BHXH Đồng Nai:Tuyên truyền đi vào chiều sâu, hiệu quả ngay tại cơ sở

“Mổ xẻ” theo tình huống

Trong tháng 7 và 8, chuỗi hội nghị tuyên truyền - đối thoại với doanh nghiệp do BHXH tỉnh Đồng Nai tổ chức đã cho thấy một cách tiếp cận chủ động, biến diễn đàn thành nơi tháo gỡ từng vướng mắc cụ thể, “mổ xẻ” theo từng tình huống. Nội dung của các hội nghị tập trung thẳng vào những điều doanh nghiệp và người lao động cần, đặc biệt là các điểm mới của Luật BHXH 2024, Luật BHYT 2024. Với phương thức triển khai theo mô hình “phổ biến - hỏi đáp - thực hành nhanh” ngay tại chỗ.

Câu chuyện tại Công ty TNHH Chang Shin Việt Nam vào cuối tháng 7 là ví dụ điển hình. Hàng trăm quản lý và công nhân ngồi kín hội trường không chỉ nghe giới thiệu văn bản, mà được chuyên viên của BHXH “gỡ rối” ngay các tình huống thực tế như: cách xác định mức đóng khi điều chuyển vị trí làm việc; thủ tục hưởng thai sản và ốm đau theo quy định mới; quy trình cập nhật dữ liệu thân nhân để đồng bộ thẻ BHYT.

Khi một công nhân đặt câu hỏi “Nếu nghỉ việc trước khi đủ điều kiện hưởng hưu thì có thể chọn bảo lưu hay tham gia tự nguyện để nối quá trình đóng?”, cán bộ BHXH không chỉ trả lời miệng mà còn mở ngay màn hình, thao tác trên cổng dịch vụ công, cho thấy hai kịch bản và quyền lợi tương ứng. Khoảnh khắc “nhìn thấy - chạm tay” ấy chính là điểm chốt tạo niềm tin.

Hay mới đây, tại Hội nghị đối thoại quy mô lớn với hơn 100 doanh nghiệp do BHXH tỉnh tổ chức càng làm rõ chất “thực chiến” của tuyên truyền. Thay vì chỉ nêu quy định xử phạt hành vi chậm, trốn đóng, BHXH tỉnh đã cung cấp bảng rà soát theo từng doanh nghiệp để đối chiếu ngay trong phòng họp: số lao động thuộc diện tham gia bắt buộc, tình trạng đóng - nợ - gián đoạn, các mốc cần khắc phục trước thời điểm quyết toán.

Đại diện một doanh nghiệp may mặc thẳng thắn thừa nhận, trước giờ chúng tôi sợ… sai trên hệ thống, nên chần chừ cập nhật. Nay được hướng dẫn trực tiếp, có checklist và người phụ trách theo dõi sau hội nghị, tâm lý đã nhẹ rất nhiều. Đây là kiểu tuyên truyền “chốt việc” - nói đi đôi với làm, gắn thông tin với hành động.

Tiếp cận “trúng” và “đúng”

Phó Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai Nguyễn Văn Thành chia sẻ, khi xuống cơ sở, chúng tôi nhận thấy công nhân không muốn nghe quá nhiều lý thuyết. Họ cần tình huống cụ thể, cần biết phải làm gì khi phát sinh sự việc. Vì vậy, cán bộ BHXH phải học cách nói giản dị, thao tác ngay trên hệ thống để minh họa. Hiệu quả rõ ràng hơn nhiều so với chỉ đọc văn bản.

Đánh giá các doanh nghiệp không né tránh mà tham gia khá thẳng thắn, lãnh đạo BHXH tỉnh Đồng Nai nêu rõ, đây không chỉ là dịp tuyên truyền, mà cũng là dịp để BHXH tỉnh nghe và sửa ngay, thay vì chỉ nhắc nhở qua văn bản. Khi cả hai phía đều được trao đổi trực tiếp, sự đồng thuận cao hơn, cam kết thực hiện cũng rõ ràng hơn.

Điểm đáng chú ý là mỗi hội nghị đều dành dung lượng cho tiếng nói của người lao động và công đoàn. Những thắc mắc về hợp đồng thời vụ, thử việc, ca kíp; về chuyển tuyến khám, thanh toán BHYT, hay về quyền lợi khi tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, đều được “mổ xẻ” theo tình huống chứ không dừng ở câu chữ pháp lý.

Nhiều cán bộ công đoàn nhìn nhận, cùng một khái niệm, nhưng khi được minh họa bằng đường đi thủ tục, thời hạn giải quyết, hồ sơ tối thiểu, mốc tra cứu trên ứng dụng VssID/Cổng dịch vụ công, thì người lao động dễ hiểu và tin hơn. Tuyên truyền lúc này không còn là “phát - nhận” tài liệu, mà là đồng hành xử lý vấn đề.

Ngoài ra, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Phạm Long Sơn cũng cho hay, một hiệu quả mềm nhưng quan trọng là nâng cao chất lượng đội ngũ tuyên truyền. Mỗi lần đối thoại là một lần “diễn tập” kỹ năng giải thích chính sách bằng ngôn ngữ đời thường, luyện “phản xạ” xử lý tình huống. Những bộ tài liệu, slide, video minh họa được rút gọn và cập nhật liên tục; ngân hàng tình huống điển hình được mở rộng, từ đó, buổi sau chất lượng cao hơn buổi trước.

Nhật Phương