Tạo không gian phát triển mới cho Thủ đô

Kiểm soát việc phát triển không gian đô thị và nông thôn

Làm rõ một số nội dung của Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội, với vai trò là cơ quan thẩm định, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh, Đồ án Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào năm 2011, qua một thời gian thực hiện đã phát huy được hiệu quả và cũng như đóng góp tích cực vào sự phát triển Thủ đô. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện thì Đồ án đã nảy sinh những bất cập; mặt khác, để đáp ứng yêu cầu phát triển mới, tạo không gian phát triển mới cho Thủ đô thì cần thiết phải điều chỉnh Đồ án Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội.

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đối với Đồ án Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội, lần này xác định giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, giai đoạn dài hạn là tới năm 2045 và có tầm nhìn đến năm 2065. Với tầm nhìn quy hoạch đến năm 2065, thành phố Hà Nội sẽ là thành phố văn hiến, văn minh, hiện đại và trung tâm động lực thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng cũng như vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc, hài hòa, tiêu biểu cho cả nước và có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Trên cơ sở tiềm năng, lợi thế, vị trí cũng như mối quan hệ liên kết và vai trò quan trọng của Thủ đô Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã khái quát một số nội dung quan trọng cần nhấn mạnh của Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội.

Thứ nhất, về định hướng phát triển, Đồ án lần này lập cùng với Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội, do đó tầm nhìn đến năm 2050 phù hợp với Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030 tầm nhìn đến năm 2050 và cũng phù hợp với các quy hoạch cấp trên theo hệ thống quy hoạch chúng ta thực hiện theo Luật Quy hoạch năm 2017.

"Đồ án lần này được điều chỉnh gắn với các chiến lược phát triển như hợp tác liên kết, phát triển văn hóa di sản, phát triển xanh, xác lập môi trường đáng sống, đô thị thông minh và bền vững cũng như xác lập các cơ chế năng động và đặc thù cho Thủ đô", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ.

Bên cạnh đó, điểm mới có của Đồ án lần này là từ thực tế phát triển và qua rà soát, đánh giá chúng ta điều chỉnh dự báo phát triển cho Thủ đô để phù hợp với quy hoạch Thủ đô như đã báo cáo Quốc hội.

Ngoài ra, chúng ta cũng có kế thừa và điều chỉnh quy mô cấu trúc đô thị. Cấu trúc đô thị là chùm đô thị đa cực, đa trung tâm với 5 vùng đô thị, đó là vùng đô thị trung tâm, vùng đô thị phía Đông, vùng đô thị phía Bắc, vùng đô thị phía Tây, vùng đô thị phía Nam và hệ thống các đô thị này phân cách bằng các hành lang xanh cũng như liên kết bằng hệ thống giao thông vành đai, giao thông hướng tâm.

Mặt khác, trong trong đồ án lần này chúng ta đặt vấn đề kiểm soát phát triển không gian đô thị và nông thôn. Với đồ án lần này, chúng ta xây dựng hình thái quy hoạch kiến trúc đặc trưng cho Thủ đô Hà Nội tại khu vực đô thị, nông thôn cũng như phải kiểm soát chặt chẽ quy hoạch về chiều cao công trình, mật độ xây dựng của từng khu vực, đặc biệt là khu vực nội đô như ý kiến của đại biểu Quốc hội đã góp ý.

Đáng chú ý, Đồ án lần này còn điều chỉnh, bổ sung các giải pháp quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật xanh và thông minh để phù hợp với định hướng phát triển của Thủ đô cũng như để phù hợp với định hướng phát triển trong các quy hoạch ngành quốc gia đã xác định cho từng giai đoạn để chúng ta đảm bảo kết nối hạ tầng vùng, phát triển giao thông công cộng thông minh cũng như phát triển hạ tầng kỹ thuật khác. Đồng thời, Đồ án cũng tập trung cho công tác cải tạo, tái thiết đô thị và nông thôn.

Phát triển đô thị theo mô hình TOD

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, Đồ án lần này được tập trung làm rõ mối liên hệ, vai trò, vị trí mỗi liên kết vùng của Hà Nội để tập trung, chia sẻ chức năng của Thủ đô Hà Nội đối với các địa phương trong vùng để đảm bảo khai thác tối đa, hiệu quả, tiềm năng, lợi thế của Thủ đô Hà Nội cũng như các địa phương trong vùng.

Đặc biệt, với việc phát triển đô thị theo mô hình TOD, đây là điểm mới và tập trung trong thực hiện quy hoạch đợt này để chúng ta cải tạo, tái thiết đô thị, tập trung xây dựng đô thị, chỉnh trang đô thị, khai thác hạ tầng giao thông công cộng và chúng ta đầu tư tập trung như định hướng quy hoạch và xác định sông Hồng là trục không gian, biểu tượng phát triển của Thủ đô. Về hạ tầng để đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô, trong quy hoạch đã xác định phát triển Cảng hàng không thứ 2 trong vùng thủ đô cũng như để xác định hệ thống hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật phục vụ, đáp ứng yêu cầu phát triển Thủ đô trong thời gian, giai đoạn sắp tới.

Đáng chú ý, quy hoạch này cũng thể hiện tập trung cho cải thiện môi trường cho Thủ đô Hà Nội, trong đó tập trung thực hiện các giải pháp đồng bộ, tổng thể để khắc phục ô nhiễm môi trường trong không khí, môi trường nước cũng như các vấn đề ô nhiễm môi trường khác ở Thủ đô bằng việc thực hiện đồng bộ giải pháp phát triển xanh, chuyển đổi xanh, giảm thiểu các nguồn ô nhiễm như chuyển đổi hình thức giao thông công cộng, chuyển đổi công nghệ sản xuất cũng như cho công nghệ xử lý rác thải, nước thải đầu tư cho Thủ đô theo từng giai đoạn.

Đối với quy hoạch không gian ngầm, theo Luật Quy hoạch đô thị đã quy định việc này nhưng hiện nay chỉ có Thủ đô Hà Nội là được triển khai lập quy hoạch không gian ngầm cho một số khu vực đô thị, tuy nhiên đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới để khai thác hiệu quả không gian, nguồn lực đất đai thì quy hoạch không gian ngầm cho Thủ đô sẽ tiếp tục được tập trung đầu tư cụ thể hóa trong trong quy hoạch lần này.

Riêng đối với Quy hoạch chung Thủ đô, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết chúng ta xác định thời hạn quy hoạch chứ không phải là thời kỳ quy hoạch, xác định từ thời điểm lập quy hoạch để làm cơ sở và dự báo, tính toán các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật. Quy hoạch Thủ đô là xác định chỉ tiêu kinh tế - xã hội, còn quy hoạch chung thì xác định chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật cho việc lập quy hoạch, thời hạn theo Luật Quy hoạch đô thị 2009 thì được xác định từ 20 đến 25 năm để đảm bảo tính dự báo, tầm nhìn, khả năng để thực hiện quy hoạch.

Long Huỳnh