Giải bài toán khan hiếm vật liệu xây dựng
Tình trạng khan hiếm cục bộ nguồn vật liệu xây dựng, cùng với sự tăng giá đột biến của gạch, đá, cát... đang trở thành “điểm nghẽn” cản trở tiến độ của nhiều dự án đầu tư công, đồng thời gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống người dân Sơn La. Trước thực trạng cấp bách này, phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 11, HĐND tỉnh Sơn La Khóa XV vừa qua đã tập trung làm rõ nguyên nhân, giải pháp khắc phục.
Thiếu hụt cục bộ do tỷ lệ cấp phép khai thác còn thấp
Cùng với một số vấn đề dân sinh bức xúc khác, nhiều đại biểu HĐND tỉnh Sơn La đã bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về những khó khăn mà các dự án, doanh nghiệp, người dân đang phải đối mặt. Tình trạng giá cả vật liệu tăng cao, nguồn cung thiếu hụt cục bộ đã làm ảnh hưởng đến kế hoạch, tiến độ thi công một số dự án và phát sinh nhiều chi phí không đáng có.
Phản ánh thực trạng này, các đại biểu HĐND tỉnh Sơn La; trong đó, có Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thái Hưng đã đề nghị Giám đốc Sở Xây dựng Đào Tài Tuệ thông tin, làm rõ về nguồn cung ứng vật liệu xây dựng hiện tại trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, đưa ra các giải pháp, lộ trình khắc phục tình hình.

Trước sự quan tâm của đại biểu, Giám đốc Sở Xây dựng Đào Tài Tuệ thừa nhận, về tổng thể, nguồn cung vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh vẫn cơ bản đáp ứng được nhu cầu song, nguyên nhân chính của sự thiếu hụt cục bộ là do tỷ lệ cấp phép khai thác còn thấp. Toàn tỉnh hiện chỉ có 38/162 mỏ được cấp phép khai thác và đang hoạt động, chiếm vỏn vẹn 23% so với quy hoạch được duyệt. Tỷ lệ này đã gây ra tình trạng mất cân đối cung - cầu; đặc biệt đối với đất san lấp, đá, cát xây dựng ở một số địa phương.
Bên cạnh đó, lãnh đạo Sở Xây dựng Sơn La cũng nhấn mạnh, quy trình cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường hiện còn nhiều bước và tốn nhiều thời gian, gây khó khăn cho các doanh nghiệp; làm chậm việc đưa các mỏ vào hoạt động. Đây là những thách thức không nhỏ mà cả cơ quan quản lý Nhà nước lẫn doanh nghiệp đang phải đối mặt.
Đồng bộ giải pháp ổn định thị trường, tăng nguồn cung
Để giải quyết triệt để tình trạng này, Giám đốc Sở Xây dựng đã đưa ra các giải pháp đồng bộ, bao gồm cả trước mắt, lâu dài cũng như yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ của nhiều sở, ngành, địa phương. Theo đó, trước mắt, Sở Xây dựng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Công thương tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hiện tượng đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý. Các Sở Tài chính, Nông nghiệp và Môi trường đẩy nhanh tiến độ thẩm định, đấu giá, cấp phép thăm dò, khai thác các dự án khoáng sản. Đây là những giải pháp cần thiết để ổn định thị trường và tăng nguồn cung ngay lập tức.

Đối với địa phương, Giám đốc Sở Xây dựng Đào Tài Tuệ cho rằng, UBND các xã, phường cần chỉ đạo các chủ đầu tư ưu tiên sử dụng vật liệu sẵn có tại địa phương để tiết kiệm chi phí và bảo đảm tiến độ. Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh thông tin đến các doanh nghiệp để họ chủ động tiết giảm chi phí sản xuất, đổi mới công nghệ, sử dụng vật liệu thay thế để giảm giá thành sản phẩm, góp phần bình ổn giá cả.
Về lâu dài, Sở Xây dựng sẽ chủ động rà soát, nghiên cứu, khoanh định, bổ sung các khu vực khoáng sản có tiềm năng vào quy hoạch tỉnh, nhằm bảo đảm nguồn cung ổn định, bền vững. Song song với đó, Sở cũng kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan nghiên cứu, cắt giảm các thủ tục, quy trình cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, phù hợp với Luật Địa chất và khoáng sản cũng như các nghị định liên quan, nhằm rút ngắn thời gian thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư.
Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thái Hưng đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, thẳng thắn của các đại biểu và những giải pháp cụ thể đã được đưa ra. Đồng thời, yêu cầu người đứng đầu sở, ngành, lĩnh vực phải thực hiện ngay các giải pháp đã nêu trong nội dung trả lời chất vấn; có báo cáo kết quả thực hiện gửi đến Thường trực HĐND tỉnh trước ngày 30/10/2025. Thường trực, các Ban HĐND tỉnh sẽ tiếp tục giám sát việc thực hiện và nếu cần thiết có thể tổ chức tái chất vấn để bảo đảm các giải pháp được triển khai hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực, phục vụ sự phát triển chung của toàn tỉnh.