Món quà của Bác: Chiếc máy “cày lạc hậu, đắp tương lai”

Vẹn nguyên cảm xúc!

Chúng tôi tìm về Tân Dương vào những ngày thu tháng 8, khi trái tim mỗi người con đất Việt không khỏi bồi hồi những kỷ niệm về Bác, cùng hướng về ngày lễ độc lập của dân tộc. Đối với người dân Tân Dương ngày ấy - bây giờ vẫn vẹn nguyên những tình cảm, cảm xúc mỗi khi nhắc nhớ kỷ niệm khi được nhận món quà đặc biệt - chiếc máy cày đa năng do Bác Hồ gửi tặng.

Bức ảnh kỷ vật duy nhất lưu lại khoảnh khắc bà con nhân dân xã Tân Dương đón nhận món quà của Bác

Ảnh: Tường Vy

Ông Hoàng Văn Táy năm nay đã gần 90 tuổi, là một trong số ít những người còn sống được chứng kiến tường tận cái ngày cả xã Tân Dương nô nức đón nhận món quà của Bác. Đó là một buổi sáng mùa xuân năm 1962, trung tâm xã Tân Dương từ sáng sớm đã rất nhộn nhịp. Đúng 8 giờ sáng, giữa rừng cờ hoa, chiếc máy cày đa năng di chuyển đến cánh đồng Tân Tiến để thể hiện những đường cày đầu tiên. Ông Táy không thể nào quên được sự trầm trồ của bà con trong xã khi chứng kiến những đường cày đều tăm tắp. Chỉ một loáng, cả mẫu ruộng đã được cày xong, mà nếu thông thường người dân phải mất cả tuần mới xong khâu làm đất. Ngay lúc ấy, bà con nông dân cả xã vui mừng reo hò cổ vũ. Ông Táy càng kể càng say sưa, đôi mắt ông ánh lên niềm vui như vẫn đang trong không khí ngày hội năm nào. Bất giác ông đọc liền mấy câu thơ: “Bác Hồ 72 tuổi/ Đường qua cửa chúng/ Bác tặng máy cày/ Chúng cháu biết ơn”.

Giống như ông Táy, vẫn niềm tự hào và niềm vui ấy khi kể cho chúng tôi nghe về chiếc máy cày của Bác, bà Ma Thị Hiếu say sưa diễn tả: “Nó làm được nhiều việc lắm. Nào là cày, bừa ruộng. Nào là trục lúa, chở thóc, kéo gỗ. Nào là vận chuyển hàng hóa cho bà con, lương thực từ nhà lên kho lương…”. Cả xã Tân Dương từ khi có chiếc máy “vạn năng”, công việc đồng áng trở nên nhẹ nhàng hơn. Cánh đồng Tân Tiến trải rộng hơn 100ha nhưng khi vào vụ chỉ làm trong vài ngày là xong. Trâu bò, lợn lúc bấy giờ chủ yếu nuôi làm thực phẩm cho quốc doanh. Nhờ đó, đời sống của xã viên ổn định và từng ngày được nâng lên.

Cú hích từ tầm nhìn vĩ đại

“Không chỉ xã Tân Dương mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Định Hóa luôn khắc ghi lời thề trước anh linh Người. Năm nay tròn 50 năm toàn Đảng, toàn dân ta thực hiện Di chúc của Bác, Huyện ủy Định Hóa suốt thời gian qua đã thực hiện tốt Chỉ thị số 05-CT/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Bằng những hành động cụ thể, chúng tôi tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội của các địa phương trong huyện được nâng lên. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ xây dựng các chương trình hành động cụ thể, sát thực và có sự kiểm duyệt theo từng năm. Đồng thời, tập trung nhân rộng các điển hình tiên tiến, để cuộc vận động làm theo gương Bác ngày càng thiết thực và hiệu quả hơn”. Bí thư Huyện ủy Định Hóa Lương Văn Lành

Tân Dương vốn là một trong những vựa lúa của huyện Định Hóa với cánh đồng Tân Tiến bằng phẳng trải rộng trên 100ha. Trong những năm Đảng, Nhà nước ta đẩy mạnh công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, chi viện cho tiền tuyến miền Nam chiến đấu chống đế quốc Mỹ, phong trào thi đua sản xuất phát triển rộng khắp. Xã Tân Dương lúc bấy giờ là điển hình của huyện Định Hóa cũng như tỉnh Thái Nguyên trong phong trào xây dựng HTX nông nghiệp với 4 HTX là: Tân Tiến, Tân Phương, Miền Tràng, Miền Kèn.

Chiếc máy cày đa năng bấy giờ là biểu tượng của nền sản xuất nông nghiệp hiện đại theo mô hình HTX ở các nước XHCN. Món quà quý báu đó chính là mong muốn của Bác để nhân dân các dân tộc vùng quê hương cách mạng nhanh chóng đổi mới kỹ thuật, đổi mới phương thức sản xuất, đổi mới công tác quản lý để tiến tới thực hiện sâu rộng cuộc cách mạng về tư tưởng, về tổ chức sản xuất và kỹ thuật, làm cho các HTX đều có khả năng quản lý tốt nền kinh tế tập thể chủ nghĩa xã hội.

