Xây dựng nông thôn mới ở Hà NộiBước khởi đầu cho chặng đường mới
“Có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc” - phương châm xuyên suốt ấy, theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội NGUYỄN ĐÌNH HOA, chính là kim chỉ nam giúp Thủ đô giữ vững vị thế lá cờ đầu của cả nước trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Việc hoàn thành xây dựng NTM cấp thành phố trước một năm là bước khởi đầu cho chặng đường nâng chuẩn tiêu chí, thu hẹp khoảng cách đô thị - nông thôn và nâng cao chất lượng sống cho người dân trong giai đoạn mới.
Tập trung nguồn lực, huy động đúng cách
- Để có thể giữ vững vị trí lá cờ đầu trong xây dựng NTM của cả nước, ông có thể chia sẻ một số kinh nghiệm để Hà Nội gặt hái được những thành công này?
- Thời điểm hiện tại, Hà Nội đã hoàn thành chương trình xây dựng NTM cấp thành phố, về đích trước 1 năm so với kế hoạch đề ra. Đặc biệt, nhiều tiêu chí NTM có mức độ đạt cao hơn nhiều so với chuẩn tiêu chí. Để có được thành quả trên, trước tiên phải kể đến sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt và đồng bộ của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố; không chỉ tạo điều kiện thuận lợi, động lực mạnh mẽ cho các địa phương, mà còn kịp thời tháo gỡ khó khăn phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện các tiêu chí.
Bên cạnh đó, thành phố phân bổ nguồn lực có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực nông thôn, nhất là các công trình hạ tầng thuộc lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa với mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Hà Nội cũng đầu tư lớn vào hạ tầng sản xuất để nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, cải thiện thu nhập cho người dân.
Tôi cho rằng, trọng tâm đầu tư này của Hà Nội đã giúp diện mạo khu vực nông thôn thay đổi nhanh chóng, giúp người dân cảm nhận rõ nhất ý nghĩa, lợi ích mà chương trình NTM mang lại. Đây cũng là một trong những tiền đề quan trọng, tạo động lực để người dân tích cực hưởng ứng, đóng góp sức người, sức của tham gia thực hiện các tiêu chí NTM, tạo nên phong trào lan tỏa, rộng khắp và đạt được các mục tiêu đề ra.
Đánh giá toàn diện để đưa ra định hướng đúng đắn
- Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các xã sau sáp nhập có nhiều thay đổi về địa giới hành chính, quy mô dân số, cơ cấu kinh tế. Điều này sẽ tác động như thế nào đến tiến trình xây dựng NTM của Hà Nội trong thời gian tới, thưa ông?
- Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ góp phần làm tăng tính chủ động và trách nhiệm của chính quyền cấp xã trong triển khai thực hiện các tiêu chí, đặc biệt là các tiêu chí cứng mà trước đây phải qua rất nhiều tầng nấc trung gian mới có thể thực hiện được. Bên cạnh đó, quy mô dân số lớn hơn đồng nghĩa với nội lực trong nhân dân mạnh hơn. Chưa kể, các xã lớn sẽ tối ưu hóa được nguồn lực đầu tư; xây dựng được các vùng chuyên canh tập trung, quy mô lớn, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Điều này phù hợp với xu hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại.
Bên cạnh thuận lợi, việc thay đổi địa giới hành chính cũng tạo ra những thách thức không nhỏ. Hiện nay, các xã sau sáp nhập có sự chênh lệch về mức độ đạt chuẩn NTM, chúng tôi đang rà soát, đánh giá lại và áp vào bộ tiêu chí cũ để xem mức độ hoàn thành của từng xã như thế nào. Sau đó, khi Trung ương ban hành bộ tiêu chí mới, chúng tôi sẽ tiếp tục đánh giá mức độ đạt của từng xã để có định hướng cụ thể tiếp tục triển khai các tiêu chí. Việc sáp nhập địa giới hành chính cũng tạo ra nhiều thay đổi về cơ cấu kinh tế, đòi hỏi phải điều chỉnh định hướng phát triển sản xuất để phù hợp với điều kiện địa lý và thế mạnh của từng địa phương.
- Trước những thách thức và yêu cầu cao hơn trong chương trình xây dựng NTM, thành phố đã có những định hướng chiến lược như thế nào để tiếp tục phát triển nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại, bền vững trong giai đoạn tiếp theo, thưa ông?
- Trong giai đoạn vừa qua, phương châm xuyên suốt của Hà Nội trong xây dựng NTM là “có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”, mục tiêu là thu hẹp khoảng cách giữa đô thị và nông thôn, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân. Việc Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM cấp thành phố không phải là điểm kết thúc mà là điểm khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới.
Trước mắt, thành phố đang triển khai góp ý vào Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2026 - 2030. Sau khi Trung ương ban hành bộ tiêu chí mới, chúng tôi sẽ chỉ đạo Văn phòng Điều phối NTM của thành phố lấy ý kiến các sở, ngành, địa phương để xây dựng bộ tiêu chí NTM riêng của Hà Nội với định hướng là mức đạt chuẩn tiêu chí phải cao hơn mức bình quân chung của cả nước. Sau đó, sẽ rà soát ở tất cả các xã về mức độ đạt chuẩn các tiêu chí để có sự lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể cho từng xã.
Trong thời gian tới, Hà Nội cũng sẽ tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền để nâng cao trách nhiệm của từng cán bộ, đảng viên và kêu gọi sự đồng hành của người dân trong thực hiện chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2026 - 2030. Chỉ đạo các đơn vị, địa phương sớm hoàn thành xây dựng quy hoạch vùng sản xuất cũng như là các quy hoạch ngành, lĩnh vực theo địa giới hành chính mới. Đồng thời, quan tâm đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của cơ sở, đặc biệt là đội ngũ cán bộ trực tiếp tham gia thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM để đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
Thành phố cũng tiếp tục tập trung phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững gắn với khai thác hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của làng nghề truyền thống địa phương; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, gắn xây dựng NTM với đẩy mạnh du lịch sinh thái, du lịch làng nghề, du lịch trải nghiệm, du lịch tâm linh; tiếp tục quan tâm, tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng nông thôn ngày càng sáng, xanh, sạch, đẹp, văn minh, hiện đại để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!
(Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội)