Chỉ còn khó khăn về nhân sự đánh giá an toàn hệ thống
Theo báo cáo của Chính phủ về những vấn đề lên quan đến lĩnh vực giao thông - vận tải gửi đại biểu Quốc hội trước khi Kỳ họp thứ Mười chuẩn bị khai mạc, khó khăn chính hiện nay với dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông là huy động các chuyên gia nước ngoài sang đánh giá an toàn hệ thống.
Hiện nay, dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông do Bộ Giao thông - Vận tải làm chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thành, đang được các bên hoàn thiện thủ tục để nghiệm thu, bàn giao đưa vào khai thác. Tuy nhiên, dự án vẫn còn một số tồn tại, vướng mắc liên quan đến thiết bị khu Depot, đánh giá an toàn đoàn tàu, công tác vận hành toàn hệ thống và thanh quyết toán... Bộ Giao thông - Vận tải đang chỉ đạo giải quyết các vướng mắc này để hoàn thiện những hạng mục còn lại. Bộ Giao thông - Vận tải cũng đã đề nghị Bộ Ngoại giao có công hàm đề nghị cơ quan chức năng Pháp hỗ trợ, tháo gỡ, giúp các chuyên gia tư vấn ACT - tư vấn đánh giá an toàn hệ thống sớm sang Việt Nam thực hiện dự án.
Như vậy, nếu theo báo cáo này, vướng mắc còn lại là rất nhỏ - chỉ là chờ nhân sự sang để đánh giá an toàn hệ thống. Vậy nhưng, câu trả lời chính thức rằng khi nào mới vận hành vẫn chưa được trả lời. Và những nguyên nhân để lý giải cho việc dự án chậm trễ rất nhiều năm vẫn không có nhiều thay đổi: Vẫn là các dự án trọng điểm đều là dự án quy mô lớn, đòi hỏi quy trình quản lý, công nghệ thi công phức tạp; có những dự án lần đầu tiên được xây dựng tại Việt Nam như các dự án đường sắt đô thị, trong khi chủ đầu tư chưa có kinh nghiệm quản lý thực hiện; năng lực nhà đầu tư, ban quản lý dự án, tổng thầu, nhà thầu, tư vấn còn hạn chế, chưa thực sự chuyên nghiệp…
Cần nhắc lại rằng, dự án này được khởi công vào tháng 10.2011, đến nay đã có tới gần chục lần phải lùi thời hạn khai khác; là một trong những dự án điển hình về việc chậm tiến độ, đội vốn. Đặc biệt, khi đã hoàn thành tới 99% khối lượng nhưng vẫn chưa thể biết khi nào mới chính thức đưa vào vận hành thương mại. Đã có rất nhiều cuộc làm việc, nhiều cuộc khảo sát, thị sát, rồi yêu cầu phải gấp rút, phải phấn đấu hoàn thành. Thậm chí, Thành ủy Hà Nội và Ban cán sự Đảng Bộ Giao thông - Vận tải đã thống nhất lập Tổ công tác xây dựng kế hoạch thực hiện những nhiệm vụ cuối cùng của dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông nhằm giải quyết các vướng mắc, sớm đưa dự án vào vận hành nhưng cuối cùng, 1% vẫn là "con số rất lớn".
Mới đây nhất, hồi tháng 6, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Giao thông - Vận tải sớm hoàn thiện đưa vào khai thác tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông trong năm 2020; báo cáo Chính phủ những vướng mắc của dự án, trình Quốc hội để có hướng xử lý. Vậy nhưng xem ra vẫn rất khó khăn để "chốt" thời hạn.
Câu hỏi bao giờ dự án được khai thác thương mại phải được trả lời chứ không thể mãi chỉ là sắp sửa, phấn đấu hoặc đang được hoàn thiện...