Chính trị

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Bảo đảm chất lượng của các dự án luật

TTXVN 22/05/2025 09:53

Ngày 22/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5 năm 2025 để xem xét, cho ý kiến xây dựng 2 Dự án luật và 4 Đề nghị xây dựng Luật. Đồng thời nghe báo cáo, cho ý kiến xử lý các vướng mắc phát sinh trong xây dựng các Nghị định về phân cấp, phân quyền gắn với tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Chú thích ảnh
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Dự phiên họp có: các Phó Thủ tướng Chính phủ; các Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.

Mở đầu phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhắc lại, xây dựng và hoàn thiện thể chế pháp luật là một trong ba đột phá chiến lược, được Đảng, Nhà nước tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai quyết liệt thời gian qua, đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, đây vẫn được xác định là “điểm nghẽn của điểm nghẽn”, đơn cử như những vướng mắc, bất cập trong quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, vệ sinh an toàn thực phẩm…

Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 197, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 140 để kịp thời triển khai, đưa Nghị quyết 66 vào cuộc sống, phát huy hiệu quả.

Chú thích ảnh
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Hoan nghênh, biểu dương các bộ, ngành đã nỗ lực xây dựng các dự thảo trình cấp có thẩm quyền ban hành các Nghị quyết liên quan công tác xây dựng và thực thi pháp luật, cũng như chuẩn bị phục vụ Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội Khóa XV, Thủ tướng Chính phủ đánh giá, với tư duy thể chế, pháp luật vừa là nguồn lực, động lực của sự phát triển, công tác xây dựng thể chế, pháp luật được đổi mới theo hướng thay đổi tư duy từ tập trung vào quản lý, không quản được thì cấm sang kiến tạo và phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Việc sửa đổi luật được thực hiện theo tinh thần 6 rõ: Những nội dung kế thừa, lược bỏ, vì sao; Những nội dung sửa đổi, hoàn thiện, vì sao; Những nội dung bổ sung, vì sao; Những nội dung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, vì sao; Những nội dung phân cấp, phân quyền, cụ thể là gì, cho ai, vì sao; Những vấn đề còn ý kiến khác nhau và những vấn đề khác cần báo cáo Thường trực Chính phủ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo.

Chú thích ảnh
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Cùng với đó, xây dựng pháp luật trên tinh thần 7 rõ: Đường lối, chính sách của Đảng được cụ thể hóa như thế nào; Những vấn đề thực tiễn pháp luật chưa quy định là gì; Những vấn đề gì pháp luật đã quy định nhưng chưa phù hợp; Những nội dung vướng mắc cần tháo gỡ là gì; Việc đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính như thế nào; Việc phân cấp, phân quyền như thế nào; Các vấn đề còn ý kiến khác nhau cần báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Trên tinh thần “cái gì đã chín, đã rõ, được thực tế chứng minh là đúng, đa số đồng tình, ủng hộ” thì luật hóa, áp dụng vào thực tiễn; những vấn đề còn đang biến động, diễn biến phức tạp thì phải tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ tập trung thảo luận vào các nội dung được đưa ra tại phiên họp, đảm bảo khoa học, tôn trọng thực tiễn, bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn…

Chú thích ảnh
Các thành viên Chính phủ tham dự phiên họp. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Thủ tướng cũng yêu cầu các đại biểu tập trung trí tuệ, phát huy tinh thần trách nhiệm cao trong quá trình trao đổi, thảo luận; trình bày báo cáo, phát biểu rõ ràng ý kiến; tập trung trao đổi về các vấn đề quan trọng, còn ý kiến khác nhau cần xin ý kiến Chính phủ; bảo đảm chất lượng của các dự án Luật được trình Chính phủ xem xét tại Phiên họp.

Theo chương trình, phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 5, Chính phủ xem xét, cho ý kiến vào 6 nội dung: Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Thi hành án Hình sự (sửa đổi); Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi); Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi); Luật Dân số; Luật Giám định tư pháp (sửa đổi). Bên cạnh đó, Chính phủ nghe báo cáo, cho ý kiến xử lý các vướng mắc phát sinh trong xây dựng các Nghị định về phân cấp, phân quyền gắn với tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Chú thích ảnh
Các thành viên Chính phủ tham dự phiên họp. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

Như vậy, từ đầu năm tới nay, Chính phủ đã tổ chức 5 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, cho ý kiến, thông qua đối với 30 dự án luật, nghị quyết quan trọng…

Tại phiên họp, Chính phủ nghe báo cáo, cho ý kiến xử lý các vướng mắc phát sinh trong xây dựng các Nghị định về phân cấp, phân quyền gắn với tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Các thành viên Chính phủ nhất trí phân cấp, phân quyền triệt để cho chính quyền địa phương trên tất cả các lĩnh vực, bảo đảm thực hiện đúng phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Đặc biệt, Chính phủ đã xem xét, cho ý kiến xây dựng 2 dự án luật và 4 Đề nghị xây dựng Luật gồm: Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi); Luật Giám định tư pháp (sửa đổi); Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi); Luật Dân số.

Các thành viên Chính phủ thảo luận sôi nổi các nội dung của các dự án luật, Đề nghị xây dựng Luật nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý về thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự; nâng cao chất lượng giám định tư pháp, bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước và tính nhân đạo trong giáo dục cải tạo phạm nhân; bảo đảm việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm để bảo đảm an toàn sức khỏe cho người dân; tạo cơ sở pháp lý để giải quyết toàn diện công tác dân số…

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu; yêu cầu cơ quan soạn thảo tiếp thu tối đa ý kiến của các thành viên Chính phủ; đồng thời tiếp tục lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, đối tượng chịu tác động và tiếp tục lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nghiệp để hoàn thiện các dự án luật.

Cho ý kiến vào dự án Luật thi hành về án hình sự (sửa đổi); dự án Luật thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú và Đề nghị xây dựng Luật giám định tư pháp (sửa đổi), Thủ tướng đồng tình với quy định luật hóa lao động phạm nhân, đây là một biện pháp để phạm nhân cải tạo.

Trong đó, quy định nộp tiền tại trại giam, Thủ tướng cho rằng phải linh hoạt, có hóa đơn của cấp có thẩm quyền. Đối với quy định phạm nhân nhận quà nên đề xuất lưu ký bằng tiền. Đối với phạm nhân tâm thần phải có chỗ chữa bệnh và giam giữ riêng.

Vấn đề giám định tư pháp, Thủ tướng thống nhất với các đề xuất Bộ Công an với những vấn đề có tính chất chuyên ngành; khó thì các cơ quan đang làm tốt tiếp tục làm, còn lại xã hội hóa về công tác giám định. Đồng thời, Thủ tướng cho rằng, giám định tư pháp là một nghề; vì vậy phải được quy định chặt chẽ, có chế độ chính sách với người làm giám định.

Về đề nghị xây dựng Luật Tiết kiệm, chống lãng phí, Thủ tướng đề nghị thống nhất lấy ngày 31/5 hàng năm phát động phong trào thi đua toàn quốc về tiết kiệm, chống lãng phí; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền để chống lãng phí.

Về dự án Luật An toàn thực phẩm, Thủ tướng nhấn mạnh, đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của người dân nên Bộ Y tế phải chủ trì; các bộ, ngành khác phối hợp để vừa đảm bảo quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển. Trước mắt, các bên liên quan nhanh chóng sửa Nghị định 15 để giải quyết những vấn đề cấp bách mà nhân dân đang đòi hỏi, quá trình quản lý đang sơ hở, thực tế còn bất cập… nhằm ngăn chặn thực phẩm bẩn, đảm bảo an toàn sức khỏe, tính mạng cho người dân.

Với đề nghị xây dựng Luật Dân số, Thủ tướng yêu cầu phải có chính sách, tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế để thúc đẩy chuyển trạng thái từ kế hoạch hóa dân số sang trạng thái dân số phát triển; ngăn chặn già hóa dân số; vừa đảm bảo số lượng, vừa đảm bảo chất lượng dân số; khuyến khích sinh con theo quy định của pháp luật, đồng thời khuyến khích nâng cao thể lực, trí tuệ của con người Việt Nam.

Thủ tướng lưu ý, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan tiếp tục ưu tiên tập trung nguồn lực cao nhất và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng thể chế; quyết tâm tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế trong năm 2025; chủ động phối hợp với các cơ quan của Quốc hội rà soát, nâng cao chất lượng ban hành các văn bản pháp luật.

Lưu ý, quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật, đảm bảo thể chế hóa những chủ trương, chính sách của Đảng như “bộ tứ chiến lược” mà Bộ Chính trị vừa ban hành, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu, việc xây dựng pháp luật trên tinh thần 7 rõ: Đường lối, chính sách của Đảng được cụ thể hóa như thế nào; những vấn đề thực tiễn pháp luật chưa quy định là gì; những vấn đề gì pháp luật đã quy định nhưng chưa phù hợp; những nội dung vướng mắc cần tháo gỡ là gì; việc đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính như thế nào; việc phân cấp, phân quyền như thế nào; các vấn đề còn ý kiến khác nhau cần xem xét.

Thủ tướng chỉ rõ, phải đổi mới căn bản tư duy từ thụ động, tập trung vào quản lý “không quản lý được thì cấm” sang tư duy “chủ động, linh hoạt, để kiến tạo phát triển và phục vụ nhân dân, doanh nghiệp”. Thủ tướng nhấn mạnh, Luật cần quy định theo hướng là khung, những gì đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, đa số đồng tình thì luật hóa; những vấn đề đang biến động, vấn đề về kinh tế, phụ thuộc vào các yếu tố khách quan và diễn biến rất nhanh, khó lường thì xây dựng nghị định, hướng dẫn của các bộ, ngành.

Phân tích các trường hợp cụ thể trong áp dụng pháp luật, Thủ tướng đề nghị đổi mới xây dựng pháp luật cần tập trung vào triệt để phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực và thiết kế công cụ giám sát; kiên quyết cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính không cần thiết; xây dựng pháp luật phải đi trước một bước, tăng cường tính dự báo; rà soát các luật hiện hành, dùng một luật sửa nhiều luật để kịp thời phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan tiếp tục dành ưu tiên cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật; tiếp tục tham khảo, lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nghiệp, các đối tượng bị tác động, các chuyên gia, nhà khoa học.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng giải trình, báo cáo các nội dung xây dựng pháp luật tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV để Quốc hội xem xét, thông qua. Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, cơ quan chuẩn bị các dự án luật để trình Quốc hội vào Kỳ họp thứ 10 đảm bảo tiến độ, chất lượng.

TTXVN