Luật Dầu khí phải mở hơn, có khung cụ thể cho từng đối tượng

Kịp thời xử lý chồng chéo, vướng mắc

Phó Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam Nguyễn Quốc Thập cho biết, Luật Dầu khí ra đời năm 1993, sửa đổi lần đầu năm 2000, lần thứ hai năm 2008 đã góp phần giúp cho hoạt động ngành dầu khí phù hợp với khung pháp lý, đóng góp cho ngân sách, kinh tế phát triển, đầu tư và thu hút đầu tư nước ngoài, và bảo đảm an ninh quốc phòng, chủ quyền biển đảo.

Tuy nhiên, cần tiếp tục hoàn thiện, kiện toàn Luật Dầu khí bởi một số luật ra đời sau như Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp đều có sự chồng chéo. Nếu không xử lý kịp thời, hoạt động của ngành dầu khí sẽ phải đối mặt với sự giảm hấp dẫn và thu hút nhà đầu tư, bởi vùng hoạt động của chúng ta đang bị thu hẹp dần.

Bên cạnh đó, tiềm năng dầu khí vẫn được khẳng định nhưng chưa đạt mức như kỳ vọng. Các dự án phát triển theo chuỗi đang gặp khó khăn, bởi phải tích hợp nhiều khung pháp lý, tích hợp rất nhiều luật, dẫn đến sự chậm trễ không mong muốn.

Ngoài ra, sản lượng dầu đang suy giảm, nhưng chưa có cách sớm đưa các mỏ, mỏ cận biên để bù đắp cho sự suy giảm đáng kể về sản lượng hiện nay. Đó là những điểm ngẽn mà chúng ta đang phải đối mặt.

Cũng theo ông Nguyễn Quốc Thập, việc sửa đổi Luật Dầu khí lần này trong nhiều diễn đàn, nhiều ý kiến cho rằng không nên để là Luật Dầu khí (sửa đổi), mà là Luật Dầu khí năm 2022. Bởi, luật cần tích hợp với tất cả các luật, làm sao giúp cho hoạt động dầu khí đạt được yêu cầu như mong đợi.

Linh hoạt, đáp ứng yêu cầu thực tiễn

Dưới góc độ thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp, Phó Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam rất ủng hộ và tán thành về 6 nhóm chính sách đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 17/2021/QH15 về chương trình xây dựng pháp luật năm 2022.

Song, ông Nguyễn Quốc Thập cho rằng, Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) đã 8 lần điều chỉnh, trong 6 nhóm chính sách đã phần nào đáp ứng được mục tiêu ưu đãi, thu hút, loại bỏ nhiều rào cản cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, Dự thảo luật mới chỉ đáp ứng được các tình huống tĩnh, còn các tình huống linh hoạt thì chưa đạt.

Định nghĩa về khuyến khích đầu tư đã ổn, nhưng ở góc độ triển khai hoạt động thì chưa đủ. Đơn cử như trường hợp nhà đầu tư vào ký kết hợp đồng dầu khí, sau khi triển khai giai đoạn 1, giai đoạn 2 thì phát hiện ra mỏ có trữ lượng ít. Nghĩa là điều kiện như ban đầu của hợp đồng không đủ hấp dẫn để nhà đầu tư tiếp tục đầu tư khai thác, thì có được xem xét để điều chỉnh sang dạng đặc biệt khuyến khích hay không?

 “Chúng tôi rất muốn luật sửa đổi lần này phải có khung mở hơn và khi triển khai Nghị định hay văn bản hướng dẫn, có thể đảm đương được vấn đề đó. Phải có khung cụ thể cho từng đối tượng cụ thể mới đáp ứng được mong muốn "đánh thức" hết tiềm năng về tài nguyên, nhà đầu tư có sẵn sàng để bỏ tiền thêm không” - ông Nguyễn Quốc Thập chia sẻ.

Về phân cấp phần quyền, ông Nguyễn Quốc Thập đánh giá đây là bước tiến rất lớn khi vấn đề này được Ban soạn thảo xem xét, đưa vào Dự thảo. Hội Dầu khí Việt Nam đề xuất Thủ tướng ký quyết định những dự án từ 3 - 5 tỷ USD, Bộ trưởng Bộ Công thương có quyền ký quyết định những dự án 1 - 3 tỷ USD, còn những dự án dưới 1 tỷ USD thuộc về nhiệm vụ của Tập đoàn Dầu khí. Tuy nhiên, phân cấp hiện Bộ Công thương phê duyệt trữ lượng, Thủ tướng phê duyệt hợp đồng dầu khí ban đầu.

Về hoạt động ngành dầu khí, cần lưu ý thêm những tình huống "động", tình huống thay đổi như giá dầu xuống thấp, giá trị dự án giảm sút thì cần có chính sách điều tiết cho giá dầu.

Bên cạnh đó, về thủ tục đầu tư, Luật Đầu tư trong Điều 4 có quy định Dầu khí không phải là đối tượng để thực hiện theo Luật Đầu tư, nhưng Luật Dầu khí cũng không nói đến đầu tư. Chính vì vướng mắc này, các dự án chậm lại trong quá trình triển khai bởi thủ tục đầu tư.

“Vì vậy, tôi mong muốn Luật Dầu khí sửa đổi lần này thể hiện được quyền và trách nhiệm của Tập đoàn dầu khí” - ông Nguyễn Quốc Thập nhấn mạnh.

Hải Yến