Nhiều cách giải quyết tranh chấp lao động
Nội dung thỏa ước lao động tập thể phải có lợi ích của người lao động. Vì thế, nếu quy định như Khoản 2, Điều 75 của dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) là nội dung thỏa ước không trái với quy định của pháp luật thì có thể dẫn đến 2 khả năng:
Một là, người sử dụng lao động chủ động đề xuất với tổ chức đại diện người lao động thương lượng, nếu đại diện người lao động từ chối thì sẽ vi phạm. Nếu 2 bên tổ chức thương lượng mà thương lượng không thành thì đây sẽ là loại tranh chấp lao động về quyền hay lợi ích, trong khi nội dung thương lượng là lợi ích. Hai là, nội dung của thỏa ước lao động tập thể được ký kết là nội dung của quy định pháp luật, sẽ không có tác dụng trong việc khuyến khích người lao động hoặc đại diện người lao động thương lượng.
Về việc lấy ý kiến phê chuẩn công ước lao động tại Điều 76, không nên quy định duy nhất một hình thức là phê chuẩn bằng phiếu kín mà đề nghị quy định hình thức bằng phiếu kín hoặc hình thức phù hợp khác do tổ chức đại diện người lao động quyết định.
 |
Vấn đề tranh chấp lao động tập thể và đình công, tôi thống nhất với phương án mở ra nhiều con đường giải quyết tranh chấp lao động để các bên có quyền lựa chọn cách phù hợp, người lao động và tổ chức công đoàn có thể tổ chức đình công mà không nhất thiết phải qua thủ tục hòa giải, trọng tài như quy định hiện hành.
Tôi cũng đồng ý với việc thay đổi cơ cấu tổ chức hoạt động của hội đồng trọng tài lao động của cấp tỉnh. Hội đồng trọng tài là một thiết chế tài phán có thẩm quyền ra phán quyết và phán quyết có giá trị bắt buộc mỗi bên phải thực hành. Tuy nhiên, cần tổ chức hội đồng trọng tài theo hướng là cơ quan hoạt động chuyên trách, có bố trí biên chế và có trọng tài chuyên trách. Bên cạnh đó, cần bổ sung nguyên tắc giải quyết tranh chấp của người lao động đan xen về quyền và lợi ích vì hiện nay, tranh chấp lao động tập thể đan xen về quyền và lợi ích chiếm tỷ lệ đến 75% số tranh chấp lao động tập thể. Cần tách rõ tranh chấp về quyền và lợi ích, phải dựa trên các nguyên tắc quy định của luật. Đề nghị bổ sung quy định hành động tập thể của người lao động để phản đối vi phạm pháp luật lao động, vi phạm các cam kết thỏa ước lao động tập thể của doanh nghiệp. Đây là hình thức nêu ý kiến của tập thể lao động, phản đối vi phạm quyền của người lao động và cũng là hình thức tổ chức công đoàn thực hiện rõ vai trò của mình.
Bên cạnh đó, tôi đề nghị quy định số lượng hòa giải viên chuyên trách, trong dự thảo Bộ luật chưa có vấn đề này. Theo đó, mỗi tỉnh thành lập từ 1 - 3 hòa giải viên chuyên trách, căn cứ vào tình hình của từng địa phương, vì đây chính là khâu quan trọng để giải quyết tranh chấp từ đầu. Hòa giải viên chuyên trách sẽ giải quyết nhanh chóng, kịp thời các tranh chấp lao động cá nhân, tập thể, giảm các vụ việc chuyển lên hội đồng trọng tài và tòa án. Đồng thời, rút ngắn thời gian giải quyết hòa giải viên xuống còn 3 ngày thay vì 5 ngày như như dự thảo Bộ luật; rút ngắn thời gian thành lập ban trọng tài còn 3 ngày thay vì 7 ngày như trong dự thảo Bộ luật; rút ngắn thời gian giải quyết của ban trọng tài xuống 15 ngày (dự thảo Bộ luật là 30 ngày). Như vậy, tổng thời gian giải quyết tranh chấp lao động đề nghị rút ngắn còn 21 ngày, không nên kéo dài vì đây là những vụ việc liên quan đến việc làm hàng ngày của người lao động.