Gỡ vướng cho Trung tâm dịch vụ nông nghiệp
Thực hiện Đề án về sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính trong lĩnh vực nông nghiệp, từ giữa năm 2020, tỉnh Nghệ An đã sáp nhập các trạm đầu mối thuộc lĩnh vực nông nghiệp tại 21 huyện, thành, thị thành Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp. Việc sáp nhập tuy huy động được nguồn nhân lực, song để phát huy hiệu quả, các Trung tâm cần sớm được hỗ trợ, tháo gỡ vướng mắc.
Đưa về một mối
Sau gần 1 năm bãi bỏ chức danh bán chuyên trách thú y và bảo vệ thực vật cấp xã, trên cơ sở tình hình thực tế và kiến nghị của các địa phương, được biết HĐND tỉnh Nghệ An sẽ xem xét và cho ý kiến về phương án khôi phục chức danh bán chuyên trách thú y, bảo vệ thực vật cấp xã.
Có thể nói, việc sáp nhập các trạm đầu mối thuộc lĩnh vực nông nghiệp tại các huyện bao gồm Trạm Khuyến nông, Trạm Bảo vệ thực vật, Trạm Chăn nuôi thú y, Trạm Giống cây trồng để thành lập Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp cấp huyện (Trung tâm) là một bước tiến của tỉnh Nghệ An trong cải cách, sắp xếp bộ máy.
Trên cơ sở bố trí nhân lực tập trung và phân công chức năng nhiệm vụ, việc hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực nông nghiệp cho bà con nông dân được tập trung vào một đầu mối thống nhất, có phân công từng mảng công tác nên cơ bản phát huy được hiệu quả.
Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Quỳnh Lưu Nguyễn Tiến Liên cho biết, từ sáp nhập với nhân lực đông nên khi xảy ra dịch bệnh có sự hỗ trợ, tương tác của anh em cũng vững tâm hơn. Bản thân phụ trách lĩnh vực thuốc bảo vệ thực vật cho cây trồng, ngoài việc tham mưu cho huyện xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra về kinh doanh, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật; tôi còn được tham gia sâu hơn vào các mảng lĩnh vực dịch vụ khác.
Tương tự, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Nghi Lộc Võ Tá Long chia sẻ: Đợt dịch tả lợn châu Phi vừa qua, bà con nông dân và các xã rất cần nhân lực có chuyên môn tư vấn, tham mưu xử lý dịch bệnh. Cũng may là Trung tâm sau khi hợp nhất có nhiều nhân lực nên đã phân công, điều động anh em giúp địa phương đáp ứng tốt yêu cầu phòng chống dịch.
Dôi dư nhân lực sau chuyển đổi
Cùng với việc kế thừa các chức năng, nhiệm vụ trước đây, khi sáp nhập các Trung tâm đẩy mạnh chức năng dịch vụ nông nghiệp cho bà con nông dân. Điều này đồng nghĩa với các dịch vụ tư vấn chuyển giao khoa học kỹ thuật trên lĩnh vực này được giao cho Trung tâm.
Tuy nhiên, do bộ máy các Trạm trước đây đều hoạt động theo mô hình cơ quan hành chính, chưa coi trọng chức năng dịch vụ là sự nghiệp có thu nên khi chuyển sang có một số khó khăn, lúng túng. Ngoài việc cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu dịch vụ thì chất lượng nhân lực cũng có bất cập. Thế nên hầu hết Trung tâm các huyện sau khi thành lập đều có nhu cầu cải tạo, sắp xếp lại. Theo đó, nơi nào dùng làm trụ sở làm việc được thì làm hành chính còn nơi nào mặt bằng tốt thì chuyển làm nơi kinh doanh dịch vụ để tư vấn và cung ứng các loại vật tư nông nghiệp cho bà con…
Hơn nữa, bộ máy và chất lượng nhân sự tại các Trung tâm sau khi sáp nhập ở trong tình trạng vừa thiếu lại vừa thừa; thiếu cán bộ có kỹ năng làm dịch vụ về nông nghiệp cho bà con. Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Nam Đàn Nguyễn Hữu Quốc cho hay: Hiện Trung tâm dôi dư 3 lao động. Trước đây, mỗi lao động hợp đồng với các Chi cục chăn nuôi hay Bảo vệ thực vật được trả lương 7 triệu đồng/tháng/người; nay về với Trung tâm huyện chỉ trả 3,07 triệu/tháng/người là quá thiệt thòi cho người lao động, Vậy nhưng, mức trả trên cũng chỉ được mấy tháng và sau đó huyện không bố trí nguồn nên đành phải cho nghỉ chờ. Khó ở chỗ các lao động này lớn tuổi nên chuyển đổi hay bố trí làm dịch vụ không hề dễ vì dịch vụ cần sự năng động, thông thạo các kỹ năng bán hàng, tư vấn…
Giám đốc Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp huyện Đô Lương Lê Anh Sơn cũng chia sẻ, sau sáp nhập, Trung tâm có 3 lao động dôi dư không có nguồn để trả lương hoặc nếu có chỉ 1,5 triệu/tháng. Vậy nên, trong 3 người dôi dư thì 1 người xin nghỉ, 1 người chờ hết tháng này đóng đủ BHXH 25 năm để xin nghỉ và 1 người trên 20 năm công tác nhưng đang chờ để xét vào định biên.
Theo thống kê sơ bộ, toàn tỉnh sau khi sáp nhập, thành lập Trung tâm dịch vụ, dôi dư trên dưới 60 lao động. Từ năm 2020 đến nay, Trung tâm nào bố trí được nguồn thì trả lương từ 1,5 - 3,07 triệu đồng/tháng/người, nếu không thì phải nghỉ không lương hoặc chờ thôi việc hoặc chờ chỉ tiêu để được xét vào viên chức.
Không chỉ gặp vướng mắc khi sáp nhập, hiện các Trung tâm này còn có những khó khăn khác. Đơn cử, Quyết định số 99/QĐ-UB của UBND tỉnh Nghệ An, tỉnh có mạng lưới khuyến nông viên cấp xã được ký hợp đồng với Trạm khuyến nông huyện, mỗi xã 1 khuyến nông viên và cả tỉnh có gần 600 khuyến nông viên. Tuy nhiên, từ năm 2020, chức danh bán chuyên trách này đã bị bãi bỏ nên về hình thức Trung tâm dù còn hợp đồng với các khuyến nông viên và ngân sách tỉnh 2 năm nay vẫn bố trí nhưng Trung tâm không thể trả phụ cấp cho khuyến nông viên.
Từ thực tế trên, đại diện các Trung tâm đều kiến nghị tỉnh Nghệ An cần sớm chỉ đạo các huyện bố trí kinh phí để cải tạo trụ sở nhằm đáp ứng chức năng dịch vụ và trả lương cho người lao động Trung tâm hoặc hỗ trợ bằng cơ chế để các Trung tâm cải tạo cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu kinh doanh dịch vụ, chủ động liên kết, hợp tác với các đối tác.