Phát hiện sớm, điều trị hiệu quả

Thái Yến 01/03/2019 08:06

Ung thư máu là căn bệnh phổ biến nhất ở các bệnh ung thư trẻ em, chiếm 1/3 tổng số trường hợp mắc ung thư hàng năm ở trẻ. Đây là căn bệnh khó điều trị, tốn kém chi phí và gây đau đớn dai dẳng cho người bệnh. Nhưng nếu được phát hiện và điều trị sớm, cơ hội sống sót của trẻ sẽ cao hơn rất nhiều.

Nỗi đau dai dẳng

Đến thăm mẹ con chị Trần Thị Thúy vào ngày mùng 3 Tết tại Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, bé Bảo An con trai chị đang thực hiện liệu trình truyền dịch tại Khoa Bệnh máu trẻ em. Đã 3 năm nay gia đình chị gần như “chuyển khẩu” từ Thanh Hóa lên Hà Nội để tiện chăm sóc và chữa chạy cho con.

Các bệnh nhi tại Khoa Bệnh máu trẻ em, Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương
Các bệnh nhi tại Khoa Bệnh máu trẻ em, Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương

Nhìn em bé có đôi mắt lanh lợi, giọng nói trong trẻo cùng với vẻ ngoài nhanh nhẹn, ít ai có thể nghĩ rằng bé Trần Bảo An (huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa) đã mắc bệnh hiểm nghèo từ mấy năm nay. Bảo An được gia đình phát hiện bệnh năm lên 4 tuổi. Ban đầu, bé có biểu hiện hay sốt, vàng da, chán ăn, mệt mỏi, gia đình đã vô cùng lo lắng và đưa bé đi khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Khi biết bé mắc bệnh máu, gia đình đưa Bảo An ra Viện Huyết học điều trị. Cháu không thể đi học mẫu giáo trong vài năm vì sức khỏe không bảo đảm. Cả gia đình bé rong ruổi trên những cung đường, chuyến xe Thanh Hóa - Hà Nội mong bé được mạnh khỏe.

Chị Thúy chia sẻ, “cháu đang đi học lớp 1 nhưng vì thể trạng yếu phải nghỉ rất nhiều, có những lúc cháu đang học thì ngất lịm ngay trên lớp, cô giáo lại gọi cho gia đình. Cứ mười ngày, gia đình lại đưa Bảo An lên Hà Nội để truyền hóa chất và truyền máu”. Ngày Tết cũng như ngày thường, cứ đến ngày hẹn của bác sĩ là chị và bé lại từ Thanh Hóa ra Hà Nội. Những ngày ở bệnh viện cùng con, sức khỏe của chị cũng giảm sút đáng kể. Những bữa ăn tạm bợ, những giấc ngủ chập chờn trong đêm, cứ mở mắt ra là hình ảnh ngộ nghĩnh, ngây thơ của con trai lại hiện ra, và cứ thế… đã bao đêm chị khóc thầm vì thương con. Chị kể: “Các bệnh khác có thể khỏi rồi về, nhưng bệnh này không bỏ bệnh viện được. Tôi cũng ốm lên ốm xuống, con khỏe thì mình khỏe, con ốm mình cũng ốm”. Cũng theo chị Thúy, mỗi lần như vậy, Bảo An phải truyền 36 chai hóa chất, chi phí mỗi lần điều trị cho bé hết khoảng 10 - 15 triệu đồng, ròng rã suốt 3 năm nay cũng ngót nghét 400 triệu đồng.

Gia đình chị Thúy ở quê cũng không khá giả gì, cả nhà chị làm nông, bố của Bảo An trước đây là lao động chính, nay lại đang gặp tai nạn gãy chân, mọi công to việc nhỏ trong gia đình cho đến chữa chạy cho con đều một tay chị lo liệu cả. Gia đình được chứng nhận hộ nghèo đã 4 năm nên cũng vì thế có chút tiền trợ cấp trang trải việc nhà, còn tiền chữa bệnh cho Bảo An đến quá nửa là nhờ bên ngoại và các cô chú của bé. Căn bệnh cần sự giám sát chặt chẽ khiến người mẹ trẻ gần 2 năm nay không thể làm được việc gì ngoài chăm con. Mỗi khi muốn đi đâu làm xa chị Thúy lại nghĩ đến con mà suy nghĩ lại. Cuộc sống của gia đình nhỏ vốn đã vất vả nay lại càng khó khăn hơn.

Khó khăn trong điều trị

Theo Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương Bạch Quốc Khánh, bệnh ung thư máu ở trẻ em có chiều hướng tăng mạnh trong 5 năm gần đây. Hầu hết bệnh nhân đến khám khi bệnh đã nặng (thiếu máu, xuất huyết…); thậm chí, có bệnh nhi tới viện khi các tế bào ác tính đã di căn sang bộ phận khác của cơ thể. Khoảng 100 trẻ bị ung thư máu nằm điều trị tại đây, có 60 - 70% bệnh nhi phát hiện muộn.

Cũng theo Viện trưởng Bạch Quốc Khánh, trẻ bị ung thư máu thường ít có biểu hiện đặc trưng, nhất là đối với trẻ vài tháng tuổi thường chỉ sốt nhẹ. Nhiều phụ huynh nghĩ con mọc răng hoặc viêm đường hô hấp nên chỉ cho uống kháng sinh. Đến khi bệnh nặng, điều trị không thuyên giảm, cho con đi bệnh viện, xét nghiệm máu mới phát hiện con mắc bệnh ung thư máu thì diễn biến bệnh đã rất nhanh, bạch cầu giảm mạnh. Những bệnh nhân nặng chỉ có thể điều trị duy trì để ngăn ngừa sản sinh tế bào ung thư máu chứ không thể chữa khỏi.

 Đồng quan điểm trên, Bác sĩ Hoàng Thị Hồng (Khoa Bệnh máu trẻ em, Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương) cũng chia sẻ, bệnh ung thư máu ở trẻ em có thể được phát hiện sớm hay không phụ thuộc vào thói quen khám và kiểm tra sức khỏe định kỳ, cho dù trẻ vẫn đang khỏe mạnh bình thường.

Mặc dù ung thư là bệnh khó phát hiện ở giai đoạn sớm nhưng nếu duy trì việc khám sức khỏe định kỳ thường xuyên cho trẻ thì khi có những dấu hiệu bất thường như có khối u, có hạch to kéo dài, thiếu máu... các bác sĩ sẽ yêu cầu tiến hành các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân của bệnh. Thông thường, nếu ung thư được phát hiện ở giai đoạn sớm, trẻ có nhiều cơ hội được cứu sống. Việc chữa trị kết hợp giữa hóa trị, phẫu thuật… tùy theo dạng bệnh và lứa tuổi. Kết quả việc điều trị bệnh ung thư máu ở trẻ em phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm phát hiện ra bệnh. “Phát hiện bệnh càng sớm thì càng có nhiều cơ hội chữa trị bệnh khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, việc phát hiện bệnh sớm vẫn là thách thức không chỉ đối với gia đình người bệnh, mà ngay cả đối với những người thầy thuốc cũng là một vấn đề rất khó khăn”, bác sĩ Hồng nhấn mạnh.

Thái Yến