Công bố các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 khu vực phía Bắc

Tham dự hội nghị có đại diện 7 cơ sở giáo dục đại học chủ trì 7 mạng lưới và đại diện hơn 100 cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp là thành viên tham gia các mạng lưới.

Mô hình chiến lược đổi mới giáo dục đại học

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị khẳng định, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng không thể thiếu để phát triển bền vững, là “chìa khóa”, để Việt Nam bứt phá vươn lên trong bối cảnh kinh tế số toàn cầu, đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của các trường đại học trong việc hiện thực hóa các mục tiêu khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Theo đó, các trường đại học phải đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược là: vừa đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngang tầm quốc tế, vừa tổ chức nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo để đón đầu và làm chủ các công nghệ tiên tiến. Các trường phải gắn kết hoạt động đào tạo, nghiên cứu với nhu cầu của doanh nghiệp và nền kinh tế, để mỗi nhiệm vụ nghiên cứu không chỉ nằm trên giấy mà có thể ứng dụng vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh.

Theo thứ trưởng Phúc, sự cộng hưởng sức mạnh giữa trường đại học, doanh nghiệp và cộng đồng, cùng tinh thần đổi mới sáng tạo không ngừng chính là động lực để hệ thống đại học đóng góp xứng đáng vào công cuộc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Hội nghị công bố các mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 khu vực phía Bắc với 07 mạng lưới ở các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn, công nghệ sinh học, công nghệ giao thông, vật liệu tiên tiến… Đây chính là bước đi cụ thể để triển khai những chủ trương, chính sách lớn nói trên vào thực tiễn giáo dục đại học.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh: "Các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 chính là một mô hình chiến lược đổi mới giáo dục đại học trong giai đoạn hiện nay. Thay vì phát triển đơn lẻ từng trường, chúng ta chuyển sang cách tiếp cận mạng lưới hợp tác và chia sẻ.

Tôi tin tưởng, các mạng lưới, các trung tâm xuất sắc này, chất lượng nguồn nhân lực cao sẽ có bước đột phá. Thông qua các chương trình đào tạo xuất sắc và các dự án nghiên cứu chung giữa các trường và doanh nghiệp, sinh viên và nghiên cứu viên sẽ được trau dồi kiến thức cập nhật nhất, rèn luyện kỹ năng liên ngành và trải nghiệm giải quyết các bài toán công nghệ thực tiễn".

Nền tảng cốt lõi là hợp tác “ba nhà”

Các chuyên gia cho rằng, trong mô hình mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0, hợp tác “ba nhà”, giữa Nhà nước, Nhà trường và Doanh nghiệp không chỉ là phương thức triển khai, mà chính là nền tảng vận hành cốt lõi, quyết định tính bền vững, chất lượng và khả năng lan tỏa của mạng lưới.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc phân tích: Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế, định hướng chiến lược, đầu tư ban đầu và hoàn thiện cơ chế, chính sách để các mạng lưới vận hành hiệu quả linh hoạt.

Nhà trường, với vị thế hạt nhân trong mạng lưới, là nơi tổ chức hoạt động đào tạo xuất sắc, tập hợp đội ngũ giảng viên, nhà nghiên cứu, sinh viên tài năng và phát triển các phòng thí nghiệm hiện đại. Trường đại học không chỉ là nơi truyền thụ kiến thức một chiều mà trở thành trung tâm kết nối, nơi các vấn đề từ thực tiễn doanh nghiệp được đưa vào giảng dạy và nghiên cứu, giúp rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và ứng dụng.

Doanh nghiệp đặc biệt là khu vực kinh tế tư nhân đã được khẳng định trong Nghị quyết 68-NQ/TW là một động lực quan trọng để “kéo” hoạt động nghiên cứu của trường đại học về phía thị trường. Sự tham gia của doanh nghiệp trong mạng lưới không chỉ giúp tăng cường nguồn lực tài chính và chuyên gia mà còn tạo điều kiện để sinh viên, giảng viên tiếp cận các công nghệ mới, bài toán thực tế, từ đó thúc đẩy chuyển giao công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu.

PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long - Hiệu trưởng, Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải cho biết, nhà trường vinh dự được giao là đơn vị giữ vai trò đầu mối chủ trì trong việc thiết lập và vận hành Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc tài năng trong lĩnh vực Công nghệ Giao thông và Hạ tầng tiên tiến, thông minh theo Quyết định 374 của Thủ tướng Chính phủ.

Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 là một giải pháp nhằm hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, là bước đi chiến lược nhằm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ trí thức tinh hoa, đủ năng lực làm chủ công nghệ mới; kết nối hiệu quả giữa nhà trường- nhà nghiên cứu- nhà doanh nghiệp- nhà nước; thúc đẩy chuyển giao công nghệ, ứng dụng thực tiễn, góp phần kiến tạo hạ tầng giao thông xanh- thông minh- hiện đại cho đất nước.

Để Trung tâm phát huy tối đa hiệu quả, PGS.TS Nguyễn Hoàng Long đề xuất thành lập Ban điều phối chung với sự tham gia của các bộ ngành, trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp để điều hành chỉ đạo mạng lưới hoạt động hiệu quả, bền vững; đề nghị Nhà nước cần ban hành cơ chế chính sách đặc thù cho đào tạo tài năng, cấp học bổng, đầu tư xây dựng các phòng Lab, đặt hàng giao nhiệm vụ KH&CN; lồng ghép Trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng vào các chương trình chiến lược quốc gia về giao thông, đô thị thông minh, hạ tầng số và chuyển đổi số trong giáo dục.

“Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải cam kết tiếp tục phát huy vai trò hạt nhân, chủ động kết nối, điều phối hiệu quả mạng lưới, đồng hành cùng các bên để kiến tạo tương lai ngành giao thông và hạ tầng xây dựng của Việt Nam hiện đại- xanh- thông minh- bền vững”, PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long khẳng định.

Hồng Hạnh