TP. Hồ Chí Minh: 112 dự án được đ ề xuất miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ
Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh kiến nghị UBND TP. Hồ Chí Minh cắt giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng đối với 112 dự án làm nhà ở riêng lẻ tại khu vực đã có quy hoạch 1/500 được duyệt hoặc chấp thuận phù hợp quy định.
Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh vừa có Văn bản 4440/SXD-QLXDCT về đề xuất cắt giảm thủ tục giấy phép xây dựng (GPXD) đối với nhà ở riêng lẻ (NƠRL) tại khu vực đã có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 (hoặc quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500 và phương án kiến trúc công trình) được phê duyệt hoặc chấp thuận phù hợp quy định.
Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, qua đợt rà soát lần đầu 356 dự án nhà ở thấp tầng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt hoặc thỏa thuận quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, với tổng cộng khoảng 55.000 căn nhà, có 112 dự án đủ điều kiện được miễn GPXD theo quy định hiện hành. Các dự án này đã có đầy đủ chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc tại quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết hoặc quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500, phương án kiến trúc được chấp thuận và các pháp lý liên quan. Đồng thời, mẫu nhà cũng đã được phê duyệt và quản lý theo quy định.
Từ đó, Sở Xây dựng đề xuất UBND TP. Hồ Chí Minh giao đơn vị chức năng triển khai giai đoạn một của kế hoạch cắt giảm thủ tục cấp GPXD đối với NƠRL nằm trong các khu vực có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500.
Cụ thể, Sở Xây dựng kiến nghị công bố danh mục 112 dự án đủ điều kiện miễn cấp phép. Các địa phương sẽ niêm yết công khai thông tin các dự án này tại UBND phường, xã nhằm tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận, giám sát. Đồng thời, Sở sẽ phối hợp các địa phương tổ chức kiểm tra việc thực hiện và hướng dẫn xử lý các vướng mắc phát sinh.
Các cá nhân, tổ chức xây dựng nhà ở trong khu vực được miễn giấy phép cần tuân thủ đúng nội dung quy hoạch, phương án kiến trúc đã được duyệt. Việc khởi công chỉ được thực hiện sau khi gửi thông báo thời điểm khởi công và phải tuân thủ quy định pháp luật hiện hành về xây dựng.
Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng đề nghị giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện giải quyết thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình đối với NƠRL được miễn GPXD tại danh mục mà Sở công bố.
Từ sau ngày 1/7, Sở Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp UBND phường, xã rà soát, công bố bổ sung danh sách các dự án đủ điều kiện miễn cấp phép trên địa bàn thành phố. Đồng thời, đề xuất UBND TP. Hồ Chí Minh có văn bản báo cáo Thủ tướng và Bộ Xây dựng cho phép thí điểm chính sách "Miễn GPXD đối với NƠRL quy mô dưới 7 tầng trong khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thiết kế đô thị đã được phê duyệt".
Điểm mới trong đề xuất là không chỉ giới hạn đối tượng miễn cấp phép trong các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, mà mở rộng ra cả những khu vực có thiết kế đô thị đáp ứng các chỉ tiêu tương đương quy hoạch chi tiết 1/500, đã được phê duyệt theo quy định.
Sở Xây dựng đề xuất các giai đoạn tiếp theo, TP. Hồ Chí Minh cũng định hướng lập và phủ kín quy hoạch chi tiết 1/500 tại các khu vực đô thị dọc các trục đường lớn đã có chủ trương mở rộng, như: Vành đai 2, Vành đai 3, Vành đai 4... để tiến tới áp dụng rộng rãi chính sách miễn GPXD với NƠRL trong các khu vực này.
Theo thống kê từ Sở Xây dựng, TP. Hồ Chí Minh (cũ) hiện có khoảng 360 khu vực với hơn 55.000 lô đất đủ điều kiện miễn GPXD, giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm áp lực thủ tục hành chính.
Được biết, liên quan đến vấn đề trên, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) cũng vừa có văn bản gửi Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh góp ý về việc đề xuất bỏ GPXD thay cho đăng ký xây dựng.
Theo đó, Viện Kinh tế TN-MT góp ý từ trước tới nay (2003-2025), TP. Hồ Chí Minh cấp GPXD nhà ở riêng lẻ căn cứ vào quản lý kiến trúc đô thị chứ không phải quy hoạch tỷ lệ 1/500 hay 1/2000 được duyệt. Hơn nữa, khu vực dân cư có quy hoạch 1/500 được phê duyệt thì Luật Xây dựng đã cho phép miễn GPXD. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua đã không thực hiện đồng bộ việc miễn GPXD cho người dân, làm mất đi quyền lợi từ chính sách.
Do đó, việc Sở Xây dựng đề xuất miễn giấy phép là không cần thiết vì luật đã quy định miễn giấy phép. Viện Kinh tế TN-MT cho rằng cần nghiên cứu nhanh việc bỏ GPXD thay cho đăng ký xây dựng, đồng thời phân quyền cho phường, xã thực hiện dựa trên cơ sở của quyết định 56/2021 về quản lý kiến trúc xây dựng, vì quy hoạch 1/2000 hay 1/5000 đều có thể bỏ GPXD thay cho đăng ký xây dựng mà không làm trái quy định của pháp luật về xây dựng.