Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát:Rõ trách nhiệm giải trình và chế tài đối với cơ quan chịu sự giám sát

Để tiếp tục hoàn thiện pháp luật và tăng cường hiệu quả thi hành pháp luật về hoạt động giám sát của Quốc hội, trong thời gian tới, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đề nghị cần tập trung thực hiện 5 giải pháp.

Một là, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật; xác định xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật và kiểm tra, giám sát việc tổ chức thi hành pháp luật nói chung và pháp luật về hoạt động giám sát nói riêng là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên.

Hai là, xác định tiếp tục đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Giám sát toàn diện nhưng có trọng tâm, trọng điểm, bám sát thực tiễn; bảo đảm gắn kết giữa hoạt động giám sát với việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.

Ba là, nghiên cứu, rà soát, sửa đổi toàn diện các quy định của pháp luật về hoạt động giám sát của Quốc hội, trọng tâm là sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.

Theo đó, tập trung nghiên cứu để xác định rõ hơn phạm vi, đối tượng, phương pháp, hình thức giám sát tối cao của Quốc hội phù hợp thực tiễn; quy định rõ quyền và trách nhiệm của chủ thể giám sát, của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát, trong đó cần quy định rõ trách nhiệm giải trình và chế tài đối với cơ quan, cá nhân chịu sự giám sát nếu không thực hiện kiến nghị giám sát.

Rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về giám sát của Quốc hội có liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương hai cấp; việc ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong hoạt động giám sát…

Việc sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND cần quán triệt theo tinh thần đổi mới trong xây dựng pháp luật, đó là luật chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, quy định những vấn đề mang tính ổn định, lâu dài, có tính nguyên tắc trong hoạt động giám sát; đồng thời, bảo đảm đồng bộ, thống nhất với các luật, các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành trong hệ thống pháp luật.

Bốn là, chú trọng giám sát việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn; tăng cường xem xét các kiến nghị giám sát chưa được thực hiện, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội. Đẩy mạnh công tác giám sát văn bản quy phạm pháp luật theo hướng tập trung vào hệ thống văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội. Tăng cường hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội bảo đảm chất lượng, khả thi, hiệu quả, tránh hình thức, phù hợp với khả năng, nguồn lực.

Năm là, tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật nói chung và pháp luật về hoạt động giám sát nói riêng nhằm đưa pháp luật vào cuộc sống; cung cấp đầy đủ thông tin pháp luật, nhất là các văn bản pháp luật mới được ban hành, nâng cao nhận thức pháp luật của người dân trong việc theo dõi, giám sát việc thi hành pháp luật về hoạt động giám sát.

Hoàn thiện pháp luật và tăng cường hiệu quả thi hành pháp luật về hoạt động giám sát của Quốc hội là một quá trình thường xuyên, liên tục, đòi hỏi sự nỗ lực chung của hệ thống chính trị.

Với sự quyết tâm, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc tin tưởng, hoạt động giám sát của Quốc hội trong thời gian tới không ngừng được đổi mới góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục điểm nghẽn để thúc đẩy phát triển kinh tế -xã hội và phục vụ phát triển đất nước.

H.Ngọc