Tổng thống Trump: Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm nối lại đàm phán thương mại

Tiến triển trong vấn đề đất hiếm và thuế quan

Phát biểu trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump nhận định cuộc trò chuyện là "rất tích cực"; đồng thời tuyên bố căng thẳng thẳng thương mại đang diễn ra có thể sớm được giải quyết.

Ông cũng cho biết, một cuộc họp giữa các nhóm kinh tế của hai nước sẽ sớm được tổ chức; và hai nhà lãnh đạo đều mong muốn đến thăm nhau một cách chính thức.

“Trong cuộc trò chuyện, Chủ tịch Tập đã mời Đệ nhất phu nhân và tôi đến thăm Trung Quốc, và tôi đã nhất trí. Đây là điều mà cả hai chúng tôi đều mong muốn thực hiện”, ông Trump viết.

Tổng thống Donald Trump nói rằng, cuộc điện đàm hầu như tập trung vào vấn đề thương mại, không đề cập đến các vấn đề địa chính trị khác như Iran và Ukraine. Cuộc gọi "đã đưa đến kết quả rất tích cực cho cả hai quốc gia", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

Trong khi đó, Thông cáo từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định: Trong cuộc điện đàm, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi Hoa Kỳ và Trung Quốc "cùng hướng tới một kết quả đôi bên cùng có lợi trên tinh thần bình đẳng và tôn trọng mối quan tâm của nhau", đồng thời thúc giục Washington "dỡ bỏ các biện pháp tiêu cực chống Trung Quốc".

“Để điều chỉnh lại hướng đi của con tàu khổng lồ của quan hệ Trung - Mỹ, chúng ta cần phải nắm quyền chỉ huy và định hướng đúng đắn”, ông Tập nói với người đồng cấp Hoa Kỳ.

Đặc biệt, theo thông cáo riêng rẽ từ hai nước, hai nhà lãnh đạo đã đạt được sự đồng thuận trong một số vấn đề chủ chốt, chẳng hạn như Hoa Kỳ đồng ý gỡ bỏ lệnh cấm thị thực đối với sinh viên Trung Quốc, điều đã gây khó chịu cho Bắc Kinh, đổi lại Trung Quốc nối lại hoạt động xuất khẩu đất hiếm, vốn đang bị hạn chế.

Thúc đẩy đồng thuận Geneva

Trong những ngày gần đây, các quan chức Hoa Kỳ đã ám chỉ rằng cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo có thể giúp thúc đẩy tiến triển trong các cuộc đàm phán thương mại sắp tới, vốn dường như đã bị đình trệ sau thỏa thuận “đình chiến” ban đầu đạt được tại Geneva.

Trong cuộc điện đàm hôm 5/6, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi cả hai bên "thực hiện tốt" thỏa thuận Geneva và cho biết Trung Quốc đã "thực hiện nghiêm túc" thỏa thuận. "Phía Hoa Kỳ nên thừa nhận những tiến bộ đã đạt được và dỡ bỏ các biện pháp tiêu cực nhằm vào Trung Quốc", ông nói.

“Hai bên cần tận dụng tốt cơ chế tham vấn kinh tế và thương mại hiện có, tìm kiếm kết quả đôi bên cùng có lợi trên tinh thần bình đẳng và tôn trọng mối quan tâm của nhau”, Tập Cận Bình nói. “Phía Trung Quốc chân thành về điều này, đồng thời cũng có nguyên tắc của mình”.

Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi Hoa Kỳ "xử lý vấn đề Đài Loan một cách thận trọng" để vấn đề này không "đẩy Trung Quốc và Hoa Kỳ vào tình thế đối đầu nguy hiểm, thậm chí là xung đột".

Thông cáo của Trung Quốc cũng khẳng định, nhà lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc "hoan nghênh" Tổng thống Trump thăm Bắc Kinh và hai bên "nên tiếp tục thúc đẩy đồng thuận Geneva cũng như nhanh chóng tổ chức một vòng đàm phán khác càng sớm càng tốt”.

Cuộc trò chuyện gần nhất giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là vào ngày 17/1, vài ngày trước lễ nhậm chức của ông Trump.

Căng thẳng gần đây

Cuộc điện đàm được sắp xếp trong bối cảnh căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc bùng phát trở lại và hai bên liên tục cáo buộc lẫn nhau phá vỡ thỏa thuận đình chiến thương mại kéo dài 90 ngày mà hai nước nhất trí vào tháng trước. Thỏa thuận này cho phép hai bên tạm dừng việc leo thang thuế quan ăn miếng trả miếng cũng như giảm đáng kể thuế quan. Tuần trước, phía Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc "vi phạm" thỏa thuận, trong khi Bắc Kinh cáo buộc Washington thực hiện các bước để "làm suy yếu nghiêm trọng" sự đồng thuận đó.

Sau các cuộc đàm phán tại Geneva vào tháng trước, các quan chức Hoa Kỳ đã kỳ vọng Trung Quốc sẽ nới lỏng hạn chế xuất khẩu đối với khoáng sản đất hiếm, mà Bắc Kinh đã áp dụng vào tháng 4 để trả đũa thuế quan "có đi có lại" của Hoa Kỳ đối với hàng hóa Trung Quốc. Khoáng sản là một nguyên liệu đầu vào sống còn đối với nhiều mặt hàng chủ lực của Hoa Kỳ, từ iPhone và xe điện đến các loại vũ khí đắt tiền như máy bay chiến đấu F-35 và hệ thống tên lửa. Việc Trung Quốc cho đến nay vẫn chưa dỡ bỏ hạn chế này khiến Chính quyền Trump vô cùng tức giận.

Trong khi đó, Bắc Kinh đã phản ứng mạnh mẽ trước động thái của Washington gây sức ép buộc các công ty ở các nước đồng minh không được sử dụng chip AI do Huawei - Tập đoàn công nghệ hàng đầu của Trung Quốc, sản xuất; đồng thời hạn chế bán công nghệ quan trọng cho Trung Quốc. Bên cạnh đó, động thái của Bộ Ngoại giao Mỹ tiến hành một “chiến dịch quyết liệt” nhằm thu hồi thị thực của sinh viên Trung Quốc đang theo học tại Mỹ cũng gây ra phản ứng mạnh mẽ từ Chính quyền Bắc Kinh.

Theo nguồn tin của CNN, trước khi diễn ra cuộc điện đàm hôm thứ 5/6, các quan chức Trung Quốc - những người rất cảnh giác với phong cách khó đoán và truyền thống đặt các nhà lãnh đạo nước ngoài vào những tình huống khó xử của Tổng thống Trump - đã từ chối tiến hành điện đàm bất chấp ông Trump nhiều lần bày tỏ mong đợi sẽ sớm nói chuyện với người đồng cấp Trung Quốc.

Ông chủ Nhà Trắng coi việc đảm bảo một thỏa thuận mới với Bắc Kinh vừa là thành phần quan trọng trong chương trình nghị sự thương mại rộng lớn hơn của ông vừa là hành động cần thiết tiếp trong nhiệm kỳ đầu tiên, khi các thỏa thuận thương mại với Trung Quốc bị "trật bánh" hồi đại dịch Covid-19.

Quỳnh Vũ