“Thế hệ Alpha” và lớp học hỗn loạn: Điều gì đang diễn ra ở các trường học Mỹ?
Trong vòng một năm qua, nhiều giáo viên ở Mỹ đã chia sẻ những câu chuyện đáng lo ngại về trải nghiệm khi dạy dỗ “thế hệ Alpha” – những đứa trẻ sinh từ năm 2010 đến 2024, thế hệ đầu tiên lớn lên hoàn toàn trong thế giới của thời đại kỹ thuật số.
Theo nhiều thầy cô giáo ở Mỹ, trong các lớp học hiện nay, những những yêu cầu đơn giản của họ với học sinh “thế hệ Alpha” có thể nhận lại sự phản kháng gay gắt, còn việc bị gián đoạn trong học tập dường như đã trở thành “bình thường mới”.
Khi ngày càng nhiều giáo viên cất tiếng nói, không ít người cho rằng nguyên nhân đến từ sự thay đổi trong cách nuôi dạy con của các bậc cha mẹ trong thời đại ngày nay, do công nghệ và tác động lâu dài của đại dịch Covid-19.
Tuy nhiên, đằng sau vấn đề này còn là một cuộc tranh luận phức tạp về trách nhiệm, sự tôn trọng và con đường xây dựng lại môi trường học đường lành mạnh.
Giáo viên trẻ chia sẻ những khó khăn hàng ngày
Cô giáo Teresa Kaye Newman, 30 tuổi đã đăng tải lên TikTok một video kể về những trải nghiệm của mình trong lớp học với các học sinh thuộc “thế hệ Alpha”, không phải để câu view, mà để cảnh báo.
Trong video này, cô kể lại cảnh bị học sinh cắt ngang lời - với tiếng “không” trước khi cô kịp nói hết câu - hay tiếng hét “im mồm” vào mặt bạn bè.
Trong khi đó, một đồng nghiệp của cô gọi trải nghiệm với một lớp học khối 5 là “kinh hoàng nhất cuộc đời”, khi liên tục phải đối mặt với cảnh học sinh ném đồ vật và chửi bới.
Những câu chuyện này phản ánh đúng số liệu từ Hiệp hội Giáo dục Quốc gia Mỹ đưa ra, cho thấy hành vi vi phạm kỷ luật trong các lớp học đã tăng mạnh kể từ năm 2020.
Nhiều giáo viên mới đi dạy thừa nhận họ cảm thấy sốc, không chỉ vì hành vi của học sinh mà còn vì khoảng cách về học lực. Một người chia sẻ rằng nhiều học sinh không thể đọc trôi chảy, khiến việc giảng dạy trở nên bất khả thi. Một giáo viên trẻ khác 22 tuổi thì bộc bạch: “Các em không quan tâm đến điểm số – điều các em muốn là sự chú ý”.
Hiện tượng này không chỉ xảy ra ở một khu vực cụ thể, mà theo Liên đoàn Giáo viên Mỹ, số vụ vi phạm kỷ luật học đường đã tăng tới 40% trên toàn nước Mỹ – dấu hiệu cho thấy sự thay đổi mang tính hệ thống trong cách học sinh tương tác và tôn trọng quyền lực giáo viên.
Sự can thiệp quá mức của phụ huynh
Tình hình càng trở nên phức tạp khi giáo viên Mỹ ngày nay phải đối mặt với kiểu phụ huynh được gọi là “can thiệp quá đà” – những người không ngần ngại kiểm soát mọi động thái của con em mình trong trường học. Khi học sinh vi phạm, nhiều phụ huynh lập tức đến trường, yêu cầu họp khẩn và chất vấn mọi hình thức kỷ luật.
Nhà báo giáo dục Canada Isabelle Maher gọi họ là “những kẻ xâm phạm học đường” – những người quản lý từ xa nhưng làm xói mòn quyền hạn của giáo viên trong việc duy trì trật tự ở trường học. Thiếu đi ranh giới rõ ràng, học sinh sẽ không học được trách nhiệm và tính kỷ luật tự giác.
Tìm kiếm giải pháp và sự đồng hành
Đối mặt với nhiều thách thức, trường học Mỹ và các giáo viên đang tìm cách khắc phục. Một số trường đang áp dụng các chương trình học tập tập trung vào việc giúp các em cải thiện sức khoẻ tinh thần, cảm xúc, các kỹ năng tiếp xúc xã hội nhằm điều chỉnh hành vi.
Bên cạnh đó, trường cũng tổ chức các buổi hội thảo giữa giáo viên và phụ huynh, để tạo cầu nối hợp tác giữa nhà trường và gia đình, cùng nhau dạy dỗ trẻ - thay vì đối đầu - như một giáo viên chia sẻ: “Chúng tôi cần những phụ huynh đồng hành, không phải giám sát chúng tôi”.
Khi sự tôn trọng lẫn nhau giữa học sinh, giáo viên và phụ huynh được khôi phục, trường học mới có thể trở lại là nơi học tập tích cực và hiệu quả.
Đây có thể không phải là câu chuyện của riêng nước Mỹ. Thực tế, vấn đề hành vi của “thế hệ Alpha” trong lớp học không thể được quy trách nhiệm cho riêng một phía – dù là học sinh, giáo viên hay phụ huynh. Đây là hệ quả phức tạp của một thời đại đầy biến động, nơi công nghệ phát triển chóng mặt, áp lực xã hội gia tăng và những cú sốc như đại dịch để lại dấu ấn lên thế hệ trẻ.
Nhưng thay vì chỉ trích hay đổ lỗi, điều cần thiết hơn lúc này là sự lắng nghe, thấu hiểu và hợp tác thực chất giữa các bên. Khi giáo viên được trao quyền, phụ huynh hiểu vai trò của mình và học sinh học được kỷ luật, trường học mới có thể trở lại là nơi nuôi dưỡng nhân cách và tri thức một cách đúng nghĩa.