Bảo vệ trẻ em khỏi nguy cơ xâm hại tình dục qua môi trường mạng

Số lượng trẻ em bị xâm hại tình dục thường không được báo cáo đầy đủ

Thực tế cho thấy, tình trạng trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng đang là vấn nạn gây nhức nhối xã hội. Theo số liệu thống kê năm 2018, Đà Nẵng có 233.800 trẻ em dưới 16 tuổi, trong đó 60% trẻ tiểu học và 90% trẻ trung học có tài khoản Facebook, gần 900 quán internet và game online trên địa bàn thu hút hàng ngàn trẻ em đến sử dụng mỗi ngày. Trẻ em sử dụng internet từ độ tuổi nhỏ sẽ đắm chìm trong thế giới ảo mà không nhận thức được rủi ro tiềm ẩn.

Đáng nói là, số lượng trẻ em bị xâm hại tình dục thường không được báo cáo đầy đủ vì thiếu sự phối hợp giữa các đơn vị. Cộng đồng còn e ngại về vấn đề xâm hại tình dục trẻ em. Do đó, nhận thức, kiến thức về an toàn mạng của cộng đồng về vấn đề này còn hạn chế.

Là địa phương duy nhất của Việt Nam được Tổ chức Tầm nhìn thế giới vận động hỗ trợ triển khai dự án “Bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên khỏi nguy cơ xâm hại tình dục qua môi trường mạng”, Đà Nẵng đã chọn 3 quận Hải Châu, Sơn Trà, Cẩm Lệ (gồm 12 trường THCS, THPT và 9 phường) để triển khai dự án. Đây là mô hình mới nhưng rất có ý nghĩa trong thời đại công nghệ thông tin phát triển mạnh như hiện nay - bên cạnh những tác động tích cực của internet cũng có những tiêu cực, ảnh hưởng đến thanh thiếu niên và trẻ em.

Qua 3 năm triển khai, dự án đã mang lại những kết quả đáng ghi nhận, tập trung nâng cao kiến thức, kỹ năng về an toàn mạng cho trẻ em, phụ huynh, giáo viên và cộng đồng trên địa bàn 3 quận. 15.000 trẻ em và thanh thiếu niên tại trường học và cộng đồng được nâng cao kiến thức, kỹ năng bảo vệ bản thân và bạn bè từ các nguy cơ xâm hại tình dục trên môi trường mạng. 8000 phụ huynh, người chăm sóc trẻ và giáo viên tại cộng đồng và các trường học được nâng cao kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ từ các nguy cơ xâm hại tình dục trên môi trường mạng.

Song song với đó, thành phố tập trung phát triển các dịch vụ hỗ trợ trẻ em có nguy cơ và trẻ em là nạn nhân bị xâm hại trên môi trường mạng; hình thành bộ tài liệu truyền thông về phòng chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; tiếp nhận tư vấn và hỗ trợ bảo vệ trẻ em qua Tổng đài 1022.

Tăng cường truyền thông về kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng

Đề cập đến vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND thành phố Ngô Thị Kim Yến cho biết, trong những năm qua, cùng với việc thực hiện các chính sách năng động trong phát triển kinh tế xã hội, thành phố đã không ngừng chăm lo đến các vấn đề an sinh xã hội, triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, góp phần đem lại một môi trường xã hội lành mạnh, bảo đảm cho sự phát triển toàn diện của trẻ em.    

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, theo bà Yến, thành phố vẫn đang đứng trước những khó khăn, thách thức của quá trình đô thị hóa. Các dịch vụ trợ giúp xã hội dành cho trẻ em còn hạn chế. Số trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và trẻ có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt có xu hướng tăng, nhất là trẻ em khuyết tật, trẻ em hộ gia đình nghèo, trẻ em từ địa phương khác đến; vẫn còn trẻ em bị xao nhãng trong chăm sóc, nuôi dạy.

Do ảnh hưởng của dịch Covid -19, hơn 2 năm qua, nhiều trường học đã phải đóng cửa, các em học sinh tham gia các lớp học trực tuyến. Điều này cũng có nghĩa các em sẽ sử dụng nhiều đến các thiết bị kết nối mạng, làm tăng nguy cơ tiếp cận với các thông tin, các đối tượng xấu trên mạng xã hội. Đây cũng là một vấn đề đặt ra để các cấp, các ngành và từng gia đình phải có sự quan tâm cần thiết, các giải pháp hữu hiệu để bảo vệ các em khỏi những nguy cơ bị xâm hại trên môi trường mạng, bà Yến nói.

Cũng theo bà Yến, thời gian tới, thành phố Đà Nẵng sẽ triển khai Kế hoạch thích ứng linh hoạt, an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, thực hiện mục tiêu kép nhưng đặt tính mạng, sức khỏe của người dân lên trên hết, trong đó trẻ em là đối tượng được thành phố đặc biệt quan tâm. Thành phố luôn gắn mục tiêu phát triển trẻ em với mục tiêu phát triển thành phố bền vững; tập trung xây dựng và hoàn thiện mạng lưới cung cấp các dịch vụ về y tế, giáo dục, bảo vệ trẻ em; nhân rộng các mô hình trợ giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt dựa vào cộng đồng. Đồng thời, tăng cường cơ chế phối hợp giữa các cấp, các ngành, địa phương trong công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, nhất là việc phòng ngừa, phát hiện, can thiệp trẻ em bị xâm hại; phấn đấu xây dựng Đà Nẵng trở thành “Thành phố thân thiện với trẻ em”.

Thay mặt lãnh đạo thành phố, Phó Chủ tịch UBND thành phố Ngô Thị Kim Yến đánh giá cao sự quyết tâm, nỗ lực của các cơ quan sở ngành, địa phương cùng tham gia thực hiện Dự án; trân trọng cám ơn sự quan tâm, hỗ trợ của tổ chức Tầm nhìn thế giới đã đồng hành cùng với thành phố trong công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trong thời gian qua, đặc biệt là bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên khỏi nguy cơ xâm hại tình dục qua môi trường mạng.

Trong thời gian tới, Sở Giáo dục Đào tạo, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp các ngành, địa phương đẩy mạnh hơn nữa hoạt động truyền thông nâng cao kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng cho trẻ em, phụ huynh trên địa bàn thành phố.

Cùng với đó, Sở Thông tin và Truyền thông triển khai rộng rãi Bộ quy tắc ứng xử bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng đến các đơn vị; duy trì các hoạt động truyền thông về chủ đề Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng, trên các ứng dụng trực tuyến, kênh thông tin.

Lê Hùng