Lời giải nào cho bài toán tích tụ ruộng đất
Tích tụ ruộng, đất là chủ trương lớn nhằm đẩy nhanh tiến trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Việc tích tụ ruộng, đất tạo “cánh đồng mẫu lớn” trên địa bàn tỉnh Lào Cai có hướng đi mới và hiệu quả đó là “tích tụ sản phẩm”.
Bản chất của “tích tụ sản phẩm” là dựa trên mô hình liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp với nhiều hộ dân để sản xuất một loại sản phẩm nông nghiệp, bảo đảm chất lượng và số lượng đủ lớn, đáp ứng nhu cầu thị trường. Điểm sáng tạo trong mô hình liên kết “tích tụ sản phẩm” là, chính quyền cơ sở giữ vai trò then chốt trong việc xây dựng kế hoạch và tổ chức sản xuất tại địa phương. Cụ thể, chính quyền cơ sở cử cán bộ chuyên môn tập trung tìm hiểu, nghiên cứu tìm ra những sản phẩm nông nghiệp phù hợp nhất với điều kiện thổ nhưỡng và trình độ sản xuất của người dân ở thời điểm hiện tại. Tiếp đó là vận động, họp dân để bàn bạc, thống nhất xây dựng kế hoạch sản xuất. Kế đến là mời gọi và lựa chọn doanh nghiệp để thực hiện ký kết hợp đồng sản xuất, bao tiêu sản phẩm theo giá thị trường.
Theo thống kê của Sở NN - PTNT Lào Cai, tính riêng tổng diện tích đất liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp và các hộ dân trong vụ Đông năm 2017 đã đạt 765ha, tăng 503ha so với năm 2016; giá trị sản xuất bình quân đạt 92 triệu đồng/ha, tăng 15% (12 triệu đồng) so với cùng đơn vị diện tích canh tác không tham gia liên kết sản xuất.
Giám đốc Sở NN - PTNT Lào Cai Nguyễn Anh Tuấn cho biết: Cái được lớn nhất trong mô hình liên kết sản xuất để “tích tụ sản phẩm” là đã chuyển giao được khoa học kỹ thuật chăm sóc cây trồng, vật nuôi cho đông đảo bà con nông dân vùng cao. Đồng thời, tạo ra được những vùng nguyên liệu lớn, tập trung để cung ứng cho thị trường. Để mô hình này phát huy hiệu quả hơn nữa, thời gian tới, vai trò chính quyền cơ sở phải tiếp tục được nâng lên, đặc biệt là công tác lập kế hoạch, phương án tổ chức sản xuất của cán bộ cơ sở cần phải tiếp tục được hoàn thiện. Bên cạnh đó, các chương trình hỗ trợ sản xuất của Trung ương và của tỉnh cũng cần phải được tính toán để triển khai về cơ sở sớm hơn, ngay từ đầu vụ.
Cán bộ cơ sở và đại diện nhiều doanh nghiệp, HTX cho rằng, từ khi xuất hiện cụm từ “tích tụ sản phẩm” họ không còn phải “đau đầu” tìm cách tích tụ ruộng, đất mà vẫn mở rộng được vùng nguyên liệu.