Trao cơ hội cho thanh niên vùng dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo
Nhờ sự hỗ trợ của tổ chức Plan international Việt Nam, nhiều thanh niên trên địa bàn xã Dào San, tỉnh Lai Châu đã xây dựng mô hình trồng chanh leo phát triển kinh tế hiệu quả, tạo sự lan lỏa tinh thần phát triển kinh tế bền vững cho thanh niên trong và ngoài xã.
Hộ nghèo chiếm 19,46%
Lai Châu là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu ở khu vực miền núi phía bắc. Với 85% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, Lai Châu là một trong những địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhất cả nước. Tính đến cuối năm 2024, tỉnh còn 20.961 hộ nghèo (chiếm 19,46%), 10.053 hộ cận nghèo (chiếm 9,33%). Tổng tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo là 28,79%. Trong đó, việc tiếp cận các hoạt động kinh tế và dịch vụ tài chính còn hạn chế, tỷ lệ lao động trong khu vực nông nghiệp là người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao…
Trước thực tế đó, tổ chức Plan international Việt Nam đã phối hợp với Tập đoàn MetLife triển khai Dự án “Nâng cao Quyền năng kinh tế cho thanh niên tại Lai Châu” tại xã Dào San (huyện Phong Thổ cũ) trong thời gian 12 tháng (từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025) với tổng ngân sách 746 triệu đồng. Các thanh niên dân tộc thiểu số từ 18-30 tuổi sẽ là đối tượng được thụ hưởng của Dự án.
Được biết, Xã Dào San, tỉnh Lai Châu là xã thuần nông, diện tích đất nông nghiệp chủ yếu là đất nương đồi có địa hình dốc, đây là yếu tố quan trọng để lựa chọn giống cây trồng phù hợp và phát triển sản xuất nông sản theo hướng hàng hoá tập trung. Trong đó, chanh leo là giống cây được ưu tiên lựa chọn. So với các loại cây trồng khác, chanh leo có nhiều ưu điểm vượt trội như: thuộc loại cây thân leo khỏe mạnh; dễ trồng trên nhiều loại đất khác nhau, dễ chăm sóc, mang lại hiệu quả kinh tế chỉ sau 7-8 tháng trồng. Khai thác lợi thế, tiềm năng của cây trồng rất phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây.
Quá trình triển khai, tổ chức Plan khu vực Lai Châu đã phối hợp với Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phong Thổ (cũ) và xã Dào San triển khai các hoạt động giúp nâng cao kiến thức về các thực hành nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu; củng cố năng lực sản xuất nông nghiệp cho thanh niên dân tộc thiểu số (tối thiểu 50% là nữ) thông qua các buổi tập huấn về kỹ thuật nông nghiệp; tập huấn thực hành nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu; tập huấn về kiến thức tài chính. Bên cạnh đó, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện thường xuyên cử cán bộ chuyên môn xuống hướng dẫn các hộ tham gia mô hình kỹ thuật trồng, chăm sóc và kiểm tra tình hình sinh trưởng, phát triển của chanh leo để giúp người dân tích lũy dần kinh nghiệm. Đáng chú ý, sau hơn 10 tháng triển khai đã hỗ trợ thanh niên dân tộc thiểu số thành lập thành công 15 mô hình sinh kế nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu.
Thanh niên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình
Đến với xã Dào San hỏi về mô hình trồng cây chanh leo giúp phát triển kinh tế cho thanh niên của anh Cứ A Chinh thì ai cũng biết. Cùng với cán bộ của tổ chức Plan international và Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phong Thổ (cũ), chúng tôi đến thăm vườn chanh leo của anh Chinh. Gặp gỡ và trò chuyện với chúng tôi, anh Chinh cho biết: Sau khi tham gia các buổi tập huấn do tổ chức Plan tổ chức, nhận thấy được tiềm năng kinh tế mà cây chanh leo mang lại, anh Chinh đã mạnh dạn đăng ký tham gia Dự án “Nâng cao Quyền năng kinh tế cho thanh niên tại Lai Châu”.
