trúc vẫn đang tác động mạnh mẽ đến cả những lao động có kinh nghiệm. Nguyên nhân thất nghiệp là do doanh nghiệp tổ chức giải thể, phá sản, thay đổi cơ cấu, chiếm tỷ lệ cao nhất.
Bên cạnh đó, một nguyên nhân được chỉ ra là do người lao động hết hạn hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc và không được ký tiếp nữa; hoặc do người lao động không chủ động ký tiếp hợp đồng lao động. Nguyên nhân nữa là người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trước thời hạn; người bị xử lý kỷ luật hoặc sa thải.
Lý do người lao động nghỉ việc là chỉ số quan trọng nhất phản ánh sự dịch chuyển của thị trường, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết, đây không chỉ đơn thuần là mất việc, mà có thể xuất phát từ việc người lao động chủ động nghỉ để tìm kiếm cơ hội tốt hơn; áp lực công việc gia tăng sau các đợt tái cấu trúc của công ty; hoặc các trường hợp doanh nghiệp thỏa thuận cho người lao động nghỉ việc thay vì chính thức sa thải.
Cũng theo số liệu của Trung tâm này, tỷ lệ thất nghiệp của nhóm lao động có trình độ đại học trở lên chiếm 32,6%. Đây là tín hiệu đáng báo động cho thấy, ngay cả nhóm lao động có bằng cấp cũng đang phải đối mặt với áp lực thất nghiệp ngày càng lớn.
Cùng với đó, lao động không có trình độ chuyên môn kỹ thuật thất nghiệp giảm nhẹ nhưng vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất 52,32%. Điều này phản ánh nhu cầu sử dụng lao động có trình độ chuyên môn của các doanh nghiệp ngày càng cao.
Sẽ mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp
Để giúp lao động thất nghiệp sớm quay trở lại thị trường lao động, trong tháng 6, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội Hà Nội đã tư vấn, hỗ trợ tìm kiếm việc làm cho khoảng 3.900 người lao động, hỗ trợ học nghề cho 66 người. Tháng 7, đơn vị này đã phối hợp với 5 địa phương phía bắc là Ninh Bình, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn tổ chức 3 phiên giao dịch việc làm trực tuyến.
Chia sẻ thêm về vấn đề này, ông Vũ Quang Thành, Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết, đang thu thập nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, đặc biệt là mở rộng đến nhóm sử dụng lao động trung niên, dôi dư.
Trong thời gian tới, khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động ổn định, khi có nguồn khảo sát về nhu cầu tìm việc ở các xã phường, căn cứ vào từng khu vực, Trung tâm sẽ phối hợp chủ động tổ chức các phiên giao dịch việc làm lưu động dành cho đối tượng nghỉ theo chế độ 178 và đối tượng dôi dư sau sắp xếp.
Một tin vui khác, từ ngày 1/1/2026, đối tượng tham gia BHTN sẽ được mở rộng rất nhiều theo quy định tại Điều 31 Luật Việc làm năm 2025. Cụ thể như người làm việc theo hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên, kể cả thỏa thuận tương tự có trả lương và chịu quản lý của một bên; lao động bán thời gian có thu nhập từ mức đóng BHXH bắt buộc tối thiểu; người làm việc theo hợp đồng làm việc; người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, đại diện phần vốn, thành viên HĐQT, giám đốc, tổng giám đốc, ban kiểm soát và các chức danh quản lý hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có hưởng lương...
Theo các chuyên gia, việc mở rộng đối tượng hưởng trợ cấp thất nghiệp có tác động rất lớn bởi số người được hưởng chế độ đào tạo lại, đào tạo chuyển đổi việc làm sẽ tăng lên. Trong thời đại hiện nay, kỹ năng nghề được xem là yếu tố quan trọng để duy trì việc làm bền vững.
Trong khi đó, về trình độ chuyên môn, người lao động không có bằng cấp chứng chỉ thất nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nhất (gần 64%). Điều này khẳng định rằng nhóm lao động có kỹ năng thấp là đối tượng dễ bị tổn thương nhất trước những thay đổi của thị trường và công nghệ.