Năm 1978, theo Nghị quyết của Hội đồng Chính phủ và chủ trương của Tỉnh ủy Bắc Thái, Tân Dương tiến hành sáp nhập 4 HTX thành HTX toàn xã, lấy tên là HTX Tân Dương. Trò chuyện với chúng tôi, ông Trần Xuân Kỳ - Nguyên Chủ nhiệm HTX Tân Dương - người chiến hữu đồng hành với chiếc máy cày của Bác cho tới khi nó được “về hưu” chia sẻ: “Từ khi tiếp quản HTX, không chỉ tôi mà anh em xã viên đều coi chiếc máy như người bạn thân, cùng dãi nắng dầm sương, chia sẻ ghánh nặng trong sản xuất. Thời kỳ kháng chiến, nhờ có người bạn ấy mà xã Tân Dương chúng tôi luôn là đơn vị dẫn đầu trong phong trào “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, phục vụ đắc lực cho tiền tuyến miền Nam kháng chiến thắng lợi. Đến khi đất nước thống nhất, người bạn ấy lại tiếp tục giúp chúng tôi tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế, đóng góp cho công cuộc xây dựng lại đất nước”. 

Theo ghi chép trong Lịch sử Đảng bộ xã Tân Dương, từ những năm 1967, nhiều cánh đồng trên địa bàn xã đã đạt năng suất trên 5 tấn/ha và luôn ổn định ở mức cao cho tới tận thời kỳ đổi mới. Chiếc máy của Bác về với Tân Dương năm ấy như một cú hích để đẩy nhanh công cuộc cơ giới hóa trong sản xuất. Đến nay, trên địa bàn xã Tân Dương đã có hàng trăm chiếc máy cày cùng với các loại máy nông nghiệp tiên tiến khác. Mỗi gia đình ít nhất đã sở hữu một chiếc máy nông nghiệp để phục vụ sản xuất cho gia đình và tham gia làm dịch vụ cho những địa phương lân cận.

Gần 60 năm đã trôi qua, những lời căn dặn và mong muốn của Người vẫn còn nguyên giá trị trong sự vận động không ngừng đổi mới trên đồng đất Tân Dương.  Ông Hoàng Văn Nghiệp - một trong những hậu duệ của HTX Tân Dương nay là một điển hình trong làm kinh tế giỏi. Gia đình anh Nghiệp hiện sở hữu 3 máy nông nghiệp, vừa làm cho gia đình kết hợp làm dịch vụ. Bên cạnh đó, gia đình anh còn đầu tư thêm các loại máy móc để làm vật liệu xây dựng phục vụ bà con. Nhờ đó, mỗi năm thu nhập của gia đình anh lên đến hàng tỷ đồng.   

Động lực từ tình yêu thương

Có lẽ, điều mà bà con nơi đây cảm thấy nuối tiếc nhất khi kể cho chúng tôi nghe về câu chuyện này, đó là họ đã không thể giữ được món quà của Bác cho đến tận ngày nay, để truyền lại cho thế hệ sau. Ông Trần Duy Nhất nâng niu trên tay một tấm ảnh cũ rồi chia sẻ với chúng tôi: “Chiếc máy cày mà Bác Hồ tặng đã bị thất lạc khi tách các HTX. Đây, bức ảnh này là kỷ vật duy nhất lưu lại khoảnh khắc bà con nhân dân xã Tân Dương đón nhận món quà của Bác mà gia đình tôi còn giữ được. Tôi vẫn thường hay mang nó để kể lại cho con cháu và thế hệ trẻ về những ân tình mà Đảng và Bác Hồ đã dành cho Tân Dương”.

“Tình cảm sâu nặng đó của Bác đã được truyền lại trong mỗi gia đình Tân Dương một cách giản đơn như thế. Ngày đó, Bác thương sự cần cù, ý chí vươn lên trong lao động của người dân nơi đây. Đáp lại tấm lòng của Bác, Tân Dương hôm nay đã vươn mình phát triển cùng đất nước” - Phó Chủ tịch UBND xã Tân Dương Nguyễn Thị Hương - một người con của Tân Dương đã chia sẻ với chúng tôi như vậy. Theo bà Hương, Tân Dương đến nay vẫn giữ được vị thế là đơn vị dẫn đầu của huyện Định Hóa trong phong trào đẩy mạnh cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp. Không chỉ vậy, bà con trong xã còn kết hợp sản xuất nông nghiệp với các ngành nghề dịch vụ khác để nâng cao đời sống, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Đây có lẽ là mong muốn mà Bác đã gửi gắm trong món quà năm xưa!

ĐÀO CẢNH