“Tôi được hỗ trợ hơn 160 cây giống, 7 bao phân bón, hỗ trợ dây, cột và được tập huấn về kỹ thuật trồng chanh leo. Trước đây, chúng tôi chỉ trồng lúa mỗi năm 1 vụ và trồng thêm ngô, sắn, rong riềng, chăn nuôi… mất rất nhiều công sức nhưng giá cả thấp, bấp bênh. Từ khi chuyển sang trồng chanh leo, tôi nhận thấy đây là loại cây dễ trồng, không phải chăm sóc quá nhiều, chỉ cần phát cỏ, bón phân, tỉa cành và theo dõi sâu bệnh mà năng suất lại cao. Mỗi tuần tôi sẽ thu hoạch 1 lần, thương lái thường sẽ vào tận vườn để thu mua với giá dao động từ 20.000 đồng – 25.000 đồng/1kg, cao hơn rất nhiều so với những loại cây trồng khác” anh Chinh chia sẻ.
Cũng thuộc đối tượng hỗ trợ về phát triển trồng cây chanh leo, chị Vàng Thị Hoa chia sẻ thêm “Bên cạnh việc được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật tận nơi, chúng tôi cũng có nhóm zalo để mọi người cùng chia sẻ các kinh nghiệm về trồng và bán chanh leo. Mới vụ đầu, nhưng năng suất cao, trái chanh leo có vị ngọt thanh nên được các thương lái rất ưa chuộng, thu hoạch đến đâu thương lái lấy đến đấy. Thời gian tới, tôi dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng vườn chanh leo và mong muốn tổ chức Plan international tiếp tục đồng hành, hỗ trợ chúng tôi”.
Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội xã Dào San ông Vương Biên Thùy cho biết, việc tổ chức Plan chọn đối tượng thanh niên là người tham gia dự án thì đây là nhóm đối tượng rất linh hoạt, năng động, có sức lan tỏa. Hiện, các vườn chanh leo đang cho thu hoạch bước đầu, qua khảo sát nhận thấy chất lượng quả tốt, giá thành cao, vượt trội so với những cây trồng khác nên các bạn thanh niên tham gia dự án rất phấn khởi. Đa số các bạn tham gia đều mong muốn được mở rộng vườn chanh leo trong thời gian tới để phát triển kinh tế và nhiều bạn thanh niên khác trong xã cũng dự kiến sẽ học tập theo mô hình này. Đây được xem là một trong những hướng đi đúng đắn giúp các bạn thanh niên định hướng phát triển kinh tế, không phải đi làm ăn xa.
Quản lý Vùng dự án Plan tại Lai Châu ông Nguyễn Văn Hậu cho biết, sau khi làm việc với người dân và đặc biệt với thanh niên, nhận thấy các bạn rất thông minh, sáng tạo, nhiệt tình, tâm huyết và mong muốn thay đổi cuộc sống của bản thân và gia đình. Trên cơ sở đó, tổ chức Plan đã kết nối với Tập đoàn MetLife cùng với Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phong Thổ (cũ) và xã Dào San hỗ trợ các bạn thanh niên dân tộc thiểu số hướng đến cải thiện thu nhập.
“Qua các buổi làm việc nhận thấy các bạn nắm được kiến thức về nông nghiệp thích ứng, kiến thức xanh và đặc biệt kỹ thuật chăm sóc mô hình chanh leo, hạch toán kinh tế. Mặc dù dự án không quá dài, nhưng những kết quả đạt được ban đầu là một điều đáng mừng. Qua hạch toán, lợi nhuận thu được so với chi phí của năm đầu tiên có thể gấp 3 lần và chúng tôi tin rằng những năm tiếp theo sản lượng sẽ tăng qua từng năm. Hy vọng đây là mô hình điểm để các bạn thanh niên trong và ngoài xã nơi có khí hậu, thổ nhưỡng tương đồng có thể học tập và cùng phát triển kinh tế” ông Hậu nhấn mạnh.
Có thể thấy, đến với Lai Châu, Tổ chức Plan international đã và đang trao cơ hội, gửi thêm niềm tin, động lực để người dân phát triển, gây dựng kinh tế và làm giàu trên chính mảnh đất quê hương của mình. Trong thời gian tới, tổ chức Plan tiếp tục duy trì việc triển khai các chương trình, dự án tại các xã hướng đến mục tiêu chung tay cùng chính quyền địa phương giúp Nhân dân nâng cao chất lượng cuộc sống, đưa Lai Châu ngày càng phát triển.