Huyền thoại Dạ Trạch - Từ sử thi dân tộc đến ngôn ngữ điện ảnh

Tọa đàm do Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội tổ chức, là hoạt động trọng tâm trong chuỗi sự kiện tiền kỳ phục vụ quá trình sản xuất bộ phim đặc biệt Huyền tình Dạ Trạch.

Tổng Giám đốc, Tổng Biên tập Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội Nguyễn Kim Khiêm cho đây là bước khởi đầu quan trọng, đặt nền móng tri thức cho hành trình sáng tạo tác phẩm điện ảnh lịch sử - văn hóa của Đài.

Đồng thời, cũng là lời khẳng định vai trò tiên phong của Đài trong chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô, gắn kết học thuật - nghệ thuật - truyền thông trong một tổng thể hiện đại và giàu bản sắc.

Trong bối cảnh đời sống phát triển, cùng với tác động của công nghệ, thiết bị hiện đại, câu chuyện lịch sử, văn hóa cần đưa đến với công chúng một cách tự nhiên, hấp dẫn hơn. Đó cũng chính là trách nhiệm của các cơ quan báo chí, truyền thông, văn hóa…, khơi gợi giá trị và lòng tự hào với lịch sử, văn hóa dân tộc.

Dự án phim Huyền tình Dạ Trạch không chỉ là tác phẩm điện ảnh mà còn là hành trình kể lại di sản văn hóa Việt bằng tư duy hiện đại và công nghệ truyền thông mới.

Bên cạnh các tham luận, phiên thảo luận mở, tạo điều kiện để các chuyên gia và đoàn làm phim tương tác, trao đổi trực tiếp, làm rõ những vấn đề quan trọng trong quá trình tái hiện không gian Dạ Trạch và hình tượng Chử Đồng Tử - Tiên Dung, không chỉ là một truyền thuyết tình yêu quen thuộc, mà còn có thể được nhìn nhận, tái hiện và cảm nhận theo nhiều cách khác nhau: từ dẫn chứng lịch sử, quan niệm dân gian đến tín ngưỡng.

Với sự tham gia của các diễn giả: GS.TSKH Vũ Minh Giang, TS Nguyễn Việt, TS Phạm Đức Anh, PGS.TS Vũ Văn Quân, PGS.TS Đặng Hồng Sơn, PGS.TS Bùi Minh Trí..., tọa đàm mang đến góc nhìn đa chiều về không gian văn hóa thời Hùng Vương, biểu tượng tình yêu trong huyền tích Chử Đồng Tử - Tiên Dung, cùng những chất liệu dân gian có thể chuyển thành hình ảnh điện ảnh giàu bản sắc.

Theo Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, GS.TSKH.NGND Vũ Minh Giang, việc lan tỏa giá trị lịch sử, văn hóa bằng nhiều hình thức nghệ thuật, trong đó có điện ảnh là điều trăn trở suốt nhiều năm nay không với riêng ông mà còn với nhiều chuyên gia, nhà văn hóa.

“Việt Nam có kho tàng văn hóa đồ sộ, phong phú, đa dạng... Văn hóa không phải là cái chỉ để chiêm ngưỡng, tụng ca, mà phải là tài nguyên để chúng ta đưa vào cuộc sống, tạo thành sức mạnh trên ý nghĩa của nó”, GS.TSKH.NGND Vũ Minh Giang nhấn mạnh.

Tại tọa đàm, các đại biểu cùng thảo luận xoay quanh các chủ đề không gian vật chất thời Hùng Vương qua khảo cổ học; đặc điểm lịch sử và huyền sử thời Văn Lang; vai trò tính nữ trong truyền thống Việt và hình tượng Tiên Dung; tổ chức làng cổ làm tư liệu dựng bối cảnh phim; biểu tượng Lạc Việt trong nghệ thuật tạo hình phục vụ thiết kế mỹ thuật điện ảnh...

Một số ý kiến cũng nêu ra cách tiếp cận mới về Chử Đồng Tử - không chỉ là nhân vật huyền thoại mà còn là “vị thánh tình yêu” của người Việt, đại diện cho tinh thần tự do, vượt định kiến xã hội, hài hòa con người với tự nhiên và tâm linh. Nhân vật này được đánh giá là hình tượng giàu tiềm năng chuyển thể thành hình ảnh điện ảnh, chiêm nghiệm và lan tỏa bằng nhiều hình thức nghệ thuật.

“Qua lăng kính khảo cổ, lịch sử và nghệ thuật, từ bối cảnh truyền thuyết trở thành chất liệu nghệ thuật, đây là những gợi mở cho hành trình sáng tạo dựa trên học thuật, nơi những giá trị lịch sử, biểu tượng dân gian và không gian văn hóa được tiếp cận bằng tư duy điện ảnh, đặt nền móng cho một tác phẩm đậm chất Việt và giàu chiều sâu”, Tổng Giám đốc, Tổng Biên tập Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội Nguyễn Kim Khiêm nhận định.

Thái Minh