Cho thuê xe qua ứng dụng công nghệ, chủ xe ngỡ ngàng phát hiện xe bị đưa vào gara tháo định vị rồi... mất tích
Một vụ việc đang thu hút sự chú ý trên các diễn đàn mạng xã hội và hội nhóm người dùng dịch vụ thuê xe tự lái khi một chiếc xe của người cho thuê bị "mất tích".
Thận trọng khi cho thuê xe tự lái
Trong bối cảnh kinh tế chia sẻ phát triển mạnh, dịch vụ cho thuê xe tự lái qua ứng dụng đang trở thành lựa chọn phổ biến với người sở hữu xe nhàn rỗi. Tuy nhiên, cùng với lợi ích tài chính tiềm năng, rủi ro bị chiếm đoạt tài sản hàng trăm triệu đồng ngày càng rõ nét, khi nhiều đối tượng đã lợi dụng kẽ hở trong quy trình giao - nhận xe và định danh người thuê để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, anh Bùi Thanh Long (Trú tại Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ: Xe được anh giao qua ứng dụng Mioto cho một người tên Nguyễn Mạnh Cường, trú tại Mỹ Lộc, Nam Định. Người thuê được app đánh giá là có lịch sử thuê xe tốt, chưa mắc phải bất kỳ lỗi nào.
Tuy nhiên, chỉ sau hai ngày, GPS cho thấy xe đang di chuyển trái tuyến đến tận Quảng Trị. Đến trưa 14/7 (tức hạn trả xe) thì thiết bị định vị đã bị vô hiệu hoá, điện thoại người thuê rơi vào tình trạng thuê bao không liên lạc được.
Qua xác minh ban đầu, chiếc xe đã bị đưa vào Garage Ô tô 365 (TP Đông Hà, Quảng Trị) để tháo bỏ định vị - hành vi có dấu hiệu chuẩn bị trước nhằm trốn tránh theo dõi. Chủ xe sau đó đã trình báo công an, đồng thời kêu gọi cộng đồng hỗ trợ truy tìm, nhưng đến nay vẫn chưa xác định được vị trí chiếc xe.
"Mình đã liên hệ làm việc với bên ứng dụng Mioto. Tuy nhiên, họ yêu cầu phải có kết luận điều tra mới hỗ trợ. Từ hôm đó đến nay chỉ hỏi, gọi điện hướng dẫn làm đơn tố giác. Điều này làm mình như đang ngồi trên đống lửa" anh Long bộc bạch.
Những vụ "ôm xe biến mất" đang ngày một nhiều hơn
Vụ việc nói trên không phải là cá biệt. Trong năm 2023 - 2024, hàng chục trường hợp tương tự đã xảy ra tại Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng,... Nhiều người dùng ứng dụng cho thuê xe tự lái phản ánh bị lừa theo cùng một "kịch bản": Người thuê không chỉ cung cấp CMND/CCCD giả, bằng lái hoặc giấy tờ cũ không còn giá trị mà còn thanh toán đầy đủ, thậm chí còn "tip" thêm để tạo thiện cảm với chủ xe. Sau khi nhận bàn giao xe, người này tìm đủ mọi cách để vô hiệu hoá định vị, thay biển số hoặc đưa xe đến vùng sâu để "cắt đuôi".
Theo thông tin từ Công an tỉnh Bình Phước, vào đầu năm 2024, đối tượng Phan Thị Kim Tuyền cùng đồng phạm đã đăng ký thuê 11 ô tô tự lái rồi đưa đi cầm cố, chiếm đoạt hơn 2 tỷ đồng. Tên này dùng giấy tờ giả hoặc mượn bằng lái, sau đó cầm cố từng xe tại các cơ sở cầm đồ – hành vi có thể tương tự như “tháo định vị rồi cầm cố” xe thuê qua app.
Vậy lỗ hổng nằm ở đâu?
Các nền tảng ứng dụng trung gian kết nối giữa bên thuê xe và bên cho thuê xe thường yêu cầu người dùng xác minh bằng ảnh CMND, bằng lái và ảnh chân dung, tuy nhiên, không phải nền tảng ứng dụng nào cũng đủ khả năng để chiếu dữ liệu với hệ thống dân cư quốc gia, cũng không có công cụ pháp lý kiểm tra thật - giả. Chủ xe hoàn toàn chịu rủi ro nếu tin tưởng vào thông tin do ứng dụng hiển thị.
Hơn nữa, quá trình giao xe thường không có nhân viên giám sát bên thứ ba. Giao dịch chỉ dựa vào cảm quan và các quy trình "check-in" đơn giản. Trong trường hợp người thuê có chủ đích lừa đảo định vị GPS trở thành "lá chắn mong manh" vì chỉ cần một gara quen tay, định vị có thể bị tháo trong chưa đầy 15 phút.
Với loại hình dịch vụ có liên quan trực tiếp đến tài sản lớn, quyền sở hữu, xác minh danh tính và giao dịch tài chính, việc thiếu vắng một hành lang pháp lý rõ ràng đang khiến cả người thuê lẫn người cho thuê mất phương hướng khi có rủi ro xảy ra.
Trong khi đó, công an các địa phương vẫn phải làm việc theo trình tự tố tụng thông thường, mất thời gian xác minh, thu thập chứng cứ, truy vết khiến cơ hội thu hồi xe sẽ khó khăn.