Thông điệp của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại Davos mùa hè
Trung Quốc sẽ từ cường quốc sản xuất trở thành cường quốc tiêu thụ, và thị trường Trung Quốc “có chỗ cho tất cả mọi người”.
Đó là khẳng định quan trọng của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong bài phát biểu khai mạc phiên họp toàn thể của Hội nghị thường niên các nhà tiên phong lần thứ 16 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) - còn được gọi là Davos mùa hè, diễn ra vào sáng 25/6 tại thành phố cảng Thiên Tân.
Diễn ra từ ngày 24-26/6, Diễn đàn Davos mùa hè năm nay có chủ đề bao trùm "Tinh thần khởi nghiệp trong kỷ nguyên mới", tập trung vào năm lĩnh vực chính: Giải mã nền kinh tế thế giới, triển vọng về Trung Quốc, các ngành công nghiệp bị gián đoạn, đầu tư vào con người và hành tinh, năng lượng và vật liệu mới.

Hội trường chật kín 20 phút trước phiên họp toàn thể khai mạc, với sự có mặt của các nguyên thủ quốc gia, bộ trưởng, nhà kinh tế, học giả và lãnh đạo doanh nghiệp tham gia thảo luận.
Thủ tướng Lý Cường bắt đầu bài phát biểu của mình bằng lời chào mừng các vị khách quý và hồi tưởng về lần đầu tiên “Davos mùa hè” được tổ chức tại Thiên Tân vào năm 2008, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ đang làm chao đảo thế giới.
Thương mại toàn cầu đứng trước bối cảnh mới
Ông Lý Cường cho biết, lịch sử thường tạo ra những điểm tương đồng và giờ đây, hợp tác kinh tế và thương mại quốc tế đang phải đối mặt với những khó khăn và thách thức mới.
“Đầu tiên, bối cảnh kinh tế và thương mại toàn cầu đang trải qua những thay đổi sâu sắc, do các yếu tố như địa chính trị, đổi mới công nghệ và sự thay đổi cấu trúc trong nền kinh tế toàn cầu”, ông nói.
Trước những diễn biến phức tạp này, theo ông Lý Cường, điều quan trọng là phải nắm bắt được các xu hướng cơ bản. “Một thay đổi đáng chú ý là hệ thống thương mại toàn cầu đang ngày càng đa dạng hóa, với Nam bán cầu đang gia tăng nhanh chóng về ảnh hưởng”, ông lưu ý.
Đặc điểm cần được xác định rõ thứ hai của thương mại toàn cầu là sự chậm lại của thương mại truyền thống và sự trỗi dậy của các loại hình thương mại mới, bao gồm thương mại và dịch vụ kỹ thuật số.
Thứ ba, ông nói thêm, là sự gia tăng nhanh chóng của chủ nghĩa bảo hộ cũng như sự gia tăng căng thẳng về kinh tế và thương mại. Trích dẫn dữ liệu, Thủ tướng Lý Cường cho biết, thương mại thế giới năm 2024 phải đối mặt với hơn 1.200 rào cản thương mại phân biệt đối xử. “Nếu chúng ta nhìn lại 5 năm trước, thời điểm trước đại dịch, chỉ có khoảng 200 biện pháp như vậy. Điều đó có nghĩa là con số đã tăng gấp 6 lần”, ông nói.

Nguồn: SCMP
“Kết quả là, nhiều quốc gia đang tìm kiếm những con đường thương mại mới. Số lượng các hiệp định thương mại khu vực được ký kết trên toàn cầu đã tăng vọt từ dưới 100 vào đầu những năm 2000 lên hơn 600 hiện nay”.
Một mối lo ngại khác, Thủ tướng Lý Cường nói thêm, là đầu tư theo đơn hàng chéo đang chậm lại và đã trải qua mức tăng trưởng âm trong ba năm qua. Rủi ro cao hơn đối với sự phân mảnh chuỗi cung ứng, khiến các công ty đa quốc gia khó đưa ra quyết định đầu tư.
Cần xây dựng nhiều hơn những cây cầu
“Chúng ta không thể quay lại những hòn đảo biệt lập. Điều chúng ta cần là xây dựng thêm nhiều cây cầu”. Ông Lý Cường cho rằng, trong một thế giới đầy biến động và bất ổn, mỗi quốc gia càng cần phải hành động mang tính xây dựng hơn.
“Toàn cầu hóa kinh tế sẽ không bị đảo ngược”, ông nói. “Thay vào đó, xu hướng này đang tìm kiếm những đột phá mới và tiếp tục tiến về phía trước - mặc dù theo một tiến trình quanh co, hình xoắn ốc”.
Ông Lý Cường nói thêm rằng, tất cả các quốc gia nên tăng cường tham vấn và đối thoại để tìm ra giải pháp theo tinh thần tôn trọng lẫn nhau và trong khuôn khổ của Tổ chức Thương mại Thế giới. “Trong quá trình này, chúng ta phải đi theo con đường đúng đắn và xu hướng rộng hơn, thể hiện sự khôn ngoan và trách nhiệm, đồng thời ứng phó bằng thái độ chủ động và xây dựng”.
