Dự án và lòng dân
Xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành) là dự án trọng điểm, mang tầm chiến lược quốc gia và động chạm tới một vùng dân sinh rộng lớn. Để thực hiện dự án, phải cần tới 5.600ha đất, ảnh hưởng tới 5.000 hộ dân. Chỉ hai con số đó thôi đủ thấy việc xử lý công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư, lo công ăn việc làm để người dân ổn định cuộc sống nhiều đến chừng nào. Biết là nhiều việc, cần nhiều tiền của và nỗ lực chung nhưng vì sự phát triển của đất nước, chúng ta không thể không sớm bắt tay thực hiện dự này.
Một dự án quy mô lớn chỉ có thể được thực hiện suôn sẻ nếu người dân đồng lòng, ủng hộ. Bài học giải phóng mặt bằng, đền bù, tái định cư, ổn định cuộc sống của người dân vùng bị ảnh hưởng từ các dự án lớn như Thủy điện Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu... hay mở đường cao tốc, đường nội đô ở các thành phố lớn… vẫn còn đây.
Mở dự án lớn nhỏ gì thì giải phóng mặt bằng luôn phải đi trước. Đi kèm với đó là câu chuyện nguồn tiền để đền bù cho dân. Hà Nội nổi tiếng với những con đường “đắt nhất hành tinh” cũng vì phải đền bù quá lớn. Nhiều dự án “đội vốn” quá khủng, do nhiều căn nguyên, nhưng đều có lý do chậm giải phóng mặt bằng. Theo dự toán, tổng vốn cho việc đền bù, giải phòng mặt bằng và tái định của Dự án sân bay Long Thành là 23.000 tỷ đồng. Trong khi, ngân sách mới chỉ bố trí được 5.000 tỷ đồng, còn 18.000 tỷ đồng sẽ thu xếp từ nguồn nào? Đấy là chưa kể trượt giá, phát sinh... liệu có dừng ở con số 23.000 tỷ đồng không?
Điều đáng mừng là hầu hết người dân bị ảnh hưởng của dự án đều mong muốn được tái định cư trong khi tỉnh Đồng Nai đã bố trí được đất dành cho công tác này. Sẽ đáng mừng hơn nữa nếu việc đền bù, giải tỏa được cơ quan chức năng tiến hành một cách công khai, minh bạch. Không thể giá đất nơi thế này, chỗ thế kia. Ngay cả nơi ở mới cũng phải tính đến sinh kế của dân. Bởi đây đó đã có chuyện dự án tái định cư làm xong dân không ở. Bởi không ít dự án chủ đầu tư nói một đằng làm một nẻo, áp đặt đủ thứ, bất chấp thói quen, tập quán, sinh kế khiến người dân mất niềm tin.
Khi Đảng, Quốc hội, Chính phủ quyết tâm, người dân đồng thuận, xây dựng sân bay Long Thành sẽ không gặp trở ngại gì. Ngay cả việc tìm đâu ra nguồn vốn 18.000 tỷ đồng để thực hiện “một lần” cho xong việc đền bù, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cũng được dư luận quan tâm, hiến kế. Thậm chí, Trưởng ban Tổ chức trung ương Phạm Minh Chính từng đề xuất một ý tưởng rất hay: Tiết kiệm chi thường xuyên! Vì trên thực tế, chi thường xuyên chiếm tới 65% tổng chi ngân sách. Chỉ cần tiết kiệm 2% là đất nước đã có 20.000 tỷ đồng rồi! Để có được con số ấy phải bớt đi hội thảo, họp hành, bớt đi các lễ hội, khánh tiết, bớt sắm xe hơi mới, giảm đi nước ngoài; Dừng triển khai các dự án chưa cần thiết...
Có lòng dân là có tất cả. Dự án thuận lòng dân phải thuận từ chính sách đền bù hỗ trợ khi di dời đến tạo cho dân sinh kế tốt tại nơi ở mới!