Thanh tra Ngân hàng Nhà nước chuyển nội dung liên quan mua, nhận cổ phần của 15 cổ đông PGBank đến cơ quan chức năng để xem xét
Ngày 04/07/2025, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông báo kết luận thanh tra đối với Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank, UPCoM: PGB) sau quá trình thanh tra.
Kết luận nêu rõ, bên cạnh những mặt đạt được, hoạt động của PGBank còn để xảy ra một số tồn tại trong công tác quản trị điều hành và quản lý rủi ro.
Hoạt động quản trị, điều hành và hệ thống kiểm soát, kiểm toán nội bộ đã được chú trọng, tuy nhiên còn một số tồn tại như: HĐQT, Tổng Giám đốc ban hành một số quy định nội bộ còn thiếu hoặc chưa kịp thời.
Hiệu quả kiểm soát các chốt kiểm soát trong các quy trình, nghiệp vụ chưa cao; chỉ đạo rà soát, đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu chưa đầy đủ, chưa làm rõ trách nhiệm của các bộ phận, cá nhân trong việc để xảy ra nợ xấu...
Hoạt động kiểm soát và kiểm toán nội bộ liên quan đến xử lý, thu hồi nợ xấu, nợ xử lý rủi ro còn có những tồn tại như: Chưa kịp thời phát hiện những vi phạm, tồn tại trong công tác cấp tín dụng để xác định nguyên nhân, kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền; chưa đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu và trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan.

Số lượng nhân sự Kiểm toán nội bộ chưa đủ để đáp ứng khối lượng và yêu cầu công việc; hoạt động kiểm toán, kiểm tra, giám sát đối với các nội dung liên quan đến công nghệ thông tin còn hạn chế.
Các phương pháp và công cụ nhận diện, đo lường, theo dõi và kiểm soát rủi ro còn giản đơn, đang trong quá trình nghiên cứu phát triển...
Trong hoạt động cấp tín dụng, qua thanh tra chọn mẫu khách hàng, còn một số trường hợp thực hiện chưa đầy đủ quy định của pháp luật, của NHNN và quy định nội bộ của PGBank về điều kiện vay vốn; thẩm định và xét duyệt cho vay; về kiểm tra, giám sát vốn vay; về tài sản đảm bảo; về phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro; về cấp bảo lãnh, ủy thác phát hành thư tín dụng;...
Ngoài ra, còn một số nội dung cần lưu ý, tiềm ẩn rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của PGBank như: Cấp tín dụng đối với các khách hàng có TSBĐ là tín chấp, quyền đòi nợ, khoản phải thu..; một số khách hàng cảnh báo rủi ro về tình hình tài chính, tiến độ dự án, nguồn thu trả nợ.
Trong công tác xử lý nợ xấu và thu hồi nợ ngoại bảng sau khi xử lý rủi ro, năm 2023, PGBank chưa đạt 100% kế hoạch thu hồi nợ xấu, nợ đã xử lý rủi ro. Hoạt động xử lý, thu hồi nợ xấu tại PGBank đối với một số khách hàng còn một số tồn tại như: Cơ cấu thời hạn khoản vay chưa đầy đủ quy định pháp luật; chưa thực hiện việc kiểm tra, đánh giá lại tình hình tài chính, tài sản bảo đảm của khách hàng kịp thời để có hướng xử lý, thu hồi nợ...
Đáng chú ý, dù kết quả thanh tra cho thấy PGBank không có cổ đông là cá nhân sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ theo quy định, cũng chưa phát hiện trường hợp cổ đông và người có liên quan theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, Thanh tra NHNN đã phối hợp với các Bộ, ban, ngành có liên quan để làm rõ các thông tin về việc mua bán, chuyển nhượng cổ phần của 15 cổ đông có tỷ lệ sở hữu trên 0,1% vốn điều lệ của PGBank trong thời kỳ thanh tra.
Với các vi phạm được phát hiện, Chánh Thanh tra NHNN đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với PGBank với tổng số tiền 370 triệu đồng cho 3 hành vi, bao gồm không ban hành một số quy định nội bộ theo quy định của pháp luật; lập hợp đồng ủy thác không đầy đủ nội dung và không thành lập Hội đồng mua, bán nợ theo quy định.
Trên cơ sở kết quả thanh tra, NHNN đã yêu cầu PGBank nghiêm túc chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong công tác quản trị, điều hành.
Ngân hàng phải chỉ đạo các tập thể, cá nhân rà soát, xác định rõ nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế, đồng thời tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm. HĐQT và Tổng Giám đốc PGBank phải xây dựng kế hoạch với lộ trình cụ thể để khắc phục toàn bộ các sai phạm đã nêu.
Cơ quan thanh tra cũng yêu cầu PGBank phải giao bộ phận đầu mối theo dõi, đôn đốc việc khắc phục; chỉ đạo thu hồi nợ và khắc phục hậu quả đối với các khoản vay có vấn đề; huy động tối đa mọi nguồn lực để xử lý nợ xấu theo quy định pháp luật.
Theo một số chuyên gia phân tích kinh tế tài chính, việc chuyển nội dung liên quan mua, nhận cổ phần của 15 cổ đông PGBank đến cơ quan chức năng để xem xét thường để làm rõ những nghi vấn hoặc phát hiện về sự bất thường trong quá trình sở hữu cổ phần tại PGBank của các cá nhân và tổ chức.
Việc chuyển hồ sơ cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề, có thể liên quan đến các quy định về sở hữu chéo, giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần, hoặc các giao dịch không minh bạch trong hoạt động ngân hàng.
Trước đó, vào tháng 4/2025, một nhóm cổ đông lớn tại PGBank đã ghi nhận sự thay đổi về tỷ lệ sở hữu. Cụ thể, CTCP Thương mại Vũ Anh Đức báo cáo việc giảm tỷ lệ sở hữu từ 13,36% xuống còn 11,22%.
Lý do của sự thay đổi này là do Thương mại Vũ Anh Đức đã thực hiện chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu trong đợt chào bán thêm đang diễn ra của PGBank. Ngày giao dịch làm thay đổi tỷ lệ sở hữu là 14/4/2025.
Đáng chú ý, dù tỷ lệ dự kiến giảm, số lượng cổ phiếu PGB mà Thương mại Vũ Anh Đức đang nắm giữ vẫn duy trì ở mức hơn 56,1 triệu cổ phiếu. Tương tự, hai cổ đông lớn khác là Công ty TNHH Xuất nhập khẩu và Phát triển thương mại Gia Linh và CTCP Quốc tế Cường Phát cũng ghi nhận việc giảm tỷ lệ sở hữu dự kiến sau đợt chào bán về mức lần lượt 11,0% và 11,375%, với cùng lý do chuyển nhượng quyền mua.
Trước đó, ba pháp nhân nêu trên đã trở thành cổ đông lớn của PGBank từ năm 2023 sau khi cùng nhau mua thành công tổng cộng gần 120 triệu cổ phiếu PGB (tương đương 40% vốn điều lệ của PGBank tại thời điểm đó) tại buổi bán đấu giá cổ phần của Petrolimex (PLX).
Giao dịch hoàn tất việc chuyển nhượng và đưa 3 công ty này trở thành cổ đông lớn được thực hiện vào ngày 31.8.2023 với tổng số tiền bỏ ra cho thương vụ lên tới khoảng 2.568 tỷ đồng.
Theo tìm hiểu, cả ba cổ đông này đều có mối liên hệ với CTCP Tập đoàn Thành Công (TC Group).