Công ty tài chính "khốn khổ" vì bị hiểu nhầm là tín dụng đen

16 công ty tài chính được cấp phép hoạt động

Số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, trong 5 năm qua, tín dụng tiêu dùng phát triển mạnh mẽ, tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 20%/năm. Đến ngày 30.6.2022, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 11,4 triệu tỷ đồng, tăng 9,35% so với cuối năm 2021, trong đó cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, tiêu dùng đạt khoảng 2,32 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 22,22% và tăng 11,56% so với cuối năm 2021. Cũng tính đến ngày 30.6.2022, tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng của các công ty tài chính đạt 140.257 tỷ đồng, tăng 11,1% so với cuối năm 2021; trong đó dư nợ cho vay tiêu dùng và dư nợ phát hành thẻ tín dụng tăng lần lượt là 10% và 19% so với cuối năm 2021.

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết hiện mới cấp phép cho 16 công ty tài chính hoạt động với 17 chi nhánh, 41 văn phòng đại diện và 74.337 điểm giới thiệu dịch vụ trên toàn quốc. Tính đến 30.6.2022, tổng tài sản của khối các công ty tài chính là 240.348 tỷ đồng, tăng khoảng 7% so với thời điểm cuối năm 2021. Vốn điều lệ của các công ty tài chính là 31.235 tỷ đồng, tăng 3,54% so với thời điểm cuối năm 2021. Hoạt động của các công ty tài chính tiêu dùng được NHNN cấp phép đều tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và các quy định khác có liên quan trong lĩnh vực ngân hàng - ông Tú nhấn mạnh.

Đáng chú ý, mặc dù đang tích cực giúp người dân tiếp cận được các nguồn vốn chính thức, qua đó góp phần ngăn chặn và đẩy lùi tín dụng đen, nhưng hoạt động/thương hiệu của các công ty tài chính tiêu dùng được Ngân hàng Nhà nước cấp phép lại đang bị hiểu nhầm/đánh đồng với các công ty tài chính mạo danh, không hoạt động theo Luật Các tổ chức tín dụng hay các quy định pháp luật ngân hàng khác.

Nguyên nhân các chuyên gia chỉ ra là do một số công ty tư vấn tài chính, công ty đầu tư tài chính, các công ty kinh doanh dịch vụ cầm đồ, các công ty fintech cho vay online, các ứng dụng (app) cho vay không phải do Ngân hàng Nhà nước cấp phép, không phải là tổ chức tín dụng... tự đặt tên mập mờ là “công ty tài chính” và cũng thực hiện hoạt động cho vay, dễ gây hiểu nhầm như công ty tài chính do Ngân hàng Nhà nước cấp phép.

Các công ty tài chính bị hiểu nhầm là tín dụng đen

Ngoài ra, theo Phó Trưởng Phòng Trọng án, Cục Cảnh sát Hình sự, Bộ Công an Đỗ Minh Phương, gần đây xuất hiện nhiều ứng dụng không rõ nguồn gốc về đơn vị chủ quản có biểu hiện hoạt động tín dụng đen.

Các ứng dụng này thường xuyên thay đổi tên hoặc để ẩn thông tin nhằm tránh sự theo dõi của cơ quan chức năng. Đồng thời, khi khách hàng cài đặt ứng dụng vay và để lại thông tin cá nhân, sẽ có đối tượng liên hệ, mời chào vay tiền và cài đặt các ứng dụng vay khác. Các ứng dụng này có khả năng truy cập thu thập danh bạ, lịch sử tin nhắn, cuộc gọi, thông tin tài khoản mạng xã hội... của người vay để sử dụng khi đòi nợ hoặc cho những mục đích trái pháp luật khác.

Thực tế khách hàng của các ứng dụng này chủ yếu là học sinh, sinh viên, công nhân viên, người thu nhập thấp cần vay một khoản tiền khoảng vài triệu đồng trong thời gian ngắn mà không muốn thực hiện các thủ tục vay tại ngân hàng, tổ chức tín dụng. Khách hàng có thể không để ý hoặc bỏ qua các thông tin quy định ràng buộc về lãi suất, phí, tiền phạt dẫn đến mức lãi suất phải trả cao hơn nhiều lần lãi suất của ngân hàng. Đồng thời, khách hàng bị khủng bố bằng nhiều hình thức tin nhắn, điện thoại… đe dọa bôi nhọ danh dự trên các trang mạng xã hội, ông Phương cho biết.

Đại diện Công ty tài chính FE Credit  thừa nhận thực trạng các công ty tài chính bị hiểu nhầm là tín dụng đen đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới công tác thu hồi nợ của công ty. Đặc biệt, nhiều đối tượng xấu lợi dụng sự cả tin và kiến thức tài chính hạn chế của người dân để dụ dỗ cho vay, sau đó lại xưng danh công ty tài chính để đòi nợ bằng những hành vi thiếu chuẩn mực. Điều này khiến nhiều người dân lo sợ, mất lòng tin và không dám lựa chọn vay vốn từ các công ty tài chính.

Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh, cần phải giúp người dân hiểu rõ hơn sự khác biệt giữa các công ty tài chính là các tổ chức tín dụng hoạt động theo các quy định pháp luật về ngân hàng với các loại hình công ty tài chính không phải là tổ chức tín dụng, các cửa hàng cầm đồ, các app cho vay, các cá nhân cho vay thông qua các hình thức hụi, họ… Qua đó, giúp người dân, nhất là người yếu thế tin tưởng và yên tâm tìm tới những công ty tài chính được NHNN cấp phép vay vốn phục vụ mục đích chính đáng của mình.

Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN Phạm Thị Thanh Tùng cho biết, thời gian tới, NHNN sẽ tạo điều kiện để các tổ chức tín dụng mở rộng hoạt động tín dụng tiêu dùng lành mạnh, đồng thời, đẩy mạnh truyền thông về các cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng đến người dân.

Vũ Quang