Cội rễ Việt trong tranh “bộ tứ” danh họa Đông Dương

Ngày 11.7, tại Park Hyatt Saigon, quận 1, TP. Hồ Chí Minh, Sotheby’s sẽ khai mạc triển lãm Timeless Souls: beyond the Voyage (Hồn xưa bến lạ). Sự kiện này không những đánh dấu mốc là triển lãm đầu tiên tại Việt Nam được tổ chức bởi một nhà đấu giá quốc tế, còn là một trong những triển lãm tranh Đông Dương quy mô lớn tại đây.

Triển lãm sẽ giới thiệu hơn 50 tác phẩm trải dài theo sự nghiệp của 4 danh họa tốt nghiệp những khóa đầu của Trường Mỹ thuật Đông Dương (École des Beaux-Arts de l’Indochine - EBAI): Lê Thị Lựu (1911 - 1988), Lê Phổ (1907 - 2001), Mai Trung Thứ (1906 - 1980) và Vũ Cao Đàm (1908 - 2000). Bộ tứ lừng danh này đã lần lượt di cư sang Pháp trong thập kỷ 1930 - 1940, và thường xuyên lồng ghép tâm tư hoài cố hương của mình vào các tác phẩm được sáng tác nơi hải ngoại. Họ mượn những gì còn đau đáu trong ký ức để thể hiện các lát cắt khác nhau về đời sống và văn hóa Việt, thông qua các chủ đề quen thuộc. Dù vẽ hoa cỏ hay cảnh quan, gia đình hay phong tục, văn hóa hay kiến trúc, các họa sĩ đã tạo dựng được những biểu quan thị giác bắt nguồn từ cội rễ Việt, thu hút sự quan tâm của đông đảo khán giả quốc tế.

Được giám tuyển bởi nhà nghiên cứu nghệ thuật độc lập Ace Lê, loạt tác phẩm tại triển lãm minh họa cho giai đoạn sáng tác ở hải ngoại của 4 họa sĩ. Về tên triển lãm, đại diện Ban tổ chức cho biết, chữ “hồn” trong tiếng Việt vừa để chỉ phần sâu thẳm nhất của mỗi người, tiếng nói chung của một dân tộc và nền văn hiến của họ, và cả cốt cách của một tác phẩm nghệ thuật. Theo đó, Hồn xưa bến lạ hy vọng biểu trưng được những giá trị vĩnh cửu gửi gắm bản sắc Việt trong suốt quãng đời viễn xứ của bốn danh họa. Kết tinh trong thực hành của họ là hòa âm giữa truyền thống và văn hiến phương Đông với những kỹ thuật mỹ học mới mẻ trong phong trào hậu ấn tượng phương Tây.

Trong bối cảnh nghệ thuật Việt Nam đang nhận được sự quan tâm sôi nổi từ các kinh viện và cộng đồng sưu tập, Sotheby’s cam kết tiếp tục đóng góp cho sự phát triển của thị trường khu vực Đông Nam Á. Sự kiện này cũng tạo cơ hội cho Sotheby's chia sẻ kinh nghiệm và chuyên môn của mình với tư cách là một nhà đấu giá quốc tế tới cộng đồng yêu nghệ thuật tại Việt Nam.

Ng. Phương