Mỹ không kích Iran : Nguy cơ chiến tranh lan rộng
Cuộc không kích của Mỹ vào Iran đang làm dấy lên những lo ngại sâu sắc về nguy cơ bùng phát một cuộc xung đột quy mô lớn hơn tại Trung Đông. Cộng đồng quốc tế kêu gọi hạ nhiệt xung đột và nối lại đàm phán.
giữa Israel và Iran. Ảnh: AP
Sau tuyên bố “hai tuần”, Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ mất hai ngày để Mỹ triển khai cuộc tấn công đầu tiên vào sáng sớm nay, 22/6, đánh dấu một bước leo thang mới đầy rủi ro trong cục diện Trung Đông vốn đã căng thẳng.
Dù mức độ thiệt hại từ cuộc tấn công này chưa được xác định rõ, Iran đã nhiều lần tuyên bố sẽ trả đũa nếu Mỹ tham chiến. Giới phân tích cũng cảnh báo về khả năng Iran, dù đang trong tình trạng bị suy yếu, có thể sẽ không lùi bước mà thậm chí mở rộng tấn công cùng các đồng minh vào các mục tiêu của Mỹ trong khu vực Vịnh.
Trước diễn biến này, nhiều chính phủ và tổ chức quốc tế đã đưa ra phản ứng rõ ràng.
Liên Hợp Quốc: Giải quyết xung đột không thể bằng chiến tranh
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã thể hiện sự “vô cùng lo ngại” trước việc Mỹ sử dụng vũ lực. Trên nền tảng mạng xã hội X, ông tuyên bố:
“Nguy cơ cuộc xung đột này vượt khỏi tầm kiểm soát đang ngày càng gia tăng, với những hậu quả thảm khốc cho dân thường, khu vực và thế giới. Tôi kêu gọi các quốc gia thành viên hạ nhiệt căng thẳng”.
“Không có giải pháp quân sự cho xung đột. Con đường duy nhất là ngoại giao”.
Thông điệp của người đứng đầu Liên Hợp Quốc nhấn mạnh tính cấp thiết của việc ngăn chặn leo thang và trở lại với tiến trình đàm phán hòa bình.
New Zealand: Ngoại giao là con đường bền vững
Ngoại trưởng New Zealand Winston Peters lên tiếng kêu gọi “tất cả các bên quay lại bàn đàm phán”. Dù không khẳng định liệu Chính phủ New Zealand có ủng hộ hành động của Tổng thống Donald Trump hay không, ông nêu rõ: “Cuộc khủng hoảng này là nghiêm trọng nhất mà tôi từng đối mặt. Điều quan trọng là phải tránh bất kỳ sự leo thang nào. Ngoại giao sẽ mang lại một giải pháp bền vững hơn là hành động quân sự tiếp theo”.
Trung Quốc: Lịch sử cho thấy hậu quả khôn lường của can thiệp quân sự
Một bài bình luận nhanh từ truyền thông nhà nước Trung Quốc đặt vấn đề: Liệu Mỹ có đang “lặp lại sai lầm ở Iraq tại Iran”.
Bài viết từ CGTN, kênh đối ngoại của Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc, nhận định:
“Lịch sử đã nhiều lần cho thấy rằng các cuộc can thiệp quân sự vào Trung Đông thường dẫn đến những hệ quả ngoài ý muốn, bao gồm xung đột kéo dài và bất ổn khu vực. Một cách tiếp cận thận trọng, lấy đối thoại làm trọng tâm thay vì đối đầu quân sự, sẽ là hy vọng tốt nhất cho ổn định tại Trung Đông”.
Những bình luận này thể hiện sự hoài nghi của Bắc Kinh trước hành động quân sự đơn phương của Washington, đồng thời nhấn mạnh vai trò của ngoại giao đa phương.
Nhật Bản và Hàn Quốc họp khẩn ứng phó tình hình
Theo truyền hình NHK, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đã triệu tập cuộc họp với các Bộ trưởng chủ chốt vào ngay chiều nay để đánh giá tác động của cuộc không kích của Mỹ. Báo Yomiuri, tờ nhật báo lớn nhất Nhật Bản, cũng phát hành ấn bản đặc biệt đưa tin về sự kiện này.
Tại Hàn Quốc, Phủ Tổng thống thông báo sẽ tổ chức một cuộc họp khẩn để thảo luận về ảnh hưởng an ninh và kinh tế do vụ không kích gây ra, cũng như các biện pháp ứng phó mà Seoul có thể xem xét.
Australia: Kêu gọi đối thoại trong tình hình “vô cùng bất ổn”
Australia - quốc gia đã đóng cửa Đại sứ quán tại Tehran và sơ tán toàn bộ nhân viên ngoại giao vào thứ Sáu vừa qua tiếp tục thúc đẩy giải pháp hòa bình. Thông cáo Chính phủ nước này cho biết:
“Australia đã nhiều lần nhấn mạnh rằng chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Iran là mối đe dọa với hòa bình và an ninh quốc tế. Chúng tôi ghi nhận tuyên bố của Tổng thống Mỹ rằng giờ là lúc cần hòa bình. Tình hình an ninh trong khu vực đang hết sức bất ổn. Chúng tôi tiếp tục kêu gọi giảm căng thẳng, đối thoại và ngoại giao”.
Nhìn về phía trước: Cần một giải pháp bền vững
Diễn biến mới trong căng thẳng Mỹ - Iran đang đặt Trung Đông trước ngưỡng cửa của một cuộc khủng hoảng an ninh nghiêm trọng hơn bao giờ hết.
Khi các bên gia tăng hành động quân sự, nguy cơ xung đột lan rộng là điều không thể loại trừ. Tuy nhiên, phản ứng nhất quán từ cộng đồng quốc tế, được lặp lại từ New York đến Wellington, từ Bắc Kinh đến Canberra, cho thấy một tiếng nói chung: Giải pháp quân sự không thể thay thế vai trò của đối thoại và ngoại giao.
Trong bối cảnh đó, trách nhiệm của các quốc gia lớn và các tổ chức quốc tế càng trở nên cấp thiết, nhằm khôi phục các kênh liên lạc, giảm thiểu tính toán sai lầm và tạo điều kiện cho một lộ trình hòa bình bền vững. Bài học từ những cuộc chiến trước đây vẫn còn nguyên giá trị: Bất kỳ sự leo thang nào cũng đều để lại hệ lụy khó lường không chỉ với khu vực mà với toàn cầu.