Thủ tướng Lý Cường đã nhắc lại nhu cầu hợp tác quốc tế trong bài phát biểu của mình. “Nền kinh tế toàn cầu có mối liên hệ chặt chẽ với nhau - không quốc gia nào có thể phát triển hoặc thịnh vượng một cách biệt lập”, ông Lý Cường lưu ý. “Hợp tác là con đường khả thi duy nhất cho sự phát triển và thịnh vượng của toàn nhân loại”. “Trước những thách thức toàn cầu, chúng ta phải duy trì các nguyên tắc tham vấn chung, đóng góp chung và chia sẻ lợi ích”.
Ông cho biết tất cả các quốc gia nên cố gắng làm cho "chiếc bánh" kinh tế của mình lớn hơn thay vì chơi trò chơi tổng bằng không. Vào thời điểm nền kinh tế quốc tế đang gặp khó khăn, ông Lý Cường nói thêm, điều mà thế giới cần loại bỏ là “luật rừng”.
“Chúng ta cần tăng cường phối hợp chính sách kinh tế vĩ mô và đảm bảo sự ổn định và hoạt động trơn tru của chuỗi công nghiệp và cung ứng toàn cầu. Hợp tác chặt chẽ hơn sẽ giúp tăng cường an ninh và khả năng phục hồi phát triển cho tất cả các quốc gia”.
Trở thành cường quốc tiêu dùng
Thủ tướng Lý Cường đã liên kết sức tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc với đà phục hồi của nền kinh tế toàn cầu. Ông nói: “Chúng tôi có sự tự tin và khả năng duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc ở mức tương đối nhanh. Trong nhiều năm qua, Trung Quốc đã là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu, chiếm khoảng 30% sự phát triển kinh tế của thế giới.
Với sức mạnh này, “Trung Quốc sẵn sàng làm hết sức mình để giúp giải quyết những thách thức mà nền kinh tế thế giới đang phải đối mặt”.
Thị trường Trung Quốc có chỗ cho tất cả
Theo ông Lý Cường, Trung Quốc cũng đang nỗ lực mở rộng nhu cầu trong nước và thúc đẩy tiêu dùng, với mục tiêu "biến Trung Quốc từ một cường quốc sản xuất thành một nền kinh tế tiêu dùng quy mô lớn".
Thủ tướng Lý Cường cam kết rằng, thị trường Trung Quốc sẽ tiếp tục mở rộng về quy mô và cải thiện về chất lượng, cho biết điều này sẽ “tạo ra không gian mới cho tăng trưởng và giúp đảo ngược tình trạng suy thoái của nền kinh tế toàn cầu”; đồng thời tạo ra “nhiều cơ hội thị trường mới to lớn” cho các doanh nghiệp trên toàn thế giới.
Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ công nghệ “nguồn mở”
Thủ tướng Lý Cường cho biết, tiến trình đổi mới công nghệ của Trung Quốc sẽ bổ sung động lực cho sự phát triển toàn cầu, giúp nền kinh tế thế giới lấy lại đà phát triển, lấy ví dụ cụ thể về các dự án phát triển đường sắt cao tốc và sự tiến bộ của xe điện. Theo ông Lý Cường, đổi mới công nghệ của Bắc Kinh có tính năng mã nguồn mở và nước này sẵn sàng chia sẻ những phát triển của mình với thế giới.
Thế giới cần tinh thần khởi nghiệp
Ông Lý Cường kêu gọi doanh nghiệp đóng vai trò lớn hơn trong việc thúc đẩy nền kinh tế thế giới; đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp “đi đúng hướng”, tuân thủ các nguyên tắc thị trường, tăng cường cởi mở và hợp tác, đồng thời duy trì toàn cầu hóa kinh tế. Ông nói: “Chúng ta phải phản đối xu hướng tách rời và phân mảnh, đồng thời tránh chính trị hóa hoặc an ninh hóa các vấn đề kinh tế và thương mại”.
Năm nay, Bắc Kinh đã gửi tín hiệu ủng hộ mạnh mẽ hơn cho nền kinh tế tư nhân khi đất nước hướng nội để phát triển kinh tế, với việc khu vực này đạt được những thành tựu đáng chú ý trong đổi mới công nghệ.
Vào tháng 2, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tổ chức một cuộc họp với các doanh nhân hàng đầu Trung Quốc - cuộc gặp mặt đầu tiên thuộc loại này kể từ năm 2018.
Hai tháng sau, cơ quan lập pháp hàng đầu của đất nước đã thông qua luật đầu tiên về thúc đẩy nền kinh tế tư nhân và bảo vệ quyền hợp pháp của các công ty tư nhân.
Thủ tướng Lý Cường kêu gọi các doanh nhân hợp tác với nhau bằng cách chủ động chia sẻ nguồn lực và tăng cường lợi thế bổ sung, tránh cạnh tranh gay gắt gây tổn hại đến ngành công nghiệp. Ông cho biết, chính phủ Trung Quốc sẽ tiếp tục tạo ra một môi trường kinh doanh theo định hướng thị trường và dựa trên luật pháp.