Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quảThành lập Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Khuyến khích hình thành hệ thống tổ chức, dịch vụ tư vấn năng lượng

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được ban hành nhằm nâng cao tính cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trước thách thức từ quy định xanh của châu Âu (Green Deal), như thuế phát thải carbon, cơ chế điều chỉnh carbon xuyên biên giới lên hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu vào thị trường châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản... thông qua các công cụ hỗ trợ tài chính, cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp đầu tư các dự án về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Luật tập trung hoàn thiện các chính sách của Nhà nước và tăng cường quản lý nhà nước về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Đó là, tăng cường các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các cơ sở sản xuất, cung cấp năng lượng. Tăng cường trách nhiệm của cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm. Bổ sung đối tượng dán nhãn năng lượng là vật liệu xây dựng; hoàn thiện các quy định cho mô hình tổ chức dịch vụ năng lượng.

Luật cũng hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng các cơ chế hỗ trợ và khuyến khích để hình thành hệ thống các tổ chức, dịch vụ tư vấn năng lượng (ESCO). Tổ chức, công ty dịch vụ năng lượng thực hiện đăng ký hoặc khai báo hoạt động đối với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Cải thiện chất lượng nguồn nhân lực tiết kiệm năng lượng bằng cách quy định nội dung, chương trình đào tạo, cấp chứng chỉ kiểm toán năng lượng, quản lý năng lượng.

Bổ sung nội dung quy định cụ thể về thời hạn của chứng chỉ kiểm toán viên năng lượng và chứng chỉ quản lý năng lượng và quy định điều kiện kinh doanh ngành nghề kiểm toán năng lượng để đảm bảo chất lượng dịch vụ.

Công khai danh sách tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ năng lượng và công bố tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan quản lý.

Cắt giảm 50% thủ tục hành chính cấp giấy chứng nhận dán nhãn năng lượng

Luật mới đã quy định thành lập Quỹ thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả theo hướng xã hội hóa, bảo đảm độc lập về tài chính, không trùng lặp với nguồn thu, nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước. Đây được xem là cơ chế tài chính tạo sự linh hoạt, thông thoáng nhằm hỗ trợ các tổ chức, cá nhân thực hiện dự án đầu tư về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Việc quy định thành lập Quỹ là cần thiết nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị. Hiện nay, nhiều nước trên thế giới cũng đã thành lập các Quỹ tiết kiệm năng lượng nhằm hỗ trợ các hoạt động sử dụng năng lượng hiệu quả như Hoa Kỳ, Đan Mạch, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Liên minh châu Âu.

Luật cũng làm rõ các quy định hỗ trợ tài chính đối với hoạt động đầu tư các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, trong đó có các dự án nâng cấp, cải tạo dây chuyền sản xuất, mở rộng quy mô sản xuất bằng công nghệ tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, mở rộng các ưu đãi về thuế, đất đai để xây dựng cơ sở sản xuất cho tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển sản phẩm tiết kiệm năng lượng.

Luật cập nhật các tiêu chuẩn, định mức hiệu suất năng lượng tối thiểu, tiến tới loại bỏ thiết bị lạc hậu, khuyến khích thị trường sản xuất và tiêu dùng những phương tiện, thiết bị hiệu suất cao, thân thiện môi trường.

Các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành trong luật đã được rà soát, bảo đảm đúng thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ và xem xét thực hiện phân cấp tối đa.

Theo đó, thực hiện phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh đối với nội dung ban hành danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm.

Thực hiện phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng về nội dung ban hành danh mục phương tiện, thiết bị, vật liệu xây dựng phải dán nhãn năng lượng và lộ trình thực hiện.

Bãi bỏ nội dung Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục phương tiện, thiết bị tiết kiệm năng lượng được trang bị, mua sắm.

Ngoài ra, Luật cũng giữ nguyên nội dung về việc Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục và lộ trình phương tiện, thiết bị phải loại bỏ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, trình độ khoa học và công nghệ của đất nước theo từng thời kỳ.

Luật thực hiện cắt giảm 2/4 thủ tục hành chính (50%) về cấp giấy chứng nhận dán nhãn năng lượng và cấp chứng chỉ kiểm toán năng lượng, giữ nguyên 2 thủ tục cấp chứng chỉ người quản lý năng lượng và chứng nhận phòng thử nghiệm hiệu suất năng lượng.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Chứng chỉ quản lý năng lượng được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị đến hết 31/12/2030.

Anh Thảo