Thái Lan muốn đưa suối nước nóng thành thương hiệu quốc gia: Để tham vọng không thành ảo vọng
Chiều muộn ở Ranong, ánh hoàng hôn buông xuống, những làn hơi nước mỏng manh bốc lên từ hồ khoáng nóng Raksawarin như tấm màn mờ ảo. Dù nhiệt độ ngoài trời vẫn quanh 30°C, từng nhóm người, từ các cụ già, gia đình có trẻ nhỏ đến vài du khách nước ngoài, vẫn thong thả ngâm mình trong làn nước ấm áp, cảm nhận từng đợt nhiệt thấm dần vào cơ thể.

tại Ranong, Thái Lan. Ảnh: CNA/Jack Board
Với người dân địa phương, đây không chỉ là chốn thư giãn, mà còn là nơi chuyện trò, kết nối. Somchok Wongwiwattana, Chủ tịch chi nhánh Ranong của Hội đồng Du lịch Thái Lan cho biết: “Những nơi khác có diễn đàn cà phê, nhưng chúng tôi có diễn đàn suối nước nóng”. “Ngâm mình một, hai tiếng, vừa bàn chuyện làng xóm, vừa hít thở không khí yên bình, ấy là thói quen bao đời”.
Suối nước nóng - mũi nhọn du lịch mới
Ranong nằm cách Phuket và Krabi khoảng 300 km về phía bắc, vốn là một tỉnh ít du khách ghé thăm. Thế nhưng giờ đây, nơi này được chọn là “điểm nhấn” trong kế hoạch biến Thái Lan thành điểm đến chăm sóc sức khỏe hàng đầu châu Á.
Suối nước nóng San Kamphaeng ở tỉnh Chiang Mai đã được chọn làm dự án thí điểm bắt đầu từ tháng 6 để chứng minh hiệu quả của chính sách này. Nơi đây hiện là điểm đến phổ biến với khách du lịch, thu hút gần 400.000 du khách vào năm 2023. Chính sách này cũng nhằm mục đích tăng cường năng lực và khả năng kết nối của các khu vực suối nước nóng ít được biết đến.
Quy hoạch tổng thể gồm 3 giai đoạn. Từ năm 2025 đến năm 2027, khoảng 6 triệu USD sẽ được phân bổ cho cơ sở hạ tầng cơ bản và các tiện ích phục vụ du khách.
Giai đoạn thứ hai sẽ bao gồm 7,9 triệu USD để phát triển các cơ sở du lịch sức khỏe trước khi chuyển sang giai đoạn cuối tập trung vào phát triển bền vững và cải thiện phúc lợi địa phương.
Một cuộc khảo sát của Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) năm 2023 đã xác định được 118 suối nước nóng trên khắp Thái Lan. Chúng đa dạng về loại hình và vị trí, từ khu vực tự nhiên đến khu vực đô thị. Một số suối nước nóng khác nằm ở vùng nông thôn và biệt lập hơn, phần lớn nằm ở phía bắc đất nước, trong khi có 13 suối nằm ở Ranong.
“Ý tưởng của chúng tôi là kết nối các suối nước nóng với các điểm tham quan gần đó để tạo ra một thương hiệu suối nước nóng Thái Lan mang tầm quốc tế và phân phối thu nhập cho các thành phố thứ cấp”, Nattareeya Thaweewong, Thư ký thường trực của Bộ Du lịch và Thể thao, tuyên bố vào tháng 5.
Ranong là một trong những thành phố thứ cấp có khả năng hưởng lợi từ việc tập trung mạnh mẽ hơn vào một ngành công nghiệp đang phát triển.
Raksawarin - từ “nước thánh” đến trung tâm trị liệu
Suối nước nóng Raksawarin có lịch sử lâu đời, từng được vua Rama V ghé thăm vào thế kỷ XIX. Người dân tin rằng nguồn nước giàu khoáng chất ở đây có thể chữa nhiều bệnh. Bà Kwanta Kaveekarnjanawat, một người dân địa phương, kể rằng bệnh “ngón tay cò súng” (xương khớp bị co rút) mà bác sĩ yêu cầu phẫu thuật đã hoàn toàn khỏi sau khi kiên trì ngâm suối khoáng.

sức khỏe dành cho người cao tuổi. Ảnh: CNA/Jack Board
Các phân tích cho thấy, nước khoáng ở Ranong chứa silica, natri, magie và sulphate nên đặc biệt có lợi cho da, xương, cơ và khớp. Năm 2018, Bệnh viện Ranong mở trung tâm thủy trị liệu kết nối trực tiếp với nguồn nước nóng, phục vụ bệnh nhân phục hồi chức năng, đặc biệt là người cao tuổi.
Đến năm 2027, bệnh viện dự định xây dựng một trung tâm chăm sóc sức khỏe và du lịch hiện đại để thu hút cả khách nội địa và quốc tế. “Không nơi nào như Ranong. Nếu biết tận dụng, chúng tôi vừa phát triển kinh tế, vừa nâng cao sức khỏe cộng đồng”, bác sĩ Siriwat Thunyasiripong khẳng định.
Loay hoay tìm chỗ đứng trên bản đồ du lịch
Dù sở hữu tài nguyên quý, Ranong vẫn loay hoay tìm chỗ đứng trên bản đồ du lịch quốc tế. Tỉnh này đã phải vật lộn để phục hồi tổng lượng khách du lịch kể từ đại dịch Covid-19. Năm 2023, tỉnh chỉ đón hơn 51.000 khách nước ngoài, giảm mạnh so với 282.000 lượt năm 2019. Trong khi đó, Phuket cùng năm đón tới 8,4 triệu khách, Krabi hơn 3,4 triệu.
Ranong có sản lượng tổng sản phẩm tỉnh (GPP) thấp thứ tám trên toàn quốc vào năm 2021. Theo Văn phòng Hội đồng Phát triển kinh tế và xã hội quốc gia, Ranong cũng nằm trong top 10 tỉnh có tỷ lệ nghèo đói cao nhất vào năm 2022.

và thể chất. Ảnh: CNA/Jack Board
Tỉnh này đã phải chịu tình trạng thiếu đầu tư trong những thập kỷ gần đây. Các ngành công nghiệp cũ như lâm nghiệp và khai khoáng đã bị loại bỏ dần, và du lịch bị bỏ xa bởi các điểm nóng phía Nam lân cận.
Các quan chức du lịch và kinh doanh Ranong coi các tuyến đường mòn chăm sóc sức khỏe, tập trung vào các nguồn tài nguyên suối nước nóng, là một cách để kết nối Ranong với các tỉnh lân cận nổi tiếng hơn.
Chiến lược của TAT bao gồm kế hoạch phát triển 7 tuyến đường suối nước nóng trên toàn quốc, trong đó có “Hành lang Wellness Andaman” nối Ranong với Krabi, Phang-Nga, Trang và Satun, được kỳ vọng sẽ giúp Ranong “ăn theo” lượng khách từ các điểm du lịch lớn.
Ông Somchok cho biết, các quan chức du lịch cũng muốn tiếp thị Ranong tốt hơn như một nơi để thư giãn và phục hồi sau những hoạt động phiêu lưu mạo hiểm vất vả gần đó.
Tỉnh này cũng được cho là điểm khởi đầu của dự án Cầu đất liền Thái Lan , một dự án gây tranh cãi có thể khiến hoạt động vận chuyển hàng hải bỏ qua Singapore và Malaysia bằng cách kết nối biển Andaman với Vịnh Thái Lan.
Các nhóm ngành công nghiệp địa phương, mặc dù nhìn chung cảnh giác về những tác động tiềm ẩn đến môi trường của siêu dự án được đề xuất, cho biết dự án có thể thúc đẩy kinh tế và kết nối cho chiến lược du lịch chăm sóc sức khỏe.
Hai cảng biển sâu sẽ được xây dựng tại các tỉnh Ranong và Chumphon và được kết nối bằng 90km đường cao tốc, đường sắt và đường ống xuyên qua eo đất Kra - phần hẹp nhất của bán đảo Mã Lai. Giai đoạn đầu tiên của dự án cầu đất liền ban đầu dự kiến hoàn thành vào năm 2030 và mục tiêu hoàn thành cuối cùng là vào năm 2039.
Tuy nhiên, dự án này vẫn chưa chắc chắn được xây dựng và đã phải đối mặt với nhiều rào cản chính trị, sự phản đối của người dân địa phương và sự không chắc chắn về nguồn đầu tư cho kế hoạch trị giá 36 tỷ đô la Mỹ.
“Khi các nhà đầu tư lớn đến, Ranong sẽ thu hút khách du lịch quốc tế ến thăm. Sẽ có nhiều hãng hàng không hơn vì doanh nhân sẽ bay đến đây. Việc họ di chuyển đến đây sẽ giúp du lịch linh hoạt hơn. Tất cả sẽ cùng đổ về một đường ống”, Sonchai Uitekkeng, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại tỉnh Ranong, cho biết.
Ông Somchok cho biết, việc xây dựng thêm cơ sở hạ tầng sẽ giúp ích cho ngành du lịch nhưng lo ngại về việc phát triển quá nhanh. “Nếu có quá nhiều người đến, chúng tôi không thể phục vụ xuể”, ông nói.
Sự kiện này diễn ra khi Thái Lan đang tìm cách điều chỉnh lại các mục tiêu du lịch của mình trong bối cảnh nỗ lực lấy lại phong độ khi lượng du khách quốc tế đã đạt đỉnh vào năm 2019.
Trong bối cảnh ngành du lịch quốc tế đang suy giảm, Thái Lan hiện đang tăng gấp đôi chiến lược “chất lượng hơn số lượng” , tập trung vào những du khách có mức chi tiêu cao hơn.
Học tập nhưng không sao chép
Thái Lan đang dựa vào chuyên môn của Nhật Bản để giúp đưa ngành công nghiệp suối nước nóng thành một thương hiệu du lịch quốc gia. Ngành công nghiệp của Nhật Bản tiên tiến hơn nhiều - du lịch onsen có lịch sử ít nhất 1.300 năm - và đã ăn sâu vào cả văn hóa địa phương và hoạt động du lịch. Tính đến tháng 3 năm ngoái, Nhật Bản có khoảng 27.920 nguồn suối nước nóng và ngành này có giá trị ước tính là 9,22 tỷ USD vào năm 2020, theo dữ liệu từ Statista.
Đây là loại hình kinh doanh sinh lời mà Thái Lan đang nhắm đến. Đầu năm nay, chính quyền Thái Lan đã ký Biên bản ghi nhớ với tỉnh Shizuoka của Nhật Bản để thảo luận về hợp tác kinh tế và chia sẻ kiến thức.
Mặc dù kiến thức chuyên môn đó có thể quan trọng, nhưng các bên liên quan ở Ranong vẫn kiên quyết rằng, Thái Lan cần phát triển bản sắc riêng của mình chứ không chỉ sao chép một ngành công nghiệp mà họ muốn cạnh tranh.
“Có những khác biệt. Đôi khi, chúng ta cần phải khác biệt với Nhật Bản”, Sonchai nói. Ông Somchok cũng cho biết các dịch vụ ngoại vi cần được cải thiện đồng thời, như đường bộ và hàng không, để phù hợp hơn với các dịch vụ của Nhật Bản.
Các doanh nghiệp tư nhân cũng đóng một vai trò nhất định. Mặc dù họ không được hưởng lợi trực tiếp từ chi tiêu và chiến dịch của chính phủ, nhưng đã có những dấu hiệu cho thấy nhu cầu đối với các dịch vụ onsen cao cấp đang ngày càng tăng.
Bà Phatcharawadee Wongnamroj, chủ sở hữu Namnong Hot Spa cho biết, bà rất hào hứng với việc toàn bộ ngành công nghiệp này có khả năng được thúc đẩy bởi chính sách này.
Cơ sở mà bà đang phát triển là một loại hình suối nước nóng kiểu Nhật. Cửa sổ mở ra là thấy cây xanh, làn gió mát rượi và mùi hương của sương nhẹ thoang thoảng trên những hồ nước ngâm mình. Điểm khác biệt rõ rệt so với onsen trên núi Nhật Bản là nhiệt độ. Phatcharawadee thừa nhận rào cản tâm lý ban đầu có thể xuất hiện ở những người không muốn tắm nước nóng khi khí hậu Thái Lan quá nóng.
Bà cho biết, điều này có thể giải thích tại sao văn hóa suối nước nóng vẫn chưa phát triển, mặc dù điều này không nên là rào cản cho việc thư giãn và tận hưởng những lợi ích của spa.
“Thật ra, ngâm mình trong nước nóng nghe có vẻ đáng sợ. Nhưng thực tế, khi kết thúc quá trình ngâm, bạn sẽ cảm thấy sảng khoái. Bạn sẽ tự nhủ, đáng lẽ mình nên đến đây từ lâu rồi”, bà nói.
Bà nhận thấy rằng những người trẻ tuổi quan tâm đến sức khỏe ngày càng muốn thử tắm suối nước nóng, trong nguồn nước tự nhiên gần nguồn.
“Một số người có thể nghĩ rằng ngâm mình trong suối nước nóng chỉ dành cho các bà, các cô. Nhưng khi xu hướng chăm sóc sức khỏe đi kèm với sự truyền đạt rõ ràng về phương pháp và lợi ích, nó sẽ khiến những người trẻ tuổi muốn thử nhiều hơn”.
Đầu năm nay, Thái Lan ký biên bản hợp tác với tỉnh Shizuoka (Nhật Bản) để trao đổi kinh nghiệm. Tuy nhiên, các doanh nghiệp Ranong khẳng định cần xây dựng bản sắc riêng thay vì sao chép. Ngoài cơ sở hạ tầng, dịch vụ phụ trợ như đường sá, hàng không cũng phải cải thiện để đạt đẳng cấp quốc tế.