Chuyển đổi số y tế quốc gia là điểm sáng Việt Nam 2020
Chuyển đổi số y tế là nền tảng, động lực để y tế Việt Nam hiện đại, chất lượng, công bằng, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Một trong những lĩnh vực mà ngành y tế ưu tiên chuyển đổi số hiện nay, cùng với chăm sóc sức khỏe, phòng bệnh là chuyển đổi số trong khám, chữa bệnh. Đó là khẳng định của các chuyên gia tại Hội thảo “Chuyển đổi số trong khám, chữa bệnh”, ngày 29.12 do Văn phòng Chính phủ và Bộ Y tế đồng chủ trì. Hội thảo nằm trong chương trình Hội nghị chuyên đề Chuyển đổi số y tế quốc gia năm 2020, diễn ra trong 2 ngày 29 và 30.12 tại Hà Nội.
Chuyển đổi số y tế là xu hướng tất yếu
Tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng nhấn mạnh, năm 2020, đại dịch Covid-19 được xem là sự kiện truyền thông được thế giới nhắc tới nhiều nhất và để nhanh chóng đưa cuộc sống trở lại trạng thái bình thường, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai nhiều giải pháp chuyển đổi số. Điển hình là trong công tác khám, chữa bệnh, ngành y tế đã tiên phong kết nối hơn 1.000 cơ sở y tế khám, chữa bệnh từ xa Telehealth, triển khai bệnh án điện tử…
Với mục tiêu nòng cốt của ngành y tế là hướng tới sự hài lòng của người dân, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Bộ Y tế Trần Quý Tường nhấn mạnh, ngành y tế đã đẩy mạnh chuyển đổi số trong khám, chữa bệnh, với 40,4% các bệnh viện ứng dụng CNTT đạt mức 1; 32,2% đạt mức 2; 21,4% đạt mức 3; 4,8% đạt mức 4; 1,1% đạt mức 5; 0,1% đạt mức 6 (bệnh viện thông minh). Chuyển đổi số y tế là yêu cầu bắt buộc trước sự thay đổi mạnh mẽ của cách mạng công nghệ 4.0 với các công nghệ số như điện toán đám mây, dữ liệu lớn, internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo, in 3D…
Ngoài ra, 23 bệnh viện đã dùng hệ thống lưu trữ và truyền tải hình ảnh (PACS) thay cho in phim. Cụ thể là không in phim sau khi tiến hành chụp X-quang, chụp cộng hưởng từ, chụp CT-Scanner và chụp mạch số hóa nền cho bệnh nhân, thay vào đó là lưu trữ bằng hệ thống công nghệ thông tin. Nếu tất cả các bệnh viện đều chuyển dùng PACS, mỗi năm có thể tiết kiệm 4.000 tỷ đồng chi phí mua phim in. Bên cạnh đó, một số bệnh viện tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM hiện đã sử dụng mạng xã hội để tương tác với bệnh nhân; khoảng 1.500 cơ sở y tế trên toàn quốc tham gia khám chữa bệnh từ xa Telehealth… Đặc biệt, việc triển khai bệnh án điện tử là xu hướng tất yếu của thời đại với 10 bệnh viện triển khai, đó là Bệnh viện đa khoa quốc tế Hải Phòng, Bệnh viện đa khoa khu vực An Giang, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, Bệnh viện đa khoa TP Vinh (Nghệ An), Bệnh viện Sản nhi Quảng Nam, Bệnh viện đa khoa Quảng Ninh, Bệnh viện đa khoa Bãi Cháy (Quảng Ninh), Bệnh viện đa khoa Long Khánh (Đồng Nai), Bệnh viện đa khoa Nông nghiệp, Bệnh viện đa khoa Quang Khởi (Nghệ An).
“Lộ trình từ 2019 - 2023, có 135 cơ sở khám, chữa bệnh hạng 1 trở lên chủ động nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin để triển khai bệnh án điện tử; các cơ sở khám chữa bệnh khác căn cứ vào nhu cầu, năng lực thực tế triển khai bệnh án điện tử khi đáp ứng quy định tại Thông tư số 46/TT-BYT. Giai đoạn 2024 - 2030, tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh trên toàn quốc triển khai khám, chữa bệnh. Trường hợp cơ sở khám, chữa bệnh chưa triển khai được bệnh án điện tử thì phải có văn bản báo cáo cơ quan quản lý trực tiếp cấp trên. Văn bản báo cáo phải nêu rõ lý do, lộ trình triển khai bệnh án điện tử, nhưng phải hoàn thành trước ngày 31.12.2030” - Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Bộ Y tế Trần Quý Tường thông tin.
Cơ hội vàng cho startup
Khẳng định chuyển đổi số là cơ hội vàng cho các startup, Tổng Giám đốc V-Startup Việt Nam Nguyễn Thy Nga đã đặt ra vấn đề về mối quan hệ giữa các doanh nghiệp Startup Việt Nam với ngành Y tế số. Theo bà Nguyễn Thy Nga, thực tế, lĩnh vực y tế số tại Việt Nam hiện chưa phát triển tương xứng với tiềm năng của nó, vốn đầu tư thu hút được ít hơn đáng kể so với các lĩnh vực liên quan như thanh toán hoặc thương mại điện tử. Chính vì thế, Chính phủ Việt Nam đang thúc đẩy chương trình số hóa tại các bệnh viện và phòng khám trên cả nước. Các giải pháp thông minh đang được khuyến khích mạnh mẽ, như sử dụng các công nghệ dữ liệu lớn (big data), trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây và công nghệ di động để giúp giảm bớt tình trạng quá tải của các bệnh viện công và nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh. Nhiều startup công nghệ y tế (medtech) đã xuất hiện và để lại dấu ấn trên thị trường cả ở Việt Nam và quốc tế.
“Các startup nên tập trung nâng cao trải nghiệm cũng như trao quyền nhiều hơn cho người dùng/khách hàng để có thể có được những thành công như mong muốn” - Tổng giám đốc V-Startup Việt Nam chuyên gia Nguyễn Thy Nga nhấn mạnh.
Hiện nay, các doanh nghiệp và các nhà đầu tư các nhân Việt cũng đã bắt đầu quan tâm tới Startup Việt Nam. Nhiều tập đoàn, doanh nghiệp trong nước như FPT, Viettel, Vingroup, CenGroup,… đã tham gia đầu tư mạo hiểm với các quỹ đầu tư như FPT Ventures, SeedCom, CMC Innovation Fund,... Các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp như V-startup, VSV…cũng có rất nhiều hỗ trợ về kiến thức, kĩ năng và hỗ trợ gọi vốn cho startup. Với nhiều nguồn cung cấp, các Startup dễ dàng tiếp cận với các quỹ đầu tư. Ngoài ra, sự đổ bộ của các quỹ đầu tư nước ngoài đã mở ra một cơ hội lớn đối với các Startup Việt. Các quỹ đầu tư không những có nguồn vốn lớn mà còn có thể chuyển giao công nghệ khoa học hiện đại, giúp cải thiện trình độ chuyên môn, trình độ quản lý - những điều cần thiết để các doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển bền vững và lâu dài. Cùng với đó, các quỹ đầu tư nước ngoài còn đem tới một lượng đối tác, khách hàng giúp mở ra cơ hội cho các Startup tiến ra thị trường quốc tế.
Với dân số hơn 90 triệu người và hơn 1.000 bệnh viện trên toàn quốc, tiềm năng ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế ở Việt Nam là rất lớn. Theo chuyên gia Nguyễn Thy Nga, các startup hoàn toàn có thể khai thác tiềm năng đó bằng cách tham gia giải quyết bài toán điện tử hóa công tác quản lý khám chữa bệnh, đơn giản hóa các thủ tục, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ y tế. Các startup công nghệ y tế tại Việt Nam cần cẩn trọng khi chọn đối tượng khách hàng là bệnh viện, vì là hệ thống phức tạp về pháp lý, phần mềm, dữ liệu… Việc tập trung vào nâng cao trải nghiệm người dùng sẽ giúp việc tương tác với khách hàng nhanh và hiệu quả hơn, vì sự thấu hiểu người dùng được nắm bắt dễ dàng hơn với bác sĩ hay những nhóm khách hàng khác. Nhờ đó, thời gian gọi vốn của các startup tập trung vào mảng này nhanh hơn các startup mảng khác.