Hà Nam: Ứng dụng công nghệ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp thổ nhưỡng

Điểm sáng trong giảm nghèo bền vững

Chỉ sau gần 5 năm đưa vào triển khai, mô hình trồng nho của Hợp tác xã (HTX) Đồng Du (Bình Lục, Hà Nam) đã cho những ưu điểm vượt trội, giá trị kinh tế cao. Kể từ năm 2022 đến nay, doanh thu từ nho của HTX luôn đạt bình quân 1 tỷ đồng/ha/năm.

Đại diện HTX Đồng Du cho biết, hai giống nho chủ lực là nho Hạ Đen, nho Mẫu Đơn với khả năng chống chịu tốt với biến động thời tiết, cho năng suất cao, chất lượng, hương vị tuyệt vời. Bên cạnh hoàn thiện quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, HTX chủ động ứng dụng khoa học - công nghệ vào canh tác. Cụ thể, HTX đầu tư hàng tỷ đồng để xây dựng hệ thống nhà màng và mái che, hình thành lớp khiên bảo vệ cây trồng trước thời tiết và côn trùng gây hại.

Gần 3ha nho của HTX đang được triển khai theo công nghệ sản xuất của Nhật Bản, ứng dụng tưới nhỏ giọt, thiết kế giàn leo chắc chắn, qua đó vừa góp phần giảm công lao động vừa tiết kiệm nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Chính nhờ quy trình sản xuất khoa học, an toàn, năm 2022, sản phẩm nho của HTX Ðồng Du được cấp mã số vùng trồng. Đây là bước ngoặt giúp HTX khẳng định thương hiệu, nâng cao sức cạnh tranh.

“Trước kia, chưa có mã số vùng trồng, nho của chúng tôi dù bảo đảm chất lượng, nhưng khi đưa ra thị trường vẫn khó cạnh tranh, vì... vô danh. Từ khi đăng ký sản xuất theo cấp mã số vùng trồng, sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, bán ra thị trường mọi người biết cây nho có truy xuất nguồn gốc, tiêu thụ thuận lợi hơn”, đại diện HTX Đồng Du cho biết.

Đại diện HTX cũng cho biết, quan trọng nhất trong quá trình trồng nho là nhà giàn phải có mái che bằng nilon để hạn chế mưa, sương, ngăn sâu bọ. Đồng thời, 2 tuần/lần dùng nấm để phòng ngừa bọ trĩ, bọ cánh cứng hút nhựa làm lá khô, rụng và sâu ăn lá; chỉ dùng đến khi quả chuyển màu và dừng trước khi thu hoạch 1 tháng. Bên cạnh đó, phải có hệ thống tưới nhỏ giọt, cung cấp dinh dưỡng đến từng gốc cây, bảo đảm nho phát triển đồng đều; bọc lưới khi quả bắt đầu chuyển màu từ xanh sang đỏ để đẹp mã, phòng trừ sâu và chim, chuột gây hại…

Để chùm nho đều quả, phát triển cân đối, phải thường xuyên tỉa, cắt bỏ những quả bị chèn ép vào nhau khi quả nho còn xanh. Đây là công đoạn quyết định chất lượng, hình dáng chùm nho sau này.

Bên cạnh cây trồng chủ lực là nho, HTX Đồng Du còn triển khai mô hình trồng thanh long ruột đỏ, bưởi đào, bưởi diễn, bí ngô, dưa lê và các loại rau màu khác, trên diện tích gần 3ha, cho thu nhập bình quân hơn 1 tỷ đồng/năm.

Hiện nay, HTX Ðồng Du tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 10 lao động địa phương, với thu nhập ổn định từ 4 - 5 triệu đồng/người/tháng. Mô hình đã trở thành điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới, góp phần không nhỏ vào công cuộc giảm nghèo bền vững tại xã Đồng Du.

Đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp

Tổ hợp tác trồng cây ăn quả xã Đồng Du cũng là một điển hình trong chuyển đổi mô hình cây trồng hiệu quả, mang lại năng suất và thu nhập cao. Năm 2019, tổ hợp tác được thành lập để hỗ trợ kỹ thuật, giống cây trồng và tiêu thụ sản phẩm cho bà con. Ông Nguyễn Văn Tuyết là người đầu tiên trồng bưởi tại tổ hợp tác với diện tích hơn 5 sào, ban đầu nhà ông không có đủ hàng để bán. Sau này ông giúp bà con trong làng, trong xã mở rộng diện tích để cung ứng ra thị trường nhiều sản phẩm hơn, đời sống nông dân nhờ đó cũng được nâng cao.

Đặc biệt, tổ hợp tác đã liên kết với HTX Đồng Du để cùng xây dựng thương hiệu sản phẩm, nâng tầm giá trị cây ăn quả của địa phương. Hiện nay, tổ hợp tác có 38 thành viên, đều là những nhà vườn có kinh nghiệm và kỹ thuật tốt trong trồng trọt, chăm sóc và liên kết tiêu thụ sản phẩm; diện tích sản xuất hơn 10ha.

Còn tại xã An Đổ, mô hình sản xuất lúa chất lượng cao được tổ chức theo vùng, với tổng diện tích 180ha. Tham gia mô hình, nông dân được hỗ trợ toàn bộ giống, phân bón, tưới tiêu, đặc biệt là bao tiêu sản phẩm. Nhờ vậy, giá trị lúa tăng gấp 1,3 - 2 lần so với sản xuất ngoài mô hình. Đại diện HTX nông nghiệp An Đổ cho hay, HTX không chỉ dừng lại ở sản xuất lúa mà còn mạnh dạn chuyển đổi một phần diện tích sang trồng sen lấy củ, cây ăn quả và rau màu. Việc áp dụng máy móc như máy mạ khay, máy cấy đã giúp nông dân tiết kiệm chi phí, giảm sức lao động rõ rệt.

Theo lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bình Lục, các mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần thay đổi diện mạo địa phương, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân. Không chỉ các địa phương nằm trong vùng nông nghiệp công nghệ cao, hầu hết các xã trên địa bàn huyện Bình Lục đang đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững.

Anh